| |
 |
5 mei om 08:35 |
| |
Indrukwekkende Dodenherdenking Sneek trekt veel toeschouwers
De jaarlijkse Dodenherdenking in Sneek heeft gisteravond heel veel publiek getrokken. Op het Oud Kerkhof aan de voet van het Verzetsmonument stonden honderden toeschouwers, waaronder ook veel jeugdigen. Burgemeester Jannewietske de Vries hield namens de gemeente Súdwest-Fryslân een drietalige toespraak, in het Nederlands, Fries en Snekers. Er werden kransen en bloemen gelegd bij het monument en de Canadese gedenksteen.
Alex van Ligten, emeritus predikant hield een indrukwekkende toespraak bij de Joodse gedenksteen in de oude stadhuistuin. Ook was er een belangrijke rol voor leerlingen van de Koningin Wilhelminaschool en de IKC Juliana(school) uit Sneek. De leerlingen mochten niet alleen bloemen leggen maar lazen ook zelfgeschreven gedichten voor. De poëzie kwam behoorlijk binnen, zo mooi!
Toespraak burgemeester De Vries
“De kwetsbaarheid van vrijheid is wereldwijd weer voelbaar. Wantrouwen en polarisatie sluipen onze levens in. Wij en zij. Muren worden opgetrokken tussen landen, tussen groepen, tussen jou en mij. Zo raken democratie en vrijheid in de verdrukking, soms heel geleidelijk, soms versneld. Een glijdende schaal waarin gevaarlijke denkbeelden bijna ongemerkt vat op ons krijgen, onze angst aanwakkeren en onze blikken verharden. Hoe houd je je hart zacht in een wereld vol uitersten, in de zoektocht naar de waardevolle middenweg? Deze middenweg van verbinding, van vereniging. De kunst van het mens-zijn in onzekere tijden. Niet vanuit naďviteit of je kop in het zand steken, maar met beide benen op de grond, in het volle licht met de blik op de horizon”, sprak de burgemeester onder andere.
“80 keer 2 minuten. Samen herdenken is ons voorrecht en onze verant¬woordelijkheid. Ons volledig bewust van de rijkdom van leven in vrijheid:Onmetelijk en onschatbaar/ Klein en kwetsbaar/Groots en gemeenschappelijk/Toen, nu en in de toekomst/80 keer 2 minuten.”
Toespraak Alex van Ligten
De toespraak die emeritus predikant Alex van Ligten voorlas bij het Joods gedenkteken in de stadhuistuin van Sneek, had als titel ‘Van geluk spreken’. Dat meisje was Judith Herzberg die deze woorden als overlevende sprak. ‘Wij mochten van geluk spreken, maar dat deden we niet. De oorlog bleef al de tijd daarna zwaar drukken op de ouders en kinderen’, aldus de Joodse Judith. ‘Dat is wat oorlog en vervolging doen’.
“Als je er het leven afbrengt, blijft het je altijd bij. De uren, dagen, maanden en jaren van rechteloosheid, de willekeur van onderdrukkers, maakt je levenslang bang. Op je hoede. En je herkent als geen ander de dreiging dat het zich ooit, wie weet hoe snel al, in een of andere vorm gaat herhalen. Elke verontwaardigde schreeuwlelijk op straat of in de politieke wereld jaagt die angst opnieuw aan.
Wij mogen van geluk spreken dat we leven in een land dat al lang geleden gekozen heeft voor de menselijkheid. Er ging en gaat veel fout, maar de koers was (en is, hopelijk) om zo veel mogelijk geluk in zo veel mogelijk levens te brengen. Al tachtig jaar leven wij in vrede, maar wel, eveneens al tachtig jaar, in het bewustzijn dat er overal ter wereld gewelddadigheden, vernederingen, dood en verderf zijn. Mensen opgejaagd, kinderen vermoord. In onze dagen klinken de aanduidingen Sudan, Oekraďne en Gaza als vervloekingen van alles wat we voor de mensheid hadden gehoopt.”
 |
| |
|
4 mei om 22:38 |
| |
Herdenkingsbijeenkomst voorafgaand aan de Dodenherdenking voor herhaling vatbaar
Vanavond werd voorafgaand aan de Dodenherdenking op het Oud Kerkhof een speciale herdenkingsbijeenkomst gehouden. ‘Stichting Sneek viert 80 jaar vrijheid’, was de organisator van de bijeenkomst. Als het aan voorzitter Kees Poiesz ligt wordt deze herdenking een traditie.
Programma
Precies een halfuur duurde de herdenkingsbijeenkomst. Yvonne de Rapper vertelde een indrukwekkend verhaal over de Sneker verzetsman Jan de Rapper, haar opa. Yvonne schreef eerder een boek over haar grootvader.
Afke Ruitenberg, voerde een gesprek met haar opa over de Tweede Wereldoorlog. Het verhaal werd door Annagreet Engelmoer voorgelezen: ‘Omdat we nooit mogen vergeten en we verhalen blijven vertellen!’
Stadsdichter Henk van der Veer las ut fers ‘Tňt herinnering’ foar, út syn bundel ‘De Dames Pino en andere fersen over Joadse Snekers’. Kern fan ut foarlezen fers waren de 25 namen fan fermoarde Sneker Joadse stadsgenoaten.
Muzikale intermezzo’s waren er van pastoor Peter van der Weide ( orgelspel) en Fanfarekorps Swettewyn.
Tijdens deze bijeenkomst waren er familieleden van Bakker Jan Bakker, één van de slachtoffers van de Sneker Bloednacht ( in de nacht van 13/14 juli 1944), aanwezig. “Ut nňch altyd un beladen dach”, vertelde Sientje Hoogland-Bakker, dochter van Jan Bakker.
 |
| |
|
3 mei om 11:09 |
| |
Emotionele 4-mei lezing van Frits Barend in Sneker Martinikerk
De bekende journalist Frits Barend (1947) verzorgde gisteravond de 4-mei lezing in een volle Martinikerk van Sneek. De avond werd aangeboden door de Odd Fellows Sneek in samenwerking met de Werkgroep Spirit van de PKN-Sneek. Dat de 4-meilezing ( vorig jaar voor het eerst georganiseerd) nu op 2 mei plaatsvond is een gevolg van de vele activiteiten die er met name vandaag, morgen en overmorgen in Sneek plaatsvinden georganiseerd door ‘Sneek viert 80 jaar vrijheid’.
Wim van Driel, van de Odd Fellows gaf in zijn openingswoord aan dat ‘vrijheid niet vanzelfsprekend en nooit genoeg benadrukt kan worden’. Nadat organist Bob van der Linde opende met een Joods feestlied, Hava nagila (‘Laat ons gelukkig zijn’) kwam Frits Barend aan het woord.
Frits Barend zette meteen de emotionele toon door te vertellen dat hij ‘Hava nagila’ nog nooit in een orgelversie had gehoord en ‘eigenlijk de neiging had om met de aanwezigen te gaan dansen’.
Vervolgens vertelde bekende journalist het familieverhaal van het gezin Barend. De Joodse ouders van Frits Barend overleefden samen met hun zoontje Bert de oorlog bij het kinderloos echtpaar Jelle en Jeltje de Vries-Haga in Oudega ( toen nog gemeente Hemelumer Oldeferd).
‘Goed’ en ‘fout’
Dat begrippen ‘fout’ en ‘goed’ lastig zijn als het over oorlog gaat maakte Frits Barend duidelijk met het volgende verhaal.
"Mijn moeder leerde mij altijd: denk niet in groepen, maar in mensen. Nadat een Nederlandse buurvrouw zijn ouders verraden had, redde een Duitser hun leven. Het gebeurde nog in Amsterdam, waar mijn ouders en mijn broertje woonden. De Duitse soldaat loopt naar boven, doet de zolderdeur open en kijkt recht in de ogen van mijn moeder, die zich in een kledingkast had verstopt. Hij doet de zolderdeur weer dicht, doet de andere deur open van de kamer waar mijn broertje in bed ligt, en gelukkig niet huilde. Ook deze deur deed hij weer dicht. Dan loopt hij naar beneden. 'Nichts gesehen, kein Juden hier.’ De buurvrouw wilde het nogmaals proberen maar de Duitser herhaald nogmaals ‘kein Juden hier’.”
Volgens de spreker gaat iedere vergelijking met de Tweede Wereldoorlog mank en hij voelt het als zijn plicht om de exclusiviteit van de 4 mei herdenking in stand te houden. Donderdagavond botste de sportjournalist met oud-minister Hedy d’Ancona ( ook zij heeft via haar vader een Joodse achtergrond) heftig met elkaar over de Dodenherdenking. Dat gebeurde aan de talkshowtafel van Bar Laat. D’Ancona spreekt op de alternatieve dodenherdenking in Den Haag. Frits Barend sprak er gisteravond opnieuw zijn afschuw over uit. “Een jaar telt ruim 525.000 minuten, gun mij dan twee minuten om stil te staan bij de slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog…”
Band met Friesland
Door de onderduik tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft de familie Barend een bijzondere band met Friesland gekregen. Friesland voelt voor de overlevenden van de familie Barend aan als een warm bad. De persoonlijke emotionele verhalen van Frits Barend kwamen zeker binnen gisteravond. Frits zijn moeder werd begin 1945 nog opgepakt en naar Westerbork gebracht. Doordat de transporten naar de vernietigingskampen waren gestopt kon zij na de beëindiging van de oorlog herenigd worden met haar gezin. Over die razzia vertelde Frits Barend ook nog een aangrijpend verhaal.
“Mem zei op haar sterfbed: ik ben bang dat de duivel me haalt. Ze had een schuldgevoel omdat ze mijn moeder tijdens een razzia niet uit de handen van de Duitsers kon houden. Moeder werd overgebracht naar Westerbork waar ze later werd bevrijd. Ik zei tegen mem: je hebt het leven gered van mijn ouders en mijn broer Bert, heit wacht in de hemel op jou. Toen glimlachte ze en diezelfde nacht overleed ze.”
Juist door al deze persoonlijke verhalen te delen kwam de geschiedenis van Jodenvervolging heel dichtbij. De waardevolle avond werd afgesloten met een prachtige orgelsonate van Felix Mendelssohn Bartholdy en Bach’s Air door Bob van der Linde. Tineke Hoitema deelde na afloop namens de organisatie, bloemen en cadeautjes uit aan Frits Barend en Bob van der Linde.
 |
| |
|
2 mei om 22:13 |
| |
Indrukwekkende 4-mei lezing fan Frits Barend in’e Groate Kerk
Fanavend bij un indrukwekkende 4-mei lezing fan Frits (Jelle) Barend in’e Groate Kerk fan Sneek weest. Ut was nyt allienech indrukwekkend mar ok heel emoasjoneel, recht út ut hart. Mňrren un ferslach fan disse lesing!
|
| |
|
1 mei om 21:17 |
| |
Ut wurdt altyd wear foarjaar
Fandaach was ut sufer: 1 mei! Nyt dat ik nou met un roaie roas liep fandaach, mar 1 mei is 1 mei. Klaar.
Fandaach un bysňndere ontmoeting hat met un mear as goeie bekende, dy't mij un skriëfopdracht geven het, dy't ik annommen hew. Laat ik ut su sęge: Ut laatste mut goëd!!
De Friesland Post lei fandaach wear op'e kokosmat, siët der prachtech út.
|
| |
