 |
|
|
|
 |
|
|
|
| |
 |
30 september om 20:20 |
| |
Maandachmòrren
Elke maandachmòrren faste prik, al un moai skoft su: Prate met Jan D., Kees P. en Age B. Kearels dy’t nòch ouwer binne as ik. Alle 3 de mannen kanne geweldech fertelle, de ene weet ut nòch sterker te fertellen as de ander.
Wat mij alle kearen bij Jan. D. wear opfalt dat hij un onfoarstelbere moppetapper is. Een fan ut súverste water. Ik fraach mij ou at der teugenwoardech nòch wel moppen tapt wurde. Ja, in de ferskillende foetbal-app-groepkes befoarbeld, mar in feite is dat mar nep met al dy filmkes. Nee, Jan ferstaat de kunst om un mop su te brengen datst denkst dat ut echt gebeurd is.
Fanmòrren fertelde Jan dat hij oulopen saterdach in ut AZC weest was. Hij had un besoekje brocht an un ouwe man, dy’t op bêd lach.
Alle toeters en bellen om ut bêd. De man praatte moeisem. Op un gegeven moment hoarde Jan allienech mar fan ‘oefoetoe-de-boetoe’. Jan begreep der niks fan. Mar ut duurde mar even òf de man was overleden. Jan brulle! De family derbij en dy konstatearden utseld as Jan: Opa was doad! De familyleden wúden graach wete wat de laatste woarden weest waren. Jan antwoardde naar ear en geweten: ‘oefoetoe-de-boetoe’!
Toen skrokken de kyndes. Wat bleek nou? De betekenis fan dy woarden was: ‘Je staat boven op mijn zuurstofslang!’
Hearlek sukke húmòr! En Jan sach doadernstech!!!
Rolling Home & Gurbe
En Kees? Dy was oulopen sundach met Rolling Home en Gurbe Douwstra in Bloemketerp weest. Froech Kees an een fan de besoekers: ‘Foar wie binne jou nou eigenlek kommen? Foar Rolling Home òf Gurbe?’ Seit dy frou: ‘Foar gyn een fan beide, mar ut was suk min wear, ik docht je mutte tòch wat!
Age en ik hadden de tranen over de wangen biggelen en hewwe dêrna un bliksems fanatike harddraafsessy deen met twee jonge frouwen. Moai begin fan de week dus!
Ik hew ut allemaal wear fastleid: En geef ut graach deur!
|
| |
|
29 september om 20:51 |
| |
Collega’s van restaurant ‘Tuut van Sneek’ helpen De Koperen Kees uit de brand
Opvallend briefje vandaag op de deur van Brasserie De Koperen Kees! Meneer Jansen zou langs komen voor een diner. Hij had gister nog gereserveerd. Maarrrrr ‘op een of andere mysterieuze wijze was het collega D. compleet ontschoten dat we dicht zijn, toen hij uw reservering gister aannam…’
Omdat er geen gegevens van meneer Jansen bekend waren, restte Leo & Atsje, de uitbaters van de Koperen Kees niets anders dan een briefje op te hangen en meneer Jansen naar de Tuut van Sneek te verwijzen.
‘We hebben een tafel voor u gereserveerd…’ ‘En’ vervolgden Leo & Atsje, ‘U krijgt het eerste drankje en de afsluitende koffie van ons!’ Uiteraard met de excuses voor het ongemak’.
Prachtig dat er nog zo’n heerlijke (!) collegialiteit bestaat tussen twee horeca-ondernemers.
|
| |
|
28 september om 19:58 |
| |
Leef!!
Fandaach wear un moaie dach had. Ut begon fanmòrren froech al met ut útsteken fan de Sneker en Friese flach: Buurfrou F.v.N. kwam na 8 weken sikenhús en de Flecke thús met un nieuwe knibbel. Gewoan blij dat un fijne buurtgenoate wear onder oans is. En ferdomd ik lees fandaach: ‘Mensen met een goede band met de buren zijn gelukkiger!’
Werkfestival
Dêrna naar ut earste Werkfestival Sneek bij Transpòrtbedriëf Hoekstra, dêr tientallen Sneker ondernimmers acte de préséance gaven. En wat nòch belangriker was, ut wurdde deur de groate públike belangstelling un daverend súkses. Geeft un goëd gefoël, omdat ik indirekt ( lees Werkfestival-krant!) met deen hew om fan ut festival un súkses te maken, al is ut mar heel beskeiden.
AZC
Na ut Werkfestival naar ut AZC in de Noarderhoek: Open Dach. Nòch even met lokasy-manager Benny Schonewille praten. De man was oprecht blij dat ok dizze Open Dach wear un súkses was. En wat hew ik dêr fanmiddach un soad moaie minsen siën, dy’t in alle ellende ( wat dat is en bliëft ut astou fan hús en haard ferdreven bist) de moëd hewwe om múzyk te maken. Prachtech!
Fers in de ‘openbare ruimte’
En opnieuw is un fers fan mij in de ‘openbare ruimte’ plaatst. Dat gebeurde fanmiddach sonder tromgeroffel. Bij de ingang fan ‘De Groene Vlag’, in de bomenbuurt fan Sneek. Dêr is ut fers ‘De Groëne Flach’ útfreesd in ‘cortenstaal’ en bij de ingang te siën. Uteraard fereard! Bitsje moeilek om op foto te setten dêrom de tekst hierbij:
De Groëne Flach
ferskoalen achter wat oait ut imperium fan Drukkerij Flach was
lêge nou groëntetúntsjes as un oase fan rust in de Sneker bomebuurt
appel- en pearbomen noadege kyndes út tòt hofkesingen
- òf súden se nyt mear wete hoe’t dat mut?-
paradyslek oard dêr ’t alles wat krúpt en skúfelt
útbundech hipt & snúft, noflek syn eigen plakje fynt
doën rang & staan der al lang nyt mear toe
komme stadse minsen en fòlk fan búten bij elkaar
singe inheemse fogels nòch altyd ut hoogste liet
rúkt de kamperfoely aardech beter as dy drukinkt fan jaren leden
hier wappert de Groëne Flach, dit is oans Hof fan Heden
125 jaar Fries Statejacht Friso
Om de dach kompleet te maken bij de Waterpoart weest, dêr’t ut Statejacht ‘De Friso’ met tal fan andere platboaiems te siën was. Spitech dat krekt foar de ouslútende searemony de hemel de slúsdeuren open sette. Kreech wel un eksklúsyf interview met gedepútearde Sander de Rouwe foar GrootSneek.
|
| |
|
27 september om 21:30 |
| |
Fanmiddach kick off Samenloop voor Hoop 2020
Oulopen namiddach mocht ik un antal minsen interviewen op de pearse bank in de Súderkerk. Dat gebeurde tidens de outrap fan de Samenloop voor Hoop 2020. Ut wurdde un emoasionele en bysòndere kick off! Lisanne Spaander song o.a. ut prachtege lied Vechtersbaas!
De Overfal
Fanmòrren un heel ander interview Hessel de Walle over syn binnenkòrt te ferskinen boek over de Overfal in Fryslaan beter bekend as de Kraak fan Liwwarden. Ok un ferhaal met emoasjonele lading.
|
| |
|
26 september om 18:46 |
| |
Als er blauwe lichten in de straat zijn staat Jan Douwe Gorter in vuur en vlam
Interview met Jan Douwe Gorter
‘Jan Douwe Gorter uit Sneek verdient het om eens in het zonnetje te worden gezet’ schreven zijn vrouwelijke collega’s van het Skûlplak in Sneek. ‘Hij is bovendien 25 jaar in dienst en dat is wel een goede reden’, voegden de dames eraan toe. Nu vonden wij als redactie van GrootSneek het ook de hoogste tijd om ‘Jee Dee’ eens ‘onder het vergrootglas’ te leggen.
Iedereen in Sneek en omstreken ‘kent’ de fotograaf, die altijd vooraan staat wanneer er iets in de stad te doen is. Bovendien is Jan Douwe Gorter een gewaardeerd medewerker van GrootSneek als het om brandweerfotografie gaat. En als hoffotograaf van carnavalsvereniging De Oeletoeters en fotograaf bij evenementen levert Jan Douwe ook steeds meer fraaie foto’s. Kortom wie is Jan Douwe Gorter?
Noorderhoeker
“Op 31 maart 1974 ben ik geboren in de Eeltje Halbertsmastraat. Ik ben dus een echte Noorderhoeker. Mijn vader Jan was aardig bekend, hij was een echte paardenman, van de harddravers aan de Lemmerweg. Mijn moeder was Annie Rintsma. Vader werkte bij de grasdrogerij, hij was stapelgek van paarden. Hij was ook pikeur van de harddravers. Hij ging overal naar toe, het hele land door. Ik was ook nooit thuis, altijd in de stal bij de paarden aan de Lemmerweg, afslag IJlst. Op de Sudergoweg stonden drie kleine schuurtjes met een
drafbaantje erbij. Pa verdiende ook wel een paar centen aan z’n hobby. Alhoewel ik van familieleden heb gehoord dat de draverij meer kostte dan het opbracht. Nog weer eerder woonde mijn opa in een stadsboerderij aan de Lemmerweg, die had koeien. Maar daar weet ik niets meer van. Ik ben een ‘nakommelinkje’, de meesten waren het huis al uit toen ik geboren werd. Mijn zussen Hennie, Josje en Gea gingen mij voor. En ook mijn grote broer
Frans, die helaas al is overleden, was ouder”, licht Jan Douwe een stukje van zijn eigen doopceel.
Huismeester bij het Skûlplak
De schoolcarrière van Jan Douwe begint opvallend, ‘ut jonkje fan Gorter’ was nogal speels en blijft daarom een jaar langer op de kleuterschool. Vervolgens doorloopt hij de Gysbert Japicx school aan de Harmen Sytstrastraat zonder problemen. “Ik weet nog dat we juf Alie van de
eerste klas, die van buiten Sneek kwam, altijd bij de Worp Tjaardastraat stonden op te wachten. We mochten dan het laatste stukje naar school dan altijd meerijden in haar auto.”
Na ‘de Gysbert Japicx’ gaat Jan Douwe naar de Ambachtsschool aan de Graaf Adolfstraat en volgt er een ‘elektro-opleiding’, die ook afgerond wordt. Even gaat de ‘elektricien’ nog naar de Friese Poort in Leeuwarden maar als er een baantje bij Kabel TV Westergo vrijkomt, weet
Jan Douwe het wel en zegt de Friese Poort vaarwel. Hij is daar manusje van alles en blijft er twee jaar.
“Werkdruk bestond er nog niet. Was je twee uur klaar en we werkten bijvoorbeeld in Lemmer, dan gingen we gewoon naar het strand en zaten daar rustig tot 4 uur om vervolgens weer naar Sneek te gaan. Het was een gouden tijd!” Na Westergo gaat Jan Douwe aan de slag bij Rusthuis Thabor en het Dokter Wumkeshûs in de technische
dienst. “Toen Thabor werd gesloopt, kon ik bij het Wumkeshûs blijven en werd ik gestationeerd op het Skûlplak, waar ik nu helemaal zit, drie fusies verder. Ik ben officieel in dienst bij Patyna. Ik ben er breed inzetbaar, velen noemen mij de huismeester, die al het
voorkomende werk doet als het om onderhoud en techniek gaat. Al 25 jaar.
Het is er een echte vrouwencultuur. Je moet je niet afvragen waarom ik het al zo lang bij de vrouwen
volhoud, maar juist andersom!” Een ‘big smile’ volgt na deze opmerking van de man die in het verleden al vrijwilligerswerk in de Noorderhoek deed en tegenwoordig nog altijd actief als technisch beheerder van het wijkgebouw op Het Eiland. “Ik vind het prachtig om onder
de mensen te zijn.”
Brandweerfotografie
Als Jan Douwe nog maar 12 jaar oud is, schaft hij z’n eerste scanner aan ‘om op de hoogte te blijven wat er in Sneek gebeurde’. Die passie is er ruim 30 later nog altijd en dan met name als het gaat om het fotograferen van branden.
“Ik ben dus begonnen in de tijd van de radio’s, de 27 mc’s en de scanners. Als er iets loos
was ging ik er bij wijze van spreken in mijn pyjama naar toe. Ik vond het allemaal reuzespannend. Ik had eigenlijk ook best bij de brandweer gewild, maar omdat mijn gehoor
niet optimaal is, wist ik dat ik niet door de keuring zou komen. Ik ben om die reden ook afgekeurd voor militaire dienst, daar was ik trouwens wel blij mee. Als ik ergens een hekel aan heb is dat wel overdreven bewegen en overleven in de rimboe. Ik was toen maar wat blij dat ik de lage tonen niet kon horen en afgekeurd werd. Ik heb op kosten van defensie een lekker gebakje gegeten in Groningen, waar ik gekeurd werd.”
Actie en sensatie
“De brandweer en alles wat daar mee te maken had, sprak mij vooral aan om de actie en sensatie, zeker in de beginjaren. Daar ben ik wel eerlijk in. Later ben ik mij veel meer gaan verdiepen in de wereld van de brandweer. Allemaal heel fascinerend en interessant wat er ook achter de schermen gebeurt en dan met name de techniek. Er is enorm veel veranderd in de afgelopen 30 jaar waarin ik nu alles volg. Ik heb in die jaren een groot fotoarchief opgebouwd, nu digitaal maar in mijn beginjaren gingen alle foto’s in mappen.”
“Als ik op feestjes en verjaardagen was, had ik altijd een portable scanner in de broekzak om toch maar op de hoogte te blijven. Later kreeg ik oude piepers die door brandweer afgekeurd waren, maar die waren dan al zodanig omgebouwd dat ze uitstekend werkten. Ik had die pieper 24 uur per dag binnen handbereik. Als de pieper ging was ik gevlogen. De serieuze meldingen volg ik nog altijd op de voet, waarbij ik nu toch wel meer naar de nieuwswaarde kijk. Ik lever ook alle foto’s aan de brandweer. Ik weet altijd precies wat ik wel en niet kan plaatsen. Foto’s die niet gepubliceerd worden, om privacy redenen bijvoorbeeld, gaan wel naar de brandweer. In het begin heb ik nog wel eens op het politiebureau gezeten.
In de periode van de brievenbusbranden was ik altijd haantje de voorste en toen zat de recherche er bovenop. Ik werd toen verhoord omdat ik altijd vooraan stond. Ze zagen mij trouwens meer als getuige dan als verdachte. Tegenwoordig is het andersom en vraagt de recherche of ik ook foto’s van bepaalde verdachte branden heb.”
Foto’s om trauma’s te verwerken
“Als de pieper gaat, kan ik meteen naar de locatie terwijl de brandweermannen- en vrouwen eerst naar de kazerne moeten. Ik sta dan meestal al op de plek des onheils. Tegenwoordig staan er zomaar tien man bij een brand te fotograferen en dan geldt toch echt wel wie het
eerst komt, wie het eerst maalt. Het gaat mij altijd om goede actiefoto’s en close-ups. Bij het fotograferen van ongelukken gelden hele andere regels, ik zal nooit slachtoffers in beeld brengen. Foto’s van ongelukken worden door de brandweer en slachtoffers nog weleens
gebruikt voor de verwerking. Slachtoffers en familieleden benaderen mij dan soms weken later na een ongeval met het verzoek om foto’s te leveren, allemaal om een vreselijke
gebeurtenis een plaatsje te geven. Ik zal bij ongelukken nooit vooraan staan.”
Tot slot, welke brand heeft bij Jan Douwe Gorter een onuitwisbare indruk gemaakt? De fotograaf hoeft geen tel na te denken. “Lankhorst! Ik ben er vanaf het begin tot het einde bij geweest. Ik stond eerste rang bij een vuurzee waar geen einde aan leek te komen. Het was de tijd van de scanners, zodat ik ook nog eens alles mee luisteren kon. De datum 12 april 1998 vergeet ik nooit meer!” |
| |
|
25 september om 09:07 |
| |
JeeDee in GrootSneek
Un stille kracht achter de skermen fan buurtferenigingen en nieuwsmedia:Jan Douwe Gorter!
Ik mocht JeeDee kòrtleden interviewen en fandaach leit ut septembernummer fan GrootSneek met ut ferhaal over Jan Douwe Gorter op de kokosmat.
En úteraard nòch feul mear moaie ferhalen! |
| |
|
24 september om 18:53 |
| |
Gesprek sonder woarden
Bovenstaande foto skoat ik foarege week fanút de heup op Skeveningen. |
| |
|
23 september om 20:06 |
| |
De dagen fliëge as súkersaan deur de fingers
Su’n dach was ut fandaach wear. Maandachmòrrens staat nòch altyd in ut teken fan ut draven onder leiding fan Martin B. Altyd met un groepke, omdat je mekaar stimuleare.
Fanmòrren letterlek wear un stapke dichterbij ut beoogde doël kommen, al sal ut noait doël op um self wurde: De 10 km in un uur oulêge. Ik sit nou op 9.2 km at we drave. Gaat lekker! Sit der nyt over in, ik wil nyt ferder as de 10 km, mar wel lekker drave. Martin doët niks anders as op technyk hamere, ik fyn dat prachtech.
Fanmiddach bij Jolte en Gritta van Buren weest, de sesde generasy fan Van Buren, sinds 1861, ut skapefachtloaierij bedriëf an de Workumer Trekfaart in Bòlsert. Moai interview foar de cover fan GrootBolsward.
|
| |
|
22 september om 17:33 |
| |
Neuk 12:15
Nee, der staat hierboven dit blogje gyn leuk, want dat mach algemeen bekend weze, ik hew de pest an dat woard sonder kloaten. Nee, der staat NEUK. De fertaling út ut Engels fan ut woard dat fanmiddach op un spandoek in ut Abe Lenstra Stadion hong. En it is dus ok écht fuckerdefuck om un foetbalwedstryd op su'n tiidstip, 12:15 uur, te speulen. Allemaal om de kommersy, om de TV útsendings. Hoe mear wedstriden op'e buis, hoe beter liekt ut adagium. Ondertussen wurde de lege plakken in de stadion hieltyd groater.
Ok bij SC Heerenveen, dêr helpe gratis kaartsjes gyn mallemoer an. Ik bin trouwens ok nyt fan plan om fan myn (foar)recht gebrúk te maken twee gratis tickests fut te geven.
At ut stadion nyt fol sit, mutte je je self ok nyt foar de gek houwe deur krekt te doën òf der niks an de haan is. Want dat ut su op'e harses ferkeard komt is foar mij wel dúdelek. En over de wedstryd fanmiddach teugen FC Utreg? Och, ut sat der hearlek in fak 21, rij 1 op stoëltsje 5.
|
| |
|
21 september om 20:00 |
| |
Ouwe Wieve Somerdach om te túten!
Wat un hearleke dach was dit tòch! Fanmòrren lekker kalman beginne met de krante en útgebreid broadete. Fanmiddach lekker búten weest. Earst in Drielst om dêr de onthulling fan ut bòrd bij de IJVC-felden op foto fast te lêgen foar GrootSneek.
Dêrna in de stad nòch foto's maakt fan de shantykoaren en de Springkussen Elfstedentòcht. Toen deur naar ut Súderspòrtpark foar de wedstryd ONS-Ter Leede (3-3). Al met al un kostleke dach!
 |
| |
|
20 september om 18:09 |
| |
Luie dach
Niks en dan ok werklek helemaal niks deen dizze dach! Nou ja, denke en dat is soms ok bealegen. Denke over wat ik wel en nyt skriëve sal. Kommentaar levere op fan alles en nòch wat. Over de múzyk dy't op'e Titanic deurspeulde òf der niks te rêden was. Datsoarte fan gedachten. Over halve waarheden en egootjes. Nyt te min. De goeie ferstaander weet wêr't ik ut over hew!
Aansens mar even lekker foetballe op un half feldsje, de seuven teugen 7 kompetisy. Foarege kear, 14 dagen leden was ut resultaat bedroevend: 0 út 4 wedstriden. Dat mach om mij fanavend wel beter, want ik kan nòch altyd min teugen myn ferlies!
|
| |
|
19 september om 18:55 |
| |
Kloppend hart
Dat de Sneker middenstaan nòch altyd ut kloppend hart fan de stad is, bin ik fan overtúgd. Fanmòrren foar tien uur was der een en al bedriëvechheid op ut Oasterdyk. Un moai gesicht.
Ok un moai gesicht waren de blikken fan de Snekers dy't mij bij de Livera fan Anja Poiesz naar binnen gaan sagen. Dy sjêne om as man in linzjerysaak naar binnen te gaan is nergens mear foar noadech fynt Anja. Dy útspraak en nòch feul mear aardege kwotes binne fòlgende week te lezen in de modebijlage fan GrootSneek. Ik wú mar sêge, ik kom overal. 'k Hew fandaach dus wel us mindere lokasy's had om te interviewen!
|
| |
|
18 september om 19:57 |
| |
Hoe sú ut fandaach in Den Haag weze?
'Zoo ik iets ben, ben ik een Hagenaar...'-Louis Couperus.
Wat voor weer zou het zijn in Den Haag
Noordenwind met wat nevel uit zee
Op de Denneweg ruikt het nu vaag
Naar Couperus en ook naar sateh
Zou 't pension er nog zijn
Op het Valkenbosplein
Met die mensen uit negentien twee
Is het leven nog altijd zo traag
Wat voor weer zou het zijn in Den Haag
|
| |
|
17 september om 23:04 |
| |
Kòp fol met Den Haag op Prinsjesdag
De kòp gonst mij nòch, en nyt su’n bitsje ok. Krekt thús út Den Haag, dêr’t ik foar ut earst fan myn leven getúge was fan Prinsjesdag. Noem ut mar kultureel ergoëd, dat je un kear mertmake mutte. En ut was al krekt as bij ut foetballen, ik fyn ut raangebeuren altyd ok fantastys dat was in de Residênsy fandaach al nyt anders.
Hij wil mar nyt fan myn netflús, dy man met oranje strik en knúkelege bitsje súterege pak. Op’e Lange Voorhout, ston y met un houten roerstòkje de Koaninkleke Friese peardestront tussen de ribbels fan syn skoën fut te klauwen.
Op’e Blauwe tribúne flak foar un aardege frou út Ohio, dy’t met open moan naar de Glazen koets sach en ut allemaal bjoetifull fon: ‘And don’t call the name of the president from de USA!’ Tsja, met su’n sjarlatan at se dêr hewwe binne je der ok nòch nyt.
Ut stikte trouwens fan noflek fòlk in Den Haag, wat waar is mut waar bliëve! Ut alle wynstreken fan Nederlaan waren der minsen. Uteraard ok un moai soadsje fan de Bibelbelt, Rouveen & Staphorst foarop!
En dan dy ‘keurege’ dame út de Gordel fan Smaragd an de arm fan un bediende in strak kostúm fan Hotel des Indes. Se liepen nyt, nee se ‘schrijden’ over de straatklinkers richting tribúnes. En dan al dy kleurege grappege hoëdsjes, alle Sneker Hoëdsjeskoaninginnen leken wel útlopen. Kòrtom ik hew un prachtdach.
En dat is tòch wel bysonder, want in de foarege eeuw skreef ik nòch in un gasteboek fan un tentoanstelling met allemaal Oranjeprullaria de onsterfleke woarden: Iedereen het recht op un ouwiking! |
| |
|
15 september om 17:30 |
| |
Lang leve de fantasy
At minsen nyt mear fantaseare kanne, is dat foar mij de doad in’e pòt. Nou su! Gister, tidens ut Uit Festival in Sneek, fon ik een fan de moaiste straatteateronderdele dy fan de Timecruisers. Fantasy-foertúgen, reusachtech groat, dy’t su út de ferhalen fan Jules Verne ontsnapt leken.
De stoet ging langsem met geheimsinnege gelúden deur ut sentrum fan Sneek. Groate wielen en straalmotòrs symboaliseare de snelheid dy’t fòlgens Einsteins teorieën noadech binne om de tiid te bedwingen.
De tiidreizegers brenge de technyk út ut ferleden, heden en toekomst tegare in un dúzelingwekkende reis langs eeuwen fan minseleke beskaving.
Myn maat Josse de Haan sú fan dizze wònderleke stoet su un moai surrealistys fers skriëve kanne!
 |
| |
|
14 september om 21:59 |
| |
Opening cultureel seizoen Súdwest-Fryslân groot succes
Het nieuwe culturele seizoen van Súdwest-Fryslân is zaterdag 14 september van start gegaan met het UIT Festival in Sneek. Van 13.00 tot na 17.00 uur vonden in de binnenstad ruim vijftig optredens plaats; van muziek en dans tot straattheater en poëzie. Verder presenteerden zich op een markt tientallen culturele aanbieders. De eerste editie van het UIT Festival, de opvolger van de frUITmarkt, trok circa 8.000 bezoekers.
Onthulling beeld Het UIT Festival werd om 13.00 uur onder een stralende najaarszon geopend op het Oud Kerkhof. Cultuurwethouder Stella van Gent onthulde er een beeld van de prijswinnende kunstenaar Zirak Mira uit Iraaks-Koerdistan (in 2014 uitgeroepen tot de beste kunstenaar in Koerdistan). Mira is gevlucht en woont nu in Sneek. Hij werd vorig jaar bij Kunstencentrum Atrium opgenomen in de beeldhouwgroep van Ruth Vulto Gaube. Zijn kunstwerk ‘Violin-Woman’ is een cadeau aan Cultuur Kwartier Sneek (CKS), waar het kunstencentrum deel van uitmaakt. CKS-directeur Wiebren Buma nam het beeld, dat een permanente plek krijgt bij het kunstencentrum, in ontvangst. “Ik ben jullie erg dankbaar en als symbool hiervan schenk ik graag dit beeld”, zei Mira bij de overhandiging. “Dat ik dit op deze mooie dag mag doen, met veel mensen hier aanwezig, maakt het extra speciaal.”
‘Cultureel feest Súdwest-Fryslân’ Het UIT Festival is een initiatief van Cultuur Kwartier Sneek in samenwerking met CultuurPlein SWF, een netwerk van culturele verenigingen en instellingen in Súdwest-Fryslân. Buma merkte tijdens de opening op dat het UIT Festival een cultureel feest van heel Súdwest-Fryslân is. Daar sloot wethouder Van Gent zich bij aan. “Vandaag kunnen wij ons weer laven aan de culturele schoonheid die onze gemeente te bieden heeft.”
Optredens Verspreid in de binnenstad waren op een zestal podia muzikanten, dansers, taalvirtuozen, musicaltalenten, theatermakers en andere artiesten te bewonderen. Het merendeel kwam uit Súdwest-Fryslân. Daarnaast traden buitenlandse muziekgroepen op die in 2018 van de partij waren bij het At the Watergate-festival. Los Paja Brava tekende voor het laatste muziekoptreden.
Straattheater Een nieuw onderdeel ten opzichte van de frUITmarkt (dat vier edities kende en telkens kon rekenen op ruim 5.000 bezoekers) vormde het straattheaterprogramma. Een bont gezelschap trok de aandacht van jong en oud, waaronder Jules Verne-achtige tijdmachines (Time Cruisers), een eigenaardige jeep (Urban Safari), oogjes uit Sesamstraat (Lejo), gladiatoren op een zeepaard (Hippocampus), gigantische vogels (Blue Birds) en de vier meter hoge Pablo met de charmante Atharina.
Cultuurmarkt Musea, galeries, kunstdocenten, beeldend kunstenaars, muziekgezelschappen, dansgroepen en andere culturele aanbieders in Súdwest-Fryslân presenteerden zich bij vele kraampjes langs de Westersingel, Julianastraat en Kerkgracht. Kinderen konden er opdrachten uitvoeren en meedoen aan miniworkshops. Verder waren drie cultureel-maatschappelijke projecten vertegenwoordigd op het UIT Festival: Giest Mei? (verminderen eenzaamheid onder senioren), Grijs Goud (55-plussers denken mee over de programmering van Theater Sneek) en The Stage is Yours (jongeren zetten producties op voor Poppodium Bolwerk).
‘Groot succes’ “Met veel bezoekers, mooie optredens, een rijk gevulde markt en prachtig weer was het UIT Festival een groot succes”, aldus projectleider Manon Talman. “We hadden een bomvol programma; er was misschien wel te veel om waar te nemen in een paar uur. Het straattheater is een prachtige toevoeging gebleken op de programmaonderdelen die de frUITmarkt voorheen had. De flamboyante verschijningen zorgden voor een mooie verbinding tussen de diverse onderdelen van het UIT Festival. We gaan een mooi cultureel seizoen tegemoet. Ik heb nu al zin in het UIT Festival van 2020!”
 |
| |
|
13 september om 16:48 |
| |
'Kunst in de Openbare Ruimte...'
Nòch even geduld en dan komt der wear un fers fan mij in wat dan su moai hyt 'De Openbare Ruimte...'. Diskear ok un heel bysònder projekt. Op 28 september tidens de Burendach is ut sufer. Tòt sulang bliëf ik nòch un bitsje mysterieus wat der presys ferskine sal!
|
| |
|
12 september om 19:43 |
| |
Donald Duck...
Ik kan jum fersekere dat achter dizze foto wear un moai ferhaal sit. Ik hew ut fanmòrren ophaald!
|
| |
|
11 september om 21:23 |
| |
Skriëfdach
Hearelek skriëfdach had. Het niks met ut wear òf andere flauwekul te maken. Gewoan sitten gaan en op ut toetsebòrd fan de pc omhouwe, sudat de witte letters der wear oufliëge. Su'n dach dus. Nee, ok gyn foto's fandaach. Ut ging om ut woard! |
| |
|
10 september om 20:11 |
| |
Groën
De deuren fan ut renovearde ouwe Stadhús hewwe un likje ferf kregen. De groëne kleur falt wel op, mar is histoarys ferantwoard!
 |
| |
|
9 september om 18:53 |
| |
Heie & Bouwe in Sneek
Der wurdt op dit moment folop boud in Sneek, maar foardat ut sufer is mutte de heipalen in de groan. Ut monotoane gelúd is hast overal in de stad te hoaren. Fanmiddach mar even op ut fytske stapt om te siën wêr’t ut gelúd futkomt.
An de Ylsterkade dus, teugenover de moaie autentike húzen fan de Geeuwkade. Ut projekt hyt ‘De Poort van Sneek’. Der wurde laatste appartementen nou in de ferkoop deen. Wie’t de mear over leze wil: www.poortvansneek.nl
Ik hew kwartet foto’s fan de heierij skoaten. Wat ik der fan fyn? Dy appartementen is fòlgens mij niks mis met. En ut is fan alle tiden, in un stad wurdt boud en sloopt. Soms moai, soms foeilelek. Utsicht is nyt te koop in un stad. Ok in Sneek nyt!
 |
| |
|
8 september om 19:22 |
| |
De natuurfotograaf in mij: un debút!
 |
| |
|
7 september om 19:09 |
| |
Ut was wear allemaal foetbal de oulopen uren
Gisteravend wear los met de 7x7 kompetisy en fanmiddach bij ut drastys fernieuwde O.N.S. earste XI-tal weest. Gisteravend 'dramatys' begonnen, alle pòtsjes ferloaren mar ut bliëf nòch altyd fantastys om te foetballen. Fanmiddach bij O.N.S. - SteDoCu weest.
Aardege wedstryd met fòlgens mij un terechte puntedeling. Op de foto bij dit blogje Bert Kalteren, oud-pupil fan mij en al jaren prima spòrtsjoernalist bij ut Friesch Dagblad. |
| |
|
6 september om 18:56 |
| |
Ensafh
Nee, ik bin nyt dronken! Bovenstaand woard is gewoan ( nou ja gewoan...) de naam fan un Frysk literêr tydskrift. Sal der elke maand un bijdrage an levere: poëzy en proaza in ut Snekers. Moai dat der andacht foar ut stads is en dat ik myn stientsje in ut literêre trotwaer (!) lêge mach.
Su en nou lekker in de regen foetballe met de mannen fan ut O.N.S. 45+ Seuvental. Grrrr...helemaal nyt lekker: Ik hew un bloëdhekel an foetballe in regenwater! Ja, ik bin en bliëf un O.N.S.-suertsje. |
| |
|
5 september om 20:03 |
| |
Ekke
Ut oulopen foarjaar en dizze somer hew ik twee kear met Ekke Atsma praten. Un interview met um had. Bysòndere kearel. Ut onderstaande ferhaal staat in GrootdeFryskeMarren. Omdat nyt iedereen dy krant op'e kokòsmat krijt. Hierbij:
Oud-boer Ekke Atsma: van Baas Boppe Baas tot palingroker op de Amsterdamse grachten
Ekke Atsma (67), oud-boer uit Elahuizen, maar nu Balkster, heeft een karakteristieke kop en helemaal als hij de originele handgemaakte schipperspet waarop een Fries vlagje zichtbaar is, draagt.
Wie is Ekke Atsma? Waarom had Atsma bijvoorbeeld ooit een rol in de door filmmaker Steven de Jong geregisseerde populaire TV serie Baas Boppe Baas van Omrop Fryslân? En klopt het dat we de Balkster binnenkort weer op het witte doek te zien krijgen? Een portret van een markante oprechte Fries.
Eerst de biografische gegevens van Ekke Atsma. Geboren op 29 juni 1952 als oudste kind van Willem en Marijke Atsma-van der Wal uit Woudsend. Na Willem volgden Tryntsje, Wiebe en Martsje. Een boerengezin. Ekke gaat naar de Meester van der Brug Skoalle in zijn geboortedorp om vervolgens naar de mulo in Balk te gaan. Na het behalen van het mulodiploma vervolgt Ekke zijn leerweg op de Bijzondere Hoge Landbouwschool in Leeuwarden. Getrouwd met Greetje Bakker uit Bedum. Heit van Willem, Christien en Marijke. Ondertussen ook pake van Renske Marrit, Wieger, Anne Greta, Martine, Jacob, Klaas Jelte, Ilse en Bjorn.
Zware longontsteking
“De basis fan wa’t ik wurden bin leit tink ik tusken myn berte en myn tolfde jier. Yn myn bernetiid haw ik seis kear in hiele swiere longûntstekking hân. Us heit hat my wolris yn’e earms hân en tocht dat ik foar it lêst sykhelle hie. Hy hat my doe op’e kop holden om te sjen oft ik noch lucht krije koe. Us heit en dy hawwe doe in dokter yn it Dútse Bielefeld, dy’t ek astmapasjinten holp, frege hoe’t se mei myn kwaal oan moasten. Har advys wie om my foar myn tolfde jier net te sjen, omdat se tocht dat ik it oergroeie soe. Dy frou hat op ôfstân hielendal gelyk hân.”
“Want nei myn tolfde gong it in stik better, al krigen myn âlders wol te hearren dat se hiel foarsichtich mei my wêze moasten. Troch dy swakke sûnens ha’k op skoalle noch alris wat mist en waard ik it pispealtsje fan de klasse. Ik waard in soad pesten en dat hat de rest fan myn libben syn spoaren efterlitten. Ik mocht nea meidwaan, ik wie kornerflach of reserve doelpeal. Doe is myn leafde foar bisten en hûnen ûntstien. Ik hie swartbûnte krusing stabij-wetterhûn, in mantsje, in swever mei in grut rayon. Dy lei altyd by myn fyts om my op te wachtsjen. As dat sa wie dan wie myn dei goed, want dan doarde gjinien my mear oan’e bealch te sitten. Syn namme wie Tommy, omdat alle hûnen Tommy hieten. Doe’t Tommy fanwegen besmettingsgefaar ôfmakke wurde moast wie ik wer fûgelfrij en sa haw ik it ek field.”
Als Ekke naar de mulo in Balk gaat, komt hij opnieuw bij een van de pesters in de klas te zitten. Omdat de oudste zoon van Willem Atsma door een groeispurt meer in de bouten heeft, bijt hij van zich af.
Ik haw him efkes oer de skaafbank helle
“Dy skoalle is ôfbrutsen, mar ik kin dy de situaasje noch eksakt úttekenje. Dy pestkop soe my wer dwers sitte en ik waard sa alderferskriklikste lilk dat ik him by kop en kont pakt ha. Ik ha him op sa’n ribbeltsje ferwaarming dellein en dêr gong er oer hinne as lei er op in skaafbank, fan it iene nei it oare ein. Ik hie it skom op’e bek. Dy jonge skrok sa omdat der wat barde wat noch nea earder bard wie. De direkteur en de leararen fan de mulo hawwe der gjin punt fan makke, want se hiene wol yn’e gaten dat der wat west wie. Fan dat momint ôf bin ik nea wer pesten.”
Eigenzinnig boer
Na zijn schooltijd wordt Ekke boer. Eerst samen met zijn vader, later neemt hij het bedrijf in Elahuizen over. Ekke heeft daar altijd naar eigen inzicht geboerd, wat inhield ‘net mei de massa mei wolle en de natuer liedend wêze litte.’ Atsma moest niks van intensieve veehouderij hebben. Hij vindt zich ‘eigensinnich’, maar wel eentje die terug wil buigen als een ander hem weet te overtuigen van zijn ongelijk. “Dizze wrâld is unyk, at we dy uitbuite, giet it mis en dat hat myn leidraad west”, besluit Ekke Atsma een minicollege over hoe hij tegen de landbouw aan kijkt.
Toneelwereld
“Ik haw tsien jier lang oan doarpstoaniel dien yn Ealahuzen, dat fûn ik neist myn wurk prachtich om te dwaan. It neisitten mocht ik ek graach oer, mar nea oan’e bar. Minsken dy’t achter yn’e seal sieten, dêr gong ik neist sitten. Dy boeiden my. It sil allegearre mei dat pesten fan eartiids te meitsjen hân ha. Ik kin min oer ûnrjocht. As der ris wat broeide, dan wie ik op’e tiid fuort, want dan wist ik wol dat ik foar de minste opkomme soe. En noch altyd.”
Ekke mag aan de ene kant niet iemand van op de voorgrond zijn, al doen z’n toneelambities anders geloven. Als Steven de Jong met zijn plannen voor Baas Boppe Baas naar buiten komt, is Ekke Atsma nieuwsgierig en doet hij auditie.
“Ik krige in rol as âld-skipper dy’t yn’e kroech siet. Hij wie stamgast yn it kafee dêr’t haadrolspiler Bearnt ek kaam. Ik hoegde my foar de opnamen nea te ferstrûpen, klompen oan, skipperspet op en de klean dy’t ik altyd oan hie. Ik waard ienkear sminkt en dan hie’k de hiele dei wer rêst. Ik mocht myn eigen karakter delsette en dat hat Steven akseptearre. Ik haw in oantal kearen meidien, mar doe kamen der gastskriuwers en krige ik hieltyd minder in rol. Steven hie wol yn’e gaten dat ik net sa kneedber wie. Omdat ik op en bûten de set gelyk wie, herkenden de minsken my al frij gau. Ik fûn it wol bêst. Wat my it meast by bleaun is, dat binne myn petearen mei Rense Westra, de haadrolspiler. Neffens my in net begrepen gefoelsminske dy’t him yn’e maatskippij net hanthavenje koe. De minske Rense Westra waard net begrepen, de akteur Westra wol. Ik herkende my wol yn him. Ik wist ek wol wat minsken je oandogge as je net sa dogge as sy wolle. Achter de skermen hiene we hiele ferhalen. Dat pesten komt hieltyd werom yn myn libben, dat is stimpel dat ik meikrige ha.”
Grutte Pier
Baas Boppe Baas is al weer even geleden. De TV-serie verscheen van 2001 tot en met 2004, maar Ekke wordt dus nog altijd herkend. Op dit moment is Steven de Jong bezig met de speelfilm over het leven van de Friese vrijheidsstrijder Grutte Pier. Zijdelings heeft Ekke zich met deze productie bemoeid.
“Ik haw der foar soarge dat der yn’t plak fan in Frysk hynder foar de ploech in echte Belch komt. Dy Fryske hynders kinne en koene net in stik fette klaai omploegje. In Frysk hynder is fansels moai om te sjen, mar Grutte Pier hie gjin Friezen foar de ploech! Doe ha’k in swarte Belch út Drinte foar Steven regele.”
Ielrikje op de Amsterdamse grachten
Sinds 2016 is Ekke Atsma geen actief boer meer en woont hij met zijn vrouw in Balk. Vervelen doet hij zich absoluut niet.
“Ik bin no frij, en dat woe ik altyd al. Ik gean al goed 20 jier mei Bas Oosterbaan, de eardere manager fan de Galamadammen, om. Hy is op in stuit foar him sels begûn. Earst aktiviteiten organisearje rûnom op de pleats, wêrby’t minsken ûntfongen waarden. Dêr wie ik by belutsen. No is Bas aktyf ûnder de namme ‘Friese Palingroker’. Dêr help ik ek wer mei. Dat ielrikje foar grutte groepen is der wat útrekke, mar dat wol net sizze dat we no net mear ielrikje. Bas fart in kear op’e Sleattemermar mei syn lytse boatsje dêr’t er in plateau op makke hat mei in âld oaljefet. Dêr wurdt de iel yn rikt en sa binne we yn Amsterdam terjochte kommen, dêr’t we no mei dat boatsje troch de grêften farre en de iel rikje en ferkeapje. It is in prachtige útdaging! Ik gean ien dei yn’e wike mei nei Amsterdam. Ik ferfeel my nea!”
|
| |
|
4 september om 19:13 |
| |
Trucker Wouter is un moaie kearel!
Ik had fanmiddach wear un prachtkearel op'e bank bij Jaring de Wolff. Syn naam: Wouter de Jong òftewel Wouter de Trucker. Mar ut gesprek ging nyt allienech over frachtwagens mar ok over PDD-NOS. Un ontwikkelingsstoarnis.
Wouter is der met behept en dat geeft sosiaal nòch al us problemen...
Ut was òf ik wear even teruch in de tiid ging, toen ik nòch in ut onderwies werksem was. De kennis dy't ik dêr opdeen hew met kyndes dy't ok dizze stoarnis hadden kwam mij fanmiddach goëd fan pas. Su kon ut un heel bysònder en moai gesprek wurde! |
| |
|
3 september om 19:26 |
| |
Niels is un baas!
Fanmiddach un (h) earlek gesprek met Niels Homan gehad. Niels werkt in het familybedriëf fan syn oom Toussaint Nota. Foar de Werkfestivalkrant doën ik un antal interviews en dêr mocht Niels Homan nyt in ontbreke. Niels is een en al fleurrechheid. Altyd op skik en blij.
Ik fyn dat prachtege minsen om bij te ferkearen. Ut overkomt mij nyt faak dat ik na ouloop un tubatút ('met brrrrr-gelúd') op myn arm krij. Ferfòlgens trok ik Niels even an de haren op syn fòrse arms met de fraach 'is dit wel écht?' Niels in un deuk!
Ok nòch met un kado fan Niels naar hús: 'Henk mut de foeten even goëd fege!" |
| |
|
2 september om 19:01 |
| |
JeeDee: wie ken um nyt?
Un soad Snekers salle sêge dat se Jan Douwe Gorter wel kenne. Mar is dat echt wel su? Ik hew fanmiddach aardech wat nieuws fan JeeDee hoard. Binnenkòrt wel mear over dizze oud-Noarderhoeker. Un fent met un gouden hart!
Hoe't hij oait met de koaningin praatte! En syn passy foar de brandwear en kermes! Ut komt allemaal an bod! Uteraard ok over fotografy! |
| |
|
1 september om 18:53 |
| |
Nòch us de Held
Teruch naar gisteravend, even na ut laatste fluitsinjaal in ut Abe Lenstra Stadion, dêr’t krekt de fermakeleke wedstryd SC Heerenveen- Fortuna Sittard (1-1) speuld is. De speulers fan SCH lope un earerondsje, goaie & skiëte un antal reklameballen ut públyk in. Bij oans in fak 21 op’e earste rij, staan ok twee jonkjes klaar om de ballen te fangen.
Ut lukt un jonkje fan un jaar òf 10 de bal krekt foar un ander yts jonger keareltsje fut te fangen. Hij loopt triomfantelek met de earlek fongen bal onder de arm fut. Ut andere mantsje siët sneu. Dan draait de jongen met de bal um om, siët de teleurstelde hast leeftydsgenoat en seit met un werkelek groats gebaar ‘kijk jij mag de bal wel hebben!’
Ut folwassen públyk seit niks en is sichtber ferbaas. Mar ut jonkje, met nou de bal in de hannen, barst in tranen út, su bliid is y. De moeke fan ut jonkje biggele de tranen ok over de wangen. Wat un kanjer, astou op dy leeftyd als su royaal bist. Ik ken um nyt, mar ik noëm un gewoan Held! De lui rond mij siën ut ok gebeuren en de komplimentjes foar de gulle gever binne nyt fan’e lucht. Dát was foar mij gisteravend ut hoogtepunt in ut Abe Lenstra Stadion!
Un bemoedegend gebaar fan un kleine groate jonge!
|
| |
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
