| |
 |
31 òktober om 19:49 |
| |
Alle zegen komt van boven, ook over de gerestaureerde vieringtoren van de RK Kerk in Sneek
SNEEK-Precies op het moment dat pastoor Peter van der Weide van de Sint-Antonius van Paduaparochie met een bouwlift naar boven ging en de eerwaarde tussen hemel en aarde zweefde, om de vieringtoren van de RK Martinuskerk in te wijden, openden de hemelpoorten zich en kwam het regenwater met bakken naar onderen.
Zodoende werd het heilige Roomse inwijdingsritueel door de pastoor en z’n grote Baas gedaan op deze laatste oktoberdag van 2020. Ook nog eens Wereldhervormingsdag. De plechtigheid werd in de tuin van de RK pastorie gevolgd door parochianen, waaronder ook een aantal jongeren.
Parochieraadslid Piet Bouwhuis, ging samen met pastoor Peter van der Weide in een bouwlift naar boven. Daar op grote hoogte sprak de RK voorganger in alle vier windrichtingen de zegen uit.
Nadat pastoor dit had gedaan, klonk ook de Martinusklok weer over de stad. Vanaf mei dit jaar is er groot onderhoud aan de viertoren gepleegd. Het schilderwerk, dakbedekking en het uurwerk van de door P.J.H. Cuypers ontworpen toren is de afgelopen maanden flink aangepakt.
Bij de inwijding werden ook de ledlampen ontstoken die de toren in de schijnwerpers zetten, zodat hij in de wijde omgeving zichtbaar is.
 |
| |
|
31 òktober om 12:50 |
| |
Hou Fol, Hou Moëd, Komt Goëd!
SNEEK-Op initiatief van de Rotary Sneek starten de samenwerkende Service Clubs Sneek samen met de Vereniging Ondernemend Sneek (VOS) de actie 'Hou Fol'. Zie de berichtgeving eerder deze week op GrootSneek.
Vanmorgen was het Hou Fol team van Rotary Sneek in de Sneker binnenstad druk bezig met het rondbrengen van de aansprekende posters. Uiteraard hadden de teamleden allemaal het originele Sneker mondkapje voor.
“De reaksy’s fan de Sneker ondernimmers binne gewoan hartferwarmend. Se wille allemaal wel un poster ophange. Nou ja, un enkele franchise-ondernimmer dy’t fan hogerhaan de toestemming nyt het om suks te doën. Mar dy fòrme un minderheid”, aldus Rotary Sneek preses Chantal Prins die zelf ook meehielp om de prachtige posters te verspreiden.
Uiteraard wilde op en top Sneekse Greetje Oberg-Dijkstra
van Medaillon Bijous in de Galigastraat wel even op de foto met de raamposter.
Voor meer info zie op de website www.houfol.nl een bijdrage te leveren aan deze gezamenlijke actie. |
| |
|
30 òktober om 18:01 |
| |
Un BS ’er: Badhúsgracht Snoek
Oulopen woënsdachmiddach ston ik an de Badhúsgracht te siën hoe’t fissers un enòrme snoek út de stadsgracht haalden. As kyndes su blij waren de mannen.
Nadat se de snoek út ut water fist hadden wurdde dy opmeten.
Un échte BS’er: Badhúsgracht Snoek! Dêrna op ’e foto en na dy searemoany ut beest wear swemme late.
Ut leverde un paar moaie foto’s op!
 |
| |
|
29 òktober om 19:11 |
| |
Op ut straan fan Makkum
Fanmiddach op ut straan fan Makkum weest. Kwam ik dizze ferlaten straanstoël teugen. De somer is foargoëd foarbij, laat dat dúdelek weze. De hoge temperaturen dy't de wearkundegen foar dit weekend ferwachte, stroaie mij gyn saan in de ogen. Ut is hèrst! |
| |
|
28 òktober om 15:19 |
| |
GrootSneek numero 10 is naar je onderweg!
Met daarin een portret van oud-Sneker Jelte van Wieren, ambassadeur in Zuid-Soedan: “het leven in Zuid-Soedan is nog heel instabiel, de mensen hebben de jarenlange stammenoorlogen en conflicten nog tussen de oren. Ondanks de instabiele omstandigheden voel ik mij daar redelijk OK, ik heb natuurlijk al verschillende Afrikaanse posten gehad. Ik weet ook niet wat ik met Afrika heb, maar het kruipt onder mijn vel. Ik voel me daar thuis.”
Niet op de deurmat verschenen deze week? info@yingmedia.nl.
Liever het blad digitaal? 👉🏻 www.grootsneek.nl |
| |
|
27 òktober om 18:15 |
| |
Súd-Adrika in Oastersee
Fanmòrren bij Wiebren & Anke in Oastersee weest, dy't dêr tegare un prachtege galery hewwe. Mar dêr was ut mij nyt allinech om begonnen. Nee, ut ferhaal achter de galery, dat fon ik minstens su interessant. En dat bleek aardech te kloppen. Twee jonge minsen, dy't hun dromen waar make. Hearlek om ok dy ferhalen op te skriëven.
De tafel dêr't we an saten was seker un foto weard! |
| |
|
26 òktober om 17:15 |
| |
Met un grafstiën tussen oans in...
Fanmiddach bij Edsko Hekman in Drielst weest om um te interviewen foar de Friesland Post-rúbryk Ferhalefertellers fan Fryslân. Edsko weet werklek ‘alles’ over Drielst en weet prachtege ferhalen over syn woanplak te fertellen.
Heel opfallend, want Edsko komt oarsprònklek út Oostwold en dat leit in Groaningen.
Wêr komt dy liefde foar de Elfstedenstad wech? Siën Drielsters self wel in hoe’n bysònder stadsje at se woane? Dêr ging ut gesprek over.
Nadat ik ut interview, met coronakapke opnomen had, kwamen we in de tún fan Edsko terecht. Dêr leit un grafstiën…
Fotograaf Tom Coehoorn het Edsko en mij met de stiën tussen oans in op de foto setten.
Elke dach falt der wel wat te beleven, anders sòrch ik der foar dat der wat te beleven falt!
|
| |
|
25 òktober om 20:19 |
| |
Ok dit is corona
Toen ik gistermiddach op'e Hoge Brugge, dy't al lang gyn Hoge Brugge mear is, ston te wachten fytste un jonge foarbij. Hij was òf moest naar ut foetballen toe. Ut is 24 òktober 2020 en de jonge fytst in kòrte broek.
Dat het un reden: thús omklede in ferbaan met de Covid-19 maatregels! Op ut moment dat de jonge delfytst staan de begeleiders fan de roustoet in de wacht op de dingen dy't komme salle. Ut is hast symboalys foar dizze tiid! |
| |
|
24 òktober om 19:49 |
| |
Dingen fan de dach
Oké fandaach 66 jaar! Ut is su at ut is. Wat mut ik der fan sêge. Durf wel te sêgen dat 2020 un absolút rollercoasterjaar is. Der gebeure de meast bizarre dingen, dichtbij en ferou. Ik skriëf as un besetene, hew un enòrme drive. Nee, nyt manys, gewoan kontroleard, omdat ik mij der goëd bij foël. Skriëve as útlaadklep dat seker!
Fanmiddach wear klein mar dêrom nyt onbelangryk nieuws skreven foar GrootSneek. Al dat kleine nieuws maakt de site su groat! Hieronder ut artikeltsje + foto's. Ut relativeard werklek alles. Mar dêrteugen staan ongelooflek feul andere dingen. Ik leef ut liëve leven intêns!!
De laatste reis van modelbouwer Jan de Vries
SNEEK- In 2015 schonk Jan de Vries, modelbouwer uit Sneek, een prachtig miniatuur lijkkoets aan uitvaartverzorging J.Æ. de Boer & Zn. Eigenaar Jan Æ de Boer kon dat wel waarderen. De helaas veel te vroeg overleden begrafenisondernemer praatte eerder met Jan de Vries af wanneer de modelbouwer zou komen te overlijden, hij een begrafenis in stijl zou krijgen: In de koets van Jan Æbe de Boer.
Alex de Boer, zoon van Jan Æbe, deed de belofte van z’n vader gestand. Jan de Vries geboren op 7 juli 1937 in Sneek overleed op 17 oktober jongstleden in zijn geboorteplaats.
0p 26 februari 2009 zond Omrop Fryslân een bijzonder filmpje uit over miniatuurbouwer Jan de Vries. In dat filmpje zegt Jan de Vries benieuwd te zijn of de zoon van Jan Æbe later nog van de afspraak zou weten. Ja dus!
Het bewuste filmpje is hier te zien: https://www.youtube.com/watch?v=YKapS3GBqKI
 |
| |
|
23 òktober om 18:48 |
| |
Mòrren is't su fer...
 |
| |
|
22 òktober om 17:30 |
| |
Dachau
Fanmiddach mocht ik un frachtwagensjauffeur interviewe. Dat is nyt su bysònder foar mij, dat doën ik ommers hast dageleks. Ik probear minsen op hun gemak te stellen, spreek su an in hun eigen taal. Dat seker. Dizze sjauffeur was un rasechte Sneker.
Eentsje dy't groatwurden is op'e Stienklip. Hij fertelde mij dat y as jonkje froeger in ut Groëne Stienklipleger sitten had. Se droegen allemaal fan dy moaie groëne legerjackjes. Dúdelek!
Ik was der om syn sjauffeursloopbaan op te tekenen. Sumar tussen de regels deur fertelde hij dat y ok op Dútslaan reden had.
"In Dútslaan wú ik mij noaie dûse. We saten in ut plakje Dachau. Dêr konnen we oans in su'n lange smalle dûs wasse. De knoppen saten nòch in ut plafond. Nou ik wist wel wat der 75 jaar leden út dy sproeiers kwam. 'k Hoefde nergens over in te sitten, seiden se teugen mij. Nou moai nyt. Ik ferdomde ut. Klaar. At ik ut dy fertel, hew ik ut kipefel nòch op'e arms. Wat un beesten waren dat om su minsen te fermoarden. En dan sú ik op dat plak onder de dûs mutte? Nou kanst wel fergete!"
Un bysòndere fent om te interviewen!
|
| |
|
21 òktober om 19:37 |
| |
Komplòtdenkers
As redakteur fan de GrootSneek-site reagear ik nyt òf amper op reaksy’s dy’t der op berichten komme. De site wurdt dúzende kearen per dach besocht en de reaksy’s binne talryk, at ik der op reageatre sú, dan kon ik wel dachwerk houwe. Doën we dus nyt.
Ik ferbaas mij der al lang nyt mear over hoe’t in dizze coronatiid minsen reageare. Kòrte lontsjes en komplotdenkers, ut is un gegeven. Fandaach staat der in un prima Volkskrantartikel hoe’t je omgaan kanne met komplòtdenkers.
Un haafol adviezen fan eksperts op dit gebied: Set de ander nyt wech as idioat(1). Fragen stelle en lústere(2). Un fertrouwensbaan opbouwe(3). De andere self konklúzy’s trekke late(4). En as laatste fan de 5 tips: Besef datstou self ok nyt alles weest. Ik had beslist wat an dizze advizen. Mar ok dat nou op de GrootSneek FB-pagina te delen, nee. Suks doën je fan face to face en nyt op social media.
Tenminsten su denk ik der over.
|
| |
|
20 òktober om 17:28 |
| |
Nije roman Josse de Haan
Fanmiddach un nieuwe groate roman fan Josse de Haan kregen. Op de site fan de útgever fan ut boek lees ik de fòlgende info:
Nieuw bij uitgeverij Afûk: Passys van Josse de Haan
Schrijver Josse de Haan verrast zijn trouwe lezers met een nieuwe grote roman: Passys. Hij werkte vijf jaar aan dit boek over een leven in liefde en literatuur. Een boek dat uit zijn aard vandaan ‘auto-fictioneel’ moest zijn. Maar tegelijkertijd heeft Josse de Haan die autobiografische investering finaal onderuit gehaald, door een reeks aan perspectieven op dat leven te introduceren.
‘Myn libben is literatuer en literatuer is myn myn libben.’ – Josse de Haan
Zo ontstaat in de roman een reeks van levens, soms elkaar overlappend, maar altijd opgetekend vanuit een ander moment in de tijd en vanuit uiteenlopende personages: Jany – Nannie, Nannes, Nanne, Nanning en Nans. Om dit literaire spel compleet te maken, wordt bovendien in ieder hoofdstuk op die levens gereflecteerd aan de hand van fragmenten uit romans van vooral Franse schrijvers.
Josse de Haan (1941) kreeg in 2007 de Gysbert Japicxpriis voor zijn belangrijke bijdrage aan de vernieuwing van de Friese literatuur, vooral als romanschrijver van Piksjitten op Snyp en de drie daarop volgende romans, en voor al zijn gezwoeg voor de ‘andere literatuur’ als essayist en als uitgever. Ook zijn vorige roman Frou mei mandoline op sofa werd in 2015 genomineerd voor de Gysbert Japicxpriis.
Passys is nu te koop bij de Afûk Friese boek- en cadeauwinkel en in de websjop van de Afûk.
|
| |
|
19 òktober om 18:47 |
| |
De Swarte Kyp
Gister op un kuier op’e Ouwe Dyk in Sneek sach ik bij Thabor un paar kipen omskarrelen in ut gras. Der was ok un swarte kyp bij. Ut beestje was su tam en su nuet as’t mar kan.
Ik hew met ut mobyltsje un foto fan ut beest maakt. Futdaleks had ik wear de assosiasy met de advocaat dy’t oans fader in de winkel ferkocht. Oait skreef ik ut fòlgende fers over:
De Swarte Kyp
oans fader was nau nyt bepaald
wat je noeme
un stevege innimmer
akkoard hij was stapelgek
op de rumboanen
dy’t er ferkocht
en hij hat der
ok niks op teugen
dat oans moeke
en de tanres op jaardagen
de advokaat met un grouwe klodder
slachroom út feulste groate glazen
lepelden
mar ut prachtech fòrmgeven bòrdsje
-met dy eigenwize swarte kyp-
en de súver poëtise tekst
in hoofdletters skreven
AAN KINDEREN BENEDEN DE 16-JARIGE
LEEFTIJD WORDEN GEEN ALCOHOL-
HOUDENDE DRANKEN VERKOCHT
(ART. 39 DER DRANKWET STAATSBLAD 1931 No 476)
hing as un blikken ikoan
boven de
houten gruttersbakken
Dat fraaie bòrdsje hew ik fan oans fader kregen toen hij met de winkel ophield. Ut het un moai plakje in myn werkkamer kregen. Dy gekke swarte kyp in de buurt fan Thabor brocht ut fers, en de winkel war even in’t sin!
|
| |
|
18 òktober om 14:07 |
| |
Oorlog in de Tulpstraat
SNEEK- Bij Uitgeverij Mes is vorige week het boek ‘Oorlog in de Tulpstraat verschenen. Dit boek gaat over de Tulpstraat in Sneek. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben veel Joden onderdak gevonden in de Tulpstraat. Boekwinkel Het Kompas in de Nauwe Noorderhorne 21 heeft de etalage speciaal voor deze uitgave ingericht.
Schrijver Gerrit de Boer, wilde graag het boek komen signeren in boekwinkel Het Kompas, maar helaas door corona lukte dat niet. Daarom heeft de auteur briefjes getekend die in de boeken zijn gelegd. Gerrit de Boer beschrijft zijn oorlogservaringen als kind. Eerst vanuit IJmuiden, waar hij bombardementen meemaakte. Later vanuit Sneek, waar zijn ouders veel onderduikers verborgen.
“Ik werd wakker toen iemand mijn neus dichtkneep. Geschrokken kwam ik overeind. Mijn broer stond naast het bed en zei: 'Vuurwerk, we mogen even buiten kijken, kom op!' Slaapdronken en verbaasd liep ik hem achterna. Op de trap hoorde ik geknal. 't Was nog donker. 'Kom maar even', zei vader en hij sloeg een sjaal om mij heen. In de verte werd hevig geschoten. Vliegtuigen vlogen gierend over. 'Het is een vuurgevecht, Engeland tegen Duitsland', zei mijn broer. 'Ja klopt', antwoordde vader, 'de Engelsen hebben de Hoogovens gebombardeerd en de Duitsers proberen de vijand te verjagen...”
De prijs van het boek is € 8.95
Meer info: Winkel, Nauwe Noorderhorne 21; 8601 CX SNEEK; tel.: 06 53124007; Website: www.boekhandelhetkompas.nl; E-mail: info@kompas.st
|
| |
|
17 òktober om 18:47 |
| |
Mòrren wel andacht foar dizze etelaazje...
Sach ik fanmiddach in de Nauwe Noorderhorne bij Boekhandel Het Kompas. Ik kom der mòrren wel op teruch. Altyd de sintúgen op 100%. Hoe su weekend?
|
| |
|
16 òktober om 16:47 |
| |
Nominasy foto Tom Coehoorn
Uteraard maak ik graach reklame foar ut (foto)werk fan myn maat Tom Coehoorn. Onderstaan bericht públisearde ik fandaach. Stemme mach!
Tom Coehoorn is genomineerd voor de Mirabaud Yacht Racing Image prijs
SNEEK- Sneker fotograaf Tom Coehoorn is genomineerd voor de Mirabaud Yacht Racing Image prijs met een foto van het SKS-skûtsjesilen. Op de foto is de Sneker Pan prominent in beeld. Vorig jaar won Coehoorn al de publieksprijs.
Deze internationale fotowedstrijd voor professionele zeilfotografen zoekt elk jaar de foto die het beste de essentie en de opwinding van de zeilsport weergeeft. In 2020 zal echter als gevolg van het coronavirus de prijs gaan naar de beste zeilfoto die sinds 1 januari 2000 is gemaakt; de ‘Mirabaud Yacht Racing Image of the Century’.
“En wat zou het wat zijn als de foto van de eeuw die van het oer-Friese skûtsjesilen wordt”, zegt Tom Coehoorn. “De genomineerde foto heb ik gemaakt tijdens het SKS Kampioenschap Skûtsjesilen 2015 op het Heegermeer bij Woudsend. Het was een zomer met de heftigste zomerstormen sinds 15 jaar. Tijdens de start trok er nog even een beste bui over het Heegermeer met striemende regen en een dikke windkracht 9”
Uiteraard is er de ambitieuze Sneker fotograaf veel aan gelegen dat zijn foto in de prijzen valt. “Stem vóór 10 november en als je dat in een reactie meldt of het bericht deelt maak je kans op de enige echte ThomasVaer Skûtsjekalender 2021 waarvan ik er 5 verloot.
Hier kun je op de foto stemmen: https://www.yachtracingimage.com/.../sks-championship...”
|
| |
|
15 òktober om 18:41 |
| |
We wurde omgeven deur idioaten…
Sinds kòrt hewwe wij oans buske dat de kranten rondbrengt fan un kleine update foarsiën. Mut kanne òf is ut tòch nyt su ferstandech?
At ik onderstaande bericht in Trouw lees, dan sakt mij de moëd in de skoënen. Hoe idioat wille we ut nòch hewwe?
ANP/Redactie 15 oktober 2020, 16:52
De NOS heeft van de satellietwagens waarmee op locatie wordt gewerkt de logo's afgehaald. Aanleiding zijn aanhoudende bedreigingen van medewerkers, meldt de NOS op de website.
Vrijwel dagelijks worden journalisten en technici die voor verslaggeving onderweg zijn, geconfronteerd met opgestoken middelvingers of scheldpartijen. Ook wordt er afval naar hen gegooid en worden de wagens op de weg afgesneden of geblokkeerd. Monteren en het leggen van radio- en televisieverbindingen met Hilversum wordt bij tijd en wijle onmogelijk gemaakt door op de auto te bonzen of er tegenaan te plassen, aldus de NOS.
"Zo diep zijn we gezonken en het verbijsterende is: het is allemaal in korte tijd snel anders geworden", zegt hoofdredacteur Marcel Gelauff.
"De journalistiek ligt onder vuur van mensen en groeperingen, die alleen hun eigen wereld willen terugzien, elk ander perspectief onmogelijk proberen te maken en daarmee de persvrijheid aantasten."
Thomas Bruning van journalistenvakbond NVJ noemt het ook een "triest nieuw dieptepunt" in de trend dat acties tegen journalisten toenemen. Volgens hem wordt de NOS ook vaak gezien als partij, "terwijl ze hun best doen om onafhankelijk nieuws te brengen". De NOS reageert daar volgens hem wel goed op overigens, door niet die plekken uit de weg te gaan, "maar te blijven komen en soms inderdaad maatregelen nemen, zoals beveiligers mee te nemen en logo's te verwijderen."
Hij wijst ook naar de politiek. Zoals sommige partijen journalisten neerzetten, als 'staatsomroep die niet te vertrouwen is', dat voedt dit soort gedrag ten opzichte van journalisten, stelt Bruning. |
| |
|
14 òktober om 18:12 |
| |
Eén groate púnhoop
Fanmòrren bovenstaande foto skoaten op de Ouwe Toppenhústerwech: ut is één groate púnhoop! Ferder even nyt... |
| |
|
13 òktober om 19:42 |
| |
At de stoom om dyn kòp is ferdwenen
Oud-learling Fiona van Netten-Dijkstra maakt skitterende foto's. Fanmòrren was Fiona bij ut Stoomgemaal op'e Lemmer en skoat dêr un antal prachtege foto's bij ut opstarten fan ut Stoomgemaal. Ut geeft eksakt wear hoe't ik mij op dit moment foël. Mear mar nyt! Nou ja, de stoom komt mij út'e oaren!!
 |
| |
|
12 òktober om 19:53 |
| |
Gelukkech binne der dan nòch altyd Ensafh en de Moanne
Foar al dy lui dy't ut nyt weten, ut binne de namen fan de twee tydskriften dy't ik graach leze mach. En dat kan ik wel brúke in dizze corona-tiid. Was fanmiddach in ut sentrum fan Heerenveen, dêr was ut su smoardruk dat ik foar ut earst fan myn leven met un moankapke foar over straat liep.
Toen ik my self in de etalazyrúten foarbij lopen sach, had ik un kloaterech gefoël. Dat we met mekaar dat kudtfirus nòch hieltyd nyt de baas binne. Ik wacht de nieuwe maatregels dy't mòrren bekend maakt wurde salle rustech, nee onrustech ou!
Foar fanavend lekker in de twee tydskriften leze. Nee, ik hew der gyn bijdragen in staan. Bin te lui om myn eigen kreatiëve werk naar de redaksy's te sturen. Op de Ensafh-site staat anders wel regelmatech un Sneker fers (fers in ut Snekers) fan mij. |
| |
|
11 òktober om 20:29 |
| |
Coming Out Day
Ut is fandaach Coming Out Day, de dach foar akseptasy fan minsen met un andere seksuele geaardheid òf genderiteit as de hetroseksuele nòrm. Leek mij un prima dach om ut boek ‘Niemand ziet het’ fan Dolf Verroen te lezen.
Prachtige, ontroerende novelle van Dolf Verroen en Charlotte Dematons. Soms dacht ik: iedereen kan het aan me zien. Die jongen met dat stomme brilletje op zijn neus en die nette kleren aan, die is niet normaal hoor.
1947. Victor weet het al heel lang: hij houdt van jongens. Hij durft er met niemand over te praten. Niet met zijn vader en moeder, niet met meester Maas en helemaal niet met zijn klasgenoten. Totdat een meisje uit zijn klas verliefd op hem wordt…
Ik hew ut boek in un sucht en un skeet útlezen. Inderdaad un prachtege novelle fan de maestro út Sint Nyk. Fòlgende week komt un interview dat ik met Verroen had in GrootdeFryskeMarren-krant.
|
| |
|
10 òktober om 19:13 |
| |
Hoe su sònder públyk...
Kommentaar liekt mij overbodech. Foto is foarege week nommen bij Quick Boys-IJsselmeervogels. Fòlgende week lockdownn again? Met dank an dizze idioaten! |
| |
|
9 òktober om 18:37 |
| |
Kameleonmem Dominique van Vliet
Un paar weken leden, de tiid fliëgt foarbij, mocht ik foar de Friesland Post un bysòndere frou interviewe. Dominique van Vliet, un aktrise. Mar feul mear as dat allienech.
Ut is ut coverferhaal fan de oktober-Friesland Post: “Op de cover Dominique van Vliet, zij speelt de mem van Hielke en Sietse Klinkhamer in de Kameleonfilms. Tegenwoordig acteert Dominique nagenoeg niet meer en voert ze een heel ander beroep uit. Maar voor de nieuwste film heeft ze een uitzondering gemaakt.”
Wat dat andere beroep is? Lees de Friesland Post mar, sú’k su sêge.
|
| |
|
8 òktober om 17:27 |
| |
Nyt allienech GrootSneek nou...
En in Bòlsert prate se ok gewoan Snekers, al noëme se dat dêr Bòlserters!
Ok an dizze útgave mocht ik metwerke. Un interview met Wigle Sinnema. |
| |
|
7 òktober om 20:08 |
| |
Boeiend leven
Wear un hearleke dach had. Fanmòrren lekkere shiatsu massaazje had en fanmiddach bij de útreiking fan un histoarys plaatsje-album over Sneek weest. Gyn nocht om te eekmiegen over ut taalgebrúk fan oans bestuurders, alliennech un kòrte opmerking an ut end fan ut ferslachje dat ik foar GrootSneek skreef.
Burgemeester Jannewietske de Vries neemt historisch stickeralbum in ontvangst van CvdK Arno Brok
SNEEK- Vanmiddag heeft burgemeester Jannewietske de Vries uit handen van CvdK Arno Brok het historisch stickerboek ‘Ontdek de geschiedenis van Sneek’ in ontvangst genomen.
De uitgave is samengesteld door Vereniging Historisch Sneek (VHS), in opdracht van Albert Heijn Stadsfenne. Het initiatief om het boek uit te geven is van Robert en Doremiek Grakist, de franchise-ondernemers van de Albert Heijn uit de Stadfenne.
Afgelopen herfst won Albert Heijn Stadsfenne de titel ‘Beste Albert Heijn van Nederland’. Vanuit deze geweldige prestatie ontstond het idee om dit ook met de klant te vieren en iets blijvends te geven.
Dat is dus het vanmiddag aangeboden boek geworden, dat door de vrijwilligers van VHS is samengesteld onder eindredactie Anton van Dijk. Maar liefst 324 plaatjes kunnen verzameld worden voor het boek. Negentien thema’s van het ontstaan van Sneek tot de Sneekweek komen in het boek aan de orde.
Vanaf vandaag krijgt de klant bij aankoop van zijn of haar boodschappen een zakje met stickers, bestaande uit stickers met oude afbeeldingen, maar ook met foto’s uit recentere tijd. Klanten krijgen zo de mogelijkheid om de rijke geschiedenis van Sneek te ontdekken met een eigen historisch stickeralbum.
Het bewaarboek kan na inlevering van een door AH uitgegeven flyer gratis worden afgehaald bij de winkel in de Stadsfenne.
De coronaregels zorgden er vanmiddag voor dat de genodigden, waaronder de samenstellers van het boek, getooid met mondkapjes bij Lokaal 55 zaten waar de aanbieding plaatsvond. Arno Brok uiteraard met ‘ Fryske flach mûlkapke’ en Jannewietske de Vries met een bruin exemplaar, passend bij haar jurk die ze deze middag droeg.
Opvallend dat zowel de toespraken van de Commissaris als die van de burgemeester in het Fries waren. Bij een boekaanbieding over Sneek had het Snekers zeker niet misstaan…
Fanavend bij de opening fan ut Rugby-feld fan Rugby Club Sneek weest. De nieuwe wethouder fan SWF, Bauke Dam mocht de openingshandeling ferrichte en dy hield syn allerearste toespraak as wethouwer in ut Snekers! Ut kan dus wel!
 |
| |
|
6 òktober om 18:37 |
| |
Ut krús wear op de fieringtoren fan de Roomsen
Fanmiddach tegare met Piet Bouwhuis opnieuw boven op de fieringtoren fan de RK Sint Martinuskerk an de Singel weest. Su as bekend hew ik un bloëdhekel an dergeleke putsjes op groate hoogte. Mar om un moaie foto te maken, moest ut mar wear! Piet het de fraaiste foto, hierboven, skoaten. Ik maakt op trillende beentsjes de onderste fan Piet! Su hooch bin'k dus nyt weest...
 |
| |
|
5 òktober om 19:11 |
| |
Nou su!
Ut binne idioate tiden. Mar ut komt wear goëd dêr bin'k fan overtúgd! |
| |
|
4 òktober om 15:34 |
| |
Ut brúne goud is der wear
As un kyn su blij bin’k at de kastanjes wear út de rúge stekelege bòlsters fallen en ik ut jonkje bin dy’t de búzen folstopt met ut brúne goud. Fanmiddach even un kuierke over ut Bòlwerk fan Sneek deen. Tòch al su’n wònderskoan plak fan’e stad. Dêr staat un nòch nyt eens su’n ouwe Peardekastanje. De ene na de andere bòlster plofte út de boom.
Prachtech gelúd: Plof! Plof! Plof! Opfallend su dik dit idioate jaar de fruchten binne. Immer & altyd hew ik ut hele jaar deur un kastanje in de búze, nadat beppe mij oait fertelde dat ut reumatyk teugen gaan sú.
De kastanjeboom is absolút een fan myn favorite bomen, tegare met de berk binne ut foarbeelden fan levenskracht. En dan dy prachtege fruchten in ut sachte witte bêd fan de bòlsters. Ik wurd der helemaal lyrys fan. Ik bin simpelwech un hèrstkyn!
Der binne ok talrike ferhalen en anekdoates over de kastanjeboom, dy’t soms wel un hoogte fan 30 meter bereike kan. Hieronder nòch un moai ferhaal over de kastanjeboom en bijgeloof.
Kastanjeboom & bijgeloof
Bij veel boerderijen kun je aan de zuidzijde een grote paardenkastanje aantreffen. Deze boom staat daar niet zomaar. Een kastanjeboom is namelijk de favoriete behuizing van een heks. Wanneer vroeger een boerderij gebouwd werd, dan werd direct na het gereedkomen van de bouw vlak naast de boerderij een paardenkastanje geplant.
Men dacht dat heksen die over de uitgestrekte heidevelden zwierven, op gezette tijden een toevluchtsoord zochten en geloofde dat je heksen rust kon bieden en gunstig kon stemmen door een kastanjeboom te planten. De heks zou hierin haar intrek nemen en dan de boerderij, de bewoners en het vee met rust laten.
Een heks verscheen vaak in de gedaante van een uil. Wanneer een uil gesignaleerd werd, dan was men ervan overtuigd dat deze uil de heks was. Met zijn ‘oehoe-geroep’ wil de heks iedereen de stuipen op het lijf jagen. Van een uil is bekend dat deze bij voorkeur verblijft in een paardenkastanje. Hiermee is dan ook verklaard waarom de paardenkastanje werd gebruikt als grote boom bij de boerderij.
|
| |
|
3 òktober om 11:42 |
| |
Fyn'k wel un moaie!
 |
| |
|
2 òktober om 17:46 |
| |
Ferhalefertellers
Fanmiddach tegare met fotograaf Tom Coehoorn op besoek weest bij Joop Spykstra in Grou. Ik mocht Joop interviewe foar de Friesland Post seary ‘ferhalefertellers in Fryslaan’. Joop past ok prima in dizze reeks. Oulopen somer kwam ik Joop toefallech teugen in Grou. Futdaleks had ik ut gefoël ‘dit is der wear eentsje’.
En dat gefoël laat mij selden òf noait in de steek. Bleek fanmiddach ok wear. Tom en ik hewwe dan ok un nòflek interview ( op corona-oustaan!) met de kleurrike Joop had, dy’t eigenlek nyt foar 1 gat te fangen is. Joop de Rattelaar. Joop de singende bussjauffeur. Joop de Grouste Krystman en gaan su mar deur! Ut ferhaal Joop syn beppe dy’t un swevende tafel teugen de kòp kreech was hilarys.
Foto is úteraard fan Tom
|
| |
|
1 òktober om 17:27 |
| |
Mindert Wijnstra (1945-2020)
Mindert Wijnstra is overleden, dat wurdde fandaach bekend maakt. Mindert was al un skoft erg siik. Op 20 september was der nòch un indrukwekkende ouskeidsinterview met Mindert op Omrop Fryslân radio. Foarech jaar, op 29 augustus, mocht ik Mindert foar de Friesland Post interviewe.
Toen leek ut wear de goeie kant met Mindert op te gaan. Ut mocht spitechgenoech nyt su weze. Mindert mocht mar 74 jaar wurde. Hieronder ut interview dat ik met Mindert foar de FP had.
Mindert Wijnstra verhalenverteller uit Warns
Elk dorp had vroeger zijn verhalenverteller. In Fryslân zijn nog altijd verhalenvertellers te vinden. Storytellers kennen hun omgeving vaak heel goed, de natuur en de aard van de mensen. Sommige ingrediënten berusten op werkelijkheid, andere worden overtrokken en berusten op fantasie. Ditmaal gaan we op bezoek bij Mindert Wijnstra (1945), verhalenverteller uit Warns.
“Dat ik bekind stean as ferhaleferteller? Praatsjemakker siz ik ek wolris, set Mindert Wijnstra ús ynterview útein. In ûndogens glimkje om’e mûle ferskynt. Dan begjint er te fertellen. Oer wêr’t yn syn optyk in goeie ferhaleferteller oan foldwaan moat.
“Do moast de minsken, dyn publyk meinimme yn it ferhaal. It is de kunst om it folk mei te krijen, de minsken moatte har ferbyldzje dat se it ferhaal foar har sjogge. In dekôr skilderje, personaazjes ta libben bringe. De hiele kunst is datsto dyn harkers mei krijst yn’e fertelling. Dat kin mei humor wêze, mei spanning, mei emoasje. It binne de wurden, mar ek de hâlding, de lichemstaal, de gebaren, de mimyk, dát is de kunst.”
Mindert Wijnstra dy’t jierrenlang ûnderwizer west hat yn Warns wêrby’t hy altyd fûn en fynt dat er de bern meinimme moast yn de ferbylding. Yn dy sin fielt Wijnstra him al in ‘libbenlang’ ferhaleferteller. Dochs wit hij wol wannear’t er him foar it earst ta ferhaleferteller roppen fielde.
“It is wilens al hast fyftich jier lyn dat ik mei it ferhalefertellen begûn. Dat barde eins by tafal. De skriuwer en samler fan Fryske folksferhalen Ype Poortinga spile der in wichtige rol yn. Poortinga sammele folksferhalen by minsken oan’e keukentafel, mei in bandrekorder naam er dy ferhalen op. Elkenien fernaam wol dat der in ein kaam oan dy tradysje fan it by skimerljocht ferhalenfertelle. De tv kaam derfoar yn’t plak.
Dêrom sammele Poortinga dy fertalen omdat hy benaud wie dat dy ferhalen ferlern gean soene. Doe’t der wer in bondel fan Poortinga syn ferhalen yn it Coulonhûs fan de Fryske Akademy presintearre waard belle hy my op mei de fraach oft ik ek in pear ferhalen fertelle woe. Ik hie dat noch net earder dien, mar Poortinga koe my in bytsje út de toanielwrâld en hie my ek meimakke as foardrager.
Ik ha doe tsjin Poortinga sein dat er mar wat ferhalen tasjoere moast en dan woe ik it wol besykje, mar it wie myn ding net. Ik haw doe twa ferhalen fan ‘a tot z’ út’e holle leard en yn it Coulonhûs foar it publyk brocht en dat fûnen de minsken wakker moai. Sa begûn it, de iene nei de oare frege my om te fertellen. Al gau dêrnei wie ik alle wiken yn in Omrop Fryslân rubryk oer folksmuzyk te beharkjen mei ferhalen. Dat waard presintearre troch Doede Veeman en Doede fûn dat myn ferhalefertellen dêr yn thús paste. It wie in populêr programma en ik waard samar bekend as Gekke Henky dy’t ferhalen fertelle koe. Sa is it ferhalefertellen begûn, sûnder dat ik it socht of pland hie. Neffens my wie it yn it jier 1977.”
Der binne ferhalefertellers yn alle soarten en maten, fan fantasijferhalen oant mearkes, fan bisteferhalen oant skiednisferhale. Mindert Wijnstra hat ek syn foarkarren.
“Ik bin leafhawwer fan it hiele brede spektrum fan folksferhalen en dat kin fan alles wêze. Mearkes, in miks fan skiednis en fiksje, skipper- en fiskersferhalen. Natuerferhalen haw ik in hiel soad op myn repertoire. Dy natuerferhalen binne eins myn dierberste ferhalen. Ik lear oars al lang net de fehalen mear út ’e kop. Ik lês in ferhaal at ik it op papier krij en dan lês ik it nochris om it dêrnei as in film foar my te sjen. Ik sjoch de bylden dy’t as in film foarby gean en dan komme de wurden ek wol. Der binne wolris passaazjes, in stikje dialooch sa at dy âld boer of skipper seit yn prachtich Frysk. Dat nim ik dan wolris letterlik oer. Mar ik bin eins in beskriuwer fan wat ik yn myn eigen geast sjoch. De ferhalenlinen, de ûntwikkeling haw ik yn’e holle en dy folgje ik.”
It publyk wêr’t Mindert Wijnstra foar fertelt is hiel breed, fan lytse bern oant minsken yn in fersoargingshûs.
“Foar middelbiere skoalle learlingen yn Ljouwert fersoargje ik by Boekhandel Van der Velde yn Ljouwert in ferhalelêzing. Dat binne bern fan 16/17 jier en dêr haw ik in programma fan in oere foar, ik doch it al tweintich jier. Myn ûnderfining is dat se soks hartstikke moai fine. Dêr ferbaas ik my dan wol wer oer. Se hawwe dan even gjin sores fan mobyltsjes en oare dingen. It is dan allegear oandacht en ik lit se sels ek fertelle. Ik fertel dy learlingen dan oer de ferskillende soarten fan ferhalen, wat in sage of leginde is en dan jou ik der foarbylden fan. Ek hjoeddeiske ferhalen dy’t der noch altyd binne. In modern ferhaal dat yn in auto op’e Wâldwei spilet. It hoecht net altyd oer de skippers en fiskers fan froeger te gean. Dan siz ik ‘jim kin sels ek wol fertelle, jim hawwe ek wol ferhalen genôch’. En dat blykt dan ek, ik jou se dan wol even in oansetsje,’een broodje Aap’mei de opdracht der in ferhaal fan te meitsjen.”
Taal is foar Mindert Wijnstra ôfgryslik’ belangryk. Foar him is dat it Frysk, mar at er bûten de provinsjegrinzen giet dan ek yn it Hollânsk.
“Ik fertel it leafst yn it Frysk, it is myn eigen taal dêr bin ik it meast yn thús. Yn byldenrykdom siz mar. Yn it Nederlânsk rinne de sinnen oars as yn it Frysk, ik moat folle skerper wêze at ik yn it Hollânsk fertel. In pear jier lyn ha’k in wike op Oerol stien en dêr ferhalen ferteld en dat die ik yn it Nederlânsk en ien ferhaal yn it Frysk. Doe krige ik in opmerking fan ien út it publyk: ‘Ik vond het heel mooi wat u deed, maar toen u Fries praatte, begon u te stralen en uw ogen te twinkelen’. Dy seach blykber by my it ferskil, sa ticht leit taal by my.”
Mindert Wijnstra fertelde yn it ferline wol tidens fytstochten en naam hij ek groepen mei te kuieren en die dan syn ferhalen. Troch sykte (‘Meagere Hein stâlde syn fyts by ús tsjin it stekje foarhûs…’) no twa en in heal jier lyn, docht Mindert de fytstochten net mear, mar giet hy noch wol te kuierjen en fertelt dan op lokaasje.
“Asto op lokaasje fertelst hast it hiele dekôr der al by, de bosk of de Iselmar en de greiden. Ik fertel dan dat op in bepaald stee in hûske stien hat of soks. Mar dy sfear, it rûzjen fan de beammen, it skolperjen fan it wetter, de loften en dêr in ferhaal delsette dat is it moaiste wat der is. Yn de Rysterbosk fertel ik in ferhaal oer kabouters dy’t der west hawwe en de spoaren dy’st der noch sjen kins omdat se der wakker oan it graven west hawwe. At ik nei dy gatten en bulten ta gean, dan sjoch ik de minsken út myn eachhoeken en ik wit dan wis dat se tinke dat it echt is. Ik leau it trouwens ek hear! Dat is de essinsje fan it ferhalen fertellen, sels yn dyn ferhalen leauwe! At ik dan oer de Ierdmantsje fan Gaasterlân ferteld ha en ik fyts dan wer nei hûs dan tink ik wolris, wat hast se ek wer wat wiis makke. Mar at ik der net yn leau, dan komt it ek net leauweardich oer!”
|
| |
