 |
|
|
|
 |
|
|
|
| |
 |
23 mei om 08:43 |
| |
Kollum Omrop Fryslân 22 mei
Hessel & Hessel
Ut overkomt mij nyt alle dagen dat ik kòrt achtermekaar un Hessel interview mach. Foarege week was ut sufer. Earst ging ik op besoek bij Hessel Fekkes in Koudum en amper 24 uur later sat ik op’e kruk met Hessel Steegstra. Twee bysondere kearels dy’t mij un stoat enerzjy gaven. Ik bewònder Hessel & Hessel en ik wil se an ut begin fan dizze nieuwe werkweek dan ok even un klein poadium geve. Of eigenlek de aksy’s wêr’t beide mannen frijwillech met besech binne: Geld genereare foar kankerondersoek.
Ut is donderdachmòrren 19 mei 2022. Ik parkear myn auto op’e Symkewâl in Koudum. Ik hew un ouspraak met Hessel Fekkes en Douwe de Vries fan Team Wybe. Wybe un maat fan Douwe dy’t in 2013 siik wurdde. Un hersentumòr dy’t der foar sòrgde dat de 37-jarege Wybe in 2014 overleed. Wreed!
De onmacht dy’t de maten fan Wybe foëlden probearden se om te setten in kracht. Dêrfoar richttten se Team Wybe op, om sufeul mogelek minsen met hun groep te ferbinen en geld op te halen foar kankerondersoek. Se òrganisearden al talrike aksy’s.
Dit jaar in ut Pinksterweekend fan 3, 4 en 5 júny gaan negen Team Wybe leden op un kolossale waterfyts bij de Elfsteden langs. Foardat se met ut plan kwamen was der nòch nyt su’n fyts. Dy waterfyts maakte Hessel Fekkes. Dy fyts mocht ik oulopen donderdachmòrren bewòndere. Uren en uren stak Hessel der in. Fertelt der over su’t hij allienech kan. Onderkoëld òf was ut un fluitje fan un sent. Hessel wil nyt op’e foto. Maak mar wat reklame foar Team Wybe. Bij dizzen Hessel!
Dy andere Hessel is Hessel Steegstra. Ik mach um un dach later in de foetbalkantine fan ONS Sneek en públyk interviewe. Hessel fertelt over syn glaansende karrière as grênsrechter. Oulopen week kreech hij de befesteging dat y tegare met Team Danny Makkelie naar ut WK in Qutar mach. Makkelie dy’t Hessel oait de bealech folskold: Hessel je doet geen klote!
Dat fiel achterou dus tòch wel un bitsje met. Dyselde Hessel dy’t in alle groate stadions met syn flachje langs de lijn draafde. Ut foetbalweareldsje fan bladgoud en glitter. Mar Hessel foëlt um nyt te groat om ok dit jaar wear te fluiten op ut Internasjonale Jorn Feenstra Jeugdtoernoai dat op Hemelsfaartdach in Sneek òrganiseard wurdt. De tiende edisy alwear. Jorn Feenstra dy’t in 2007 an kanker overleed. De hele opbrengst fan ut Jorn Feenstra toernoai gaat naar KiKa.
Foar de beide Hessels en al dy anderen Hessels met andere namen maak ik un diepe búging omdat se elk op hun eigen manier belangeloas insette in de striid teugen kanker. Ik wêns de òrganisasy fan ut Jorn Feenstra Toernoai op Hemelfaartsdach en Team Wybe in ut Pinksterweekend alle súkses toe!
Kanker mut de weareld út!
|
| |
|
22 mei om 19:44 |
| |
Su'n dach!!!
 |
| |
|
21 mei om 19:12 |
| |
Hessel
Gisteravend un moaie (foetbal-)avend bij ONS had. Ik mocht Hessel Steegstra, internasionaal tòp grënsrechter live interviewe foar públyk in de ONS-kantine. Bitsje minsen, met su’n man/frou òf twintech. Mar nyt de kwantiteit is bepalend foar un slaagde avend mar de kwaliteit. Dizze avend is de relasyavend foar minsen dy’t betrokken binne bij ut Jorn Feenstra Toernoai dat Hemelfaartsdach wear plakfynt op ut Súderspòrtpark.
Ut wurdt de tiende edisy fan ut toernoai, ter nagedachtenis an Jorn dy’t in 2007 op 17-jarege leeftyd an kanker overleed. De opbrengst fan ut toernoai en alles wat der om heen òrganiseard wurdt gaat naar KikA. Hessel Steegstra sal der donderdach ok wear bij weze as skeidsrechter. Hij fertelde gisteravend op boeiende manier over syn karrière. Un kearel sonder poeha, helemaal myn type!
Maandachmòrren gaat myn kollum bij Omrop Fryslân over Hessel & Hessel!
Fandaach un fers skreven foar un boekpúblikasy in òktober. Ik mut der altyd foar sitten gaan en nyt earder fan de stoël oukomme at su’n gedicht mij naar’t sin is.
Ferder fandaach gyn bliksem deen, inderdaad des dúvels oar túte!
|
| |
|
20 mei om 17:22 |
| |
Gyn dialekten mar taalfarianten
Gisteravend wear un mear as boeiende Sneekology-bijeenkomst had. Diskear was taalkundege Pieter Duijff oans gastdosent. Ut wurdde un ferrekt interessante foardracht fan Pieter, dy’t de kunst ferstaat om fan ogenskynlek ‘drege taalkost’ un mear as dúdelek ferhaal te maken. Uteraard kwam ut ok ter sprake wat nou krekt ut ferskil is tussen taal en dialekt.
Wat ik der fan oppikt hew is dat ik in ut ferfòlch de andúding ‘dialekt’ nyt mear brúke sal. Ut gaat om taalfarianten su learde Pieter oans in syn ‘kolleezje’. We saten gisteravend in de bovensaal fan Onder de Linden met un mear as betrokken groep Sneekologen in spé. Siën us naar de foto’s dy’t ik met myn mobyltsje skoaten hew: de passy spa der fan ou!
Hessel Steegstra
Fanavend mach ik Hessel Steegstra live interviewe in de ONS-kantine. Dat wurdt ongetwifeld ok wear un joppege avend!
 |
| |
|
19 mei om 18:40 |
| |
Team Wybe
Fanmòrren twee moaie kearels fan Team Wybe interviewd over de Elfstedentocht op'e waterfyts. Later wel mear.
Fanaven kursus Sneekology. We gaan de (taal-) dypte in met Pieter Duijff!
|
| |
|
18 mei om 22:10 |
| |
Hest fandaach ok nòch wat aardechs deen?
Hoogleraar Jouke van Dijk tijdens Werkcongres SWF tot werkgevers: “Maak je mensen blij!”
SNEEK- Steeds meer sectoren hebben te maken met personeelskrapte. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek was in het tweede kwartaal van 2022 het tekort aan personeel de grootste beperking in de bedrijfsvoering van ondernemers.
Daarom werd er woensdag in de gemeente Súdwest-Fryslân een congres met als thema 'Schaarste bestaat niet', georganiseerd. "We willen met de naam van het congres de mensen een beetje triggeren, want er is natuurlijk veel krapte op de arbeidsmarkt.", zei Christien Lycklama à Nijeholt, één van de organisatoren van het werkcongres waar de ondernemers tips krijgen. "We denken dat deze krapte juist gebruikt kan worden als een kans om mensen aan te nemen waar je niet zo snel aan denkt", zegt Lycklama à Nijeholt.
Voor iedere 100 werklozen maar liefst 133 vacatures
Op dit moment zijn er voor iedere honderd werklozen maar liefst 133 vacatures. Dat betekent dat dus niet alle vacatures opgevuld kunnen worden. Met het Werkcongres wilde de organisatie de 150 aanwezige ondernemers nieuwe inzichten geven over de veranderde en verstoorde arbeidsmarkt. Schaarste bestaat niet, het wordt tijd om anders te denken én te doen! Tijdens het congres deelden experts hun arbeidsmarktgeheimen en tips over bouwen aan een toekomstgerichte organisatiecultuur.
Lokale ondernemers en Keynote sprekers aan het woord
Anja Kanters van Donker Groep en Jantine Slippens van Thuiszorg Slippens, twee succesvolle lokale ondernemers, kwamen aan het woord en kregen van een prima voor de dag komende dagvoorzitter Jan Siep van den Bos vragen voorgeschoteld als: ‘Wat zijn hun kritische succesfactoren om deze problematiek aan te pakken?’ ‘Hoe weten jullie je medewerkers te boeien en te binden? Wat heeft schaarste jullie gebracht?’ Beide lokale ondernemers weten wat goed ondernemerschap is. Zowel bij de Donker Groep als bij Thuizorg Slippens lukt het nog steeds om mensen binnen te halen met een goed verhaal. Maar wat nog belangrijker is dat het verhaal daarna ook nog in de praktijk klopt. “Want anders zijn ze zo weer weg”, was de ondervinding van beide dames.
Jouke van Dijk, hoogleraar Regionale arbeidsmarktanalyse, en economisch onderzoeksjournalist Sander Heijne waren door de organisatie ingevlogen als ‘Keynote sprekers’. Van Dijk onderschreef in zijn zeer boeiende ‘college’ de stelling van Kanters en Slippens: “Maak je mensen blij!”
Workshops
Tijdens het tweede gedeelte van het congres konden de deelnemers nog deelnemen aan de verschillende workshops. Er werd enthousiast aan mee gedaan. De ‘Wrap-up’ was met Arjen Banach: “Werkgeluk gaat niet over geluk maar over goed werken”
Het Werkcongres Súdwest-Fryslân werd mogelijk gemaakt door Ondernemend Sneek, Gemeente Súdwest-Fyslân ( wethouder Bauke Dam opende het congres) Ondernemersfonds SWF en YingMedia
|
| |
|
17 mei om 21:17 |
| |
Interviews útskriëve & harddravers
Fandaach twee interviews útskreven. Miskyn bekend, mar ik nim altyd myn interviews met de voice recorder op. Tidens ut interviewen mach ik de minsen graach ansiën. Mimyk en oochkontakt binne bij mij wezenlek fan belang at ik interview.
Ondertussen krij ik myn noadege beweging ok wel hoar. Fanavend even op de e-bike naar de Sneekermeer, deselde rûte dy’t ik maandachmòrrens altyd an ut draven bin. We binne druk in trening foar de kwart MaraThon fan Sneek.
Fanmiddach ok nòch un paar nieuwe harddravers Bij Folkert kocht. Sitte hearlek, mar ik sal ut self tòch doën mutte…
|
| |
|
16 mei om 08:25 |
| |
Theo R.
Foarge week donderdachavend mocht ik tidens de fierde bijeenkomst fan de negende jaargang Sneekology Theo Ruis interviewe. Dat gebeurde in ut monumentale administrasykantoar fan ut Old Burger Weeshús an’e Kleine Kerkstraat in Sneek.
Ut is un fast onderdeel fan oans Sneekology-programma om yts te fertellen over dit waardefolle gebou. Foppe Rozema doët dat op geheel eigen wize: degelek, onderhoudend en infòrmatyf. Ut is alle kearen wear un genot om naar Foppe te lústeren.
As tweede onderdeel fan de OBW-avend interview ik dan altyd un bekende Sneker. Tenminste persoanen wêrfan’t ut groate públyk denkt dat se alles fan de man òf frou in kwesty wete.
Donderdachavend kwam Theo, de soan fan de mear as bekende plisy Ruis op besoek. Ut wurdde un bysònder earlek en oprecht interview.
Wat na ut fraachgesprek bij mij hangen bleef was dat Theo open en earlek over syn beperking praatte, ut stammeren op syn Hollaans ‘stotteren’. Prate op oubetaling. Uteraard froech ik Theo òf hij hier over wilde fertelle. Gyn enkel probleem foar Theo.
Foar de sufeulste kear wurdde mij in elk gefal dúdelek hoe belangryk gebeurtenissen út je jeugd binne foar ut ferloop in je latere leven. Wêr’t folwassen minsen om lache kanne, kanne kyndes om gúle. Soms un leven lang. Gúle, laat staan janke, dat doën feulste feul lui, deed Theo donderdachavend nyt.
Wel was hij ongesouten in syn krityk op één fan dy hufterege hufterege skoalmeesters dy’t op un folkomen onpedagogise manier met Theo syn stammeren omging. Theo kreech amper òf noait un beurt bij ut klassikaal lezen, en at hij dan us un stukje lúdop foarleze moest dan was ut ‘lache in de klas’. As beloaning kreech Theo un 4 foar lezen op syn rappòrt. ‘En soms un 5 at dy kloatemeester un goëd sin had.’
Dat stammeren speulde later un bepalende ròl in Theo syn leven. Fia de ambachtskoal, dêr hadden se nyt sufeul met klassikaal lezen en spreekbeurten, kwam de plisysoan op de MTS. En hij behaalde ok netsjes syn diploma.
Uteindelek wurdde Theo un mear as bekende bloemekoopman op de toen nòch drukke Sneker markt an ut Groatsaan. Op de markt had hij totaal gyn last mear fan ut stammeren. De sinnen wêrmet hij syn bloemen anprees rolden um sumar over de lippen. Op de markt foëlde Theo um frij en had hij as beginnend koopman wel ut fertrouwen fan syn baas. Jan Brandsma, dy’t um hielp, stimulearde en selffertrouwen gaf.
Ut ferhaal fan Theo, met su nou en dan syn bulderende lach der tussendeur, maakte indruk omdat ut skrinend is. Ut skuurt. De negatieve infloëd fan un gedrach fan één skoalmeester echoot soms jarenlang na.
Ut deed mij as oud-skoalmeester mear as ik wete wú. Plakferfangende skaamte omdat je kyndes knoeie kanne deur folkomen onpedagogys handelen.
Theo weefde ou met dy minkúkel fan un skoalmeester, deur syn ferhaal te fertellen, al was ut mear as un halve eeuw later.
De Sneekologen in spé beloanden Theo met un daverend applaus dat klonk as un 10!
|
| |
|
14 mei om 18:52 |
| |
Foetbal en nòch us foetbal
Naast ut interviewen en skriëven is ut úteraard ok gesond om bútendeur te wezen, seker met dit praxchtege foarjaarswear. Gisteravend hearlek foetbald op de felden fan de WPB in de Noarderhoek. Ik deed dat met ut wat dan su moai hyt ut ONS 45+ team. Nou dat 45 hew ik al un moai skòft achter mij laten, mar ut foetbal nòch seker nyt. Ik weet myn plak, mar ik doën nòch graach met en 'de jonges' waardeare ut ok nòch us. Deur ouwezechheid fan maat Hennie van Bruggen gisteravend wear us ut oudst speulend lid fan ONS. We waren in fòrm met 2 kear winst op WPB en LSC1890. Teugen SWZ ( met good-old Nico Kramer in de gelederen) speulden we 0-0 gelyk sudat we kampioën fan de aven waren. WPB, de trecht algeheel kampioën fan de foarjaarsreeks. Dat 7x7 foetbal bliëft moai om te doën en sulang't ik nòch fit bliëf (2 x in'e week drave!) gaan ik deur. De nasit is ok nyt onbelangryk...
Fanmiddach al wear op de felden fan WPB om dêr foto's te maken fan de wedstryd WPB1 teugen HJSC1. Ut wurdde un 4-2 overwinninng foar de Snekers in un antreklek pòtsje fierde klas foetbal. Utstekende skeidsrechter ok!
Piet Jan Nauta, oud-learling en nou feteraan in de jonge ploech fan HJSC. |
| |
|
13 mei om 18:39 |
| |
Sneekology
Gisteravend prachtege Sneekology-avend in ut administrasykantoar fan ut Old Burger Weeshús an de Kleine Kerkstraat in Sneek had. Foppe Rozema is un baasferteller dy’t op geheel eigen autentike toan en foardracht de Sneekologen in spé de geskiedenis fan ut OBW fertelde. Ut OBW is un institút dat bol fan de tradisy’s staat. At je de geskiedenis fan ut OBW in su’n monumentale omgeving hoare magge dan bin je masselstòf!
Na Foppe syn foardracht mocht ik Theo Ruis interviewe. Ut wurdde un mear as bysònder interview omdat Theo o.a. heel openhartech over syn beperking, ut stammeren, fertelde.
Kommende maandach bij Omrop Fryslân gaat myn kollum over dizze fierde avend fan de negende jaargang Sneekology. Ut is en bliëft un feestje om dit te doën en te òrganisearen.
 |
| |
|
12 mei om 19:00 |
| |
Midden in ut leven
Midden in ut leven, sêge se at je nòch an ferskillende aktiviteiten metdoën. Ik doën dat nòch elke dach.
Gister wurdde ik interviewd deur dr.Antine Zijlstra foar un projekt wêr’t se op dit moment druk met bezech is.”Het doel van het onderzoek is het beter begrijpen van het Friestalige theaterveld als immaterieel cultureel erfgoed. We streven ernaar om deze traditie, en die van andere Europese minderheidstaalculturen, zichtbaarder te maken en zoeken naar handvatten om ze te versterken. We gaan daarom in gesprek met publiek, makers, belanghebbenden en beleidsmakers. De uitkomsten van deze gesprekken worden anoniem gebruikt en verwerkt. Om het verwerken van te vergemakkelijken worden de interviews opgenomen.”
Antine het mij interviewd over ut brúken en nyt-brúken fan ut Snekers. Ut wurdde un interview fan twee uur!
Infomarkt 55+
Fanmiddach bin ik in de feemerkhal fan Sneek weest om un infomarkt 55+ over mobiliteit en feillechheid bij te woanen en der ferfòlgens un ferslach over te skriëven. Siën hieronder. Ik fond ut un prima info-merk! Fanavend naar de fierde avend Sneekology: In ut Old Burger Weesthús.
Infomarkt 55+ over mobiliteit en veiligheid verdient meer bezoekers
SNEEK- Vanuit de gemeente Súdwest-Fryslân kwam de wens om ‘iets’ te doen richting de senioren ten aanzien van verkeersveiligheid. Aan die wens is voldaan want vanaf vanmorgen 11.00 uur is er in de Veemarkthal van Sneek een prachtige Infomarkt opgezet met als insteek de senioren zo breed mogelijk te informeren over mobiliteit en veilige verkeersdeelname. Dit gebeurt aan de hand van workshops, stands, lezingen en actieve onderdelen. Wij namen een kijkje en spraken met onder andere Marjolein van Eek, één van de organisatoren van het groot opgezette evenement.
“Deze informatiemarkt voor senioren met zowel activiteiten als standjes om mensen van 55-plus na te laten denken over hun eigen mobiliteit nu en in de toekomst. En wat voor keuzes dat je daar in kunt maken. Mensen kunnen hier bijvoorbeeld een fietsparcours afleggen op een e-bike en er is ook een scootmobiel-parcours. Gewoon om dingen uit te proberen. Buiten de hal staan grote vrachtauto’s opgesteld om bezoekers de ‘dode hoek’ van een vrachtwagen te laten ervaren”, vertelt een enthousiaste Van Eek.
Senioren
“We hebben de 55-plussers genoemd als onze doelgroep, de senioren. We merken dat in het verkeer juist mensen uit die groep betrokken zijn bij ongevallen. Onder de slachtoffers zijn veel fietsers. Onze insteek is mensen te laten nadenken wat er nodig is om veilig te blijven deelnemen aan het verkeer. Wij hebben eerder zo’n markt georganiseerd in Tietjerksteradeel, maar deze hier in Sneek is veel breder. Ik vind het ontzettend leuk dat er zoveel lokale bedrijven kosteloos hun medewerking aan verlenen. De senioren zijn ook een steeds belangrijke doelgroep en nogmaals we weten dar er uit die categorie steeds meer mensen betrokken zijn bij fietsongelukken. Daar zullen we toch iets aan moeten doen omdat te voorkomen. Ik heb nog geen vertegenwoordigers van de gemeente gezien, wel van het gebiedsteam trouwens.”
Geslaagd
“Wij hebben van tevoren een inschatting gemaakt van het aantal te verwachten bezoekers en hebben gegokt of gehoopt zo tussen de 100 en 300. Het is niet alleen het aantal dat meetelt maar ook de gesprekken en ik ben al even bij de kraampjes langs geweest om te vragen hoe het verloopt. Het blijkt dat er al heel wat zinvolle gesprekken zijn geweest. Voor mij is het belangrijk dat we een aantal mensen aan het denken kunnen zetten of verbinding kunnen maken.”
Fietsparcour
Achter de veemarkthal is een fietsparcours uitgezet waar Angela Schut van de Fietsrijdersbond voorlichting geeft aan krasse knarren. Zo ook aan het echtpaar Foeke en Griet Oenema uit Balk die het parcours afleggen op een e-bike.
“Op welke ondersteuning fietsen jullie weg”, vraagt Angela. ‘Op 1 en 4’is het antwoord van de Oenema’s. De volgens vraag van Angela is ‘en in welke versnelling?’ Als het echtpaar dan antwoordt met ‘6’, stelt de vertegenwoordigster van de Wielrijdersbond weer een wedervraag. ‘Rijden jullie ook nog auto en in welke versnelling vertrekken jullie dan?’ Dan blijkt toch wel dat ‘starten in de eerste versnelling een behoud voor de knieën is’. Vervolgens stappen Foeke en Griet op de fiets en rijden het parcours.
In de Veemarkthal klinken de fleurige klanken van de vier mannen op leeftijd die gezamenlijk ‘South West Dixieland Band’ uit Joure vormen. Dit evenement verdient gewoon een groot publiek. U heeft nog de tijd tot 17.00 uur en anders volgend jaar absoluut weer organiseren. Misschien is er dan wel een wethouder die het festijn officieel wil openen! |
| |
|
11 mei om 22:33 |
| |
Fraai standertwerk over de feemerken en de feehannel ferskenen
Met een ferme handslag en een krachtig uitgesproken GELOK (geluk) accepteert een Friese veehandelaar het bod van een koper. De koop is gesloten. Zo is het eeuwenlang gegaan. De veehandel in Friesland is al vele generaties belangrijk voor families die er hun brood in verdienen en draagt wezenlijk bij aan de regionale welvaart. Dit rijk geïllustreerde boek toont het roemrijke verleden van de Friese veehandel en veemarkten. Naast aandacht voor de economische en sociale aspecten, de infrastructuur en logistiek, sluit het boek af met de boeiende geschiedenis van de familie Pilat, een geslacht van veehandelaren in Friesland.
|
| |
|
10 mei om 19:27 |
| |
Su'n dach:
 |
| |
|
9 mei om 08:45 |
| |
Omrop Fryslân Kollum 9 mei
Ferhalen 2
Graach kom ik teruch op de kollum fan foarge week toen ik fertelde over myn kommende ontmoeting met Meta Lever in ut Fries Scheepvaart Museum fan Sneek.
Dy ontmoeting mocht ik op 4 mei hewwe. Ut het groate indruk op mij maakt om dizze frou fan 95 jaar te ontmoeten. ‘En petit comité’, in besloaten kring, mochten wij Meta Lever tegare met har soan en skoandòchter ontfange. Ut besef dat wij as laatste generasy de ferhalen over de Tweede Weareldoarlòch út earste haan nòch hoare magge maakte de ontmoeting met Meta Gerritsen-Lever al bysònder.
Sij en har moeke waren út ut fersetsgesin Lever de twee enege overlevenden na de Tweede Weareldoarlòch. Har fader en twee broers wurdden deur de Dútsers fermoard.
We waren foarege week woënsdach allemaal wat gespannen in ouwachting fan de komst fan Meta Lever. Toen se even na de klok fan 4 uur ut Fries Scheepvaart Museum binnenstapte achter un rollator rechtte se de ruch en met un ‘zo daar waren we al, wat een ontvangst, ik lijk de Koningin wel’ nam Meta de spanning futdaleks wech.
Gaandewech de ontmoeting wurdde dúdelek dat ut foar Meta ok un bysòndere middach weze sú en dat der in de dagen foarou an ut besoek bêst spanning bij har en har naasten weest was. Ommers de konfrontasy met ut wearsiën fan har ouderlek hús, want dat was ut pand Kleinsaan 18, dêr’t nou ut Frys Skeepfaartmuseum in festegd is.
Eigenlek fertelde Meta mar flarden fan wat der in dy bange nacht fan 16 op 17 november 1943 plakfonden had. De overfal fan de Sicherheitsdienst wêrbij’t sij, har fader, de jonge Joadin Rozet IJzerman en nòch un anwezege fryndin metnomen wurdden naar ut plisyburo fan Sneek en later ut Huis van Bewaring in Liwwarden.
Omdat ferhaal fan de hoochbejaarde Meta self te hoaren maakte diepe indruk. Nou 77 jaar na de befrijding is Meta en binne al dy fersetsminsen nòch op hun hoede, fertelle in wezen amper wat.
Op 16 november dit jaar gaat un teaterstuk, ‘Door het donker’, over dy noadlottege gebeurtenis in première.
Meta sal der nyt bij weze, dat wil se nyt. Foarege week nam se ouskeid fan ut plak dêr’t ut allemaal gebeurde. Ik beslút met un fers dat ik na anleiding fan Meta Lever har besoek skreef:
Meta Lever
der loopt un grande dame achter un trendy swarte rollator
deur de stille gangen fan ut groate hús an ut Kleinsaan 18
spoaren binne útwist der is niks mear te finen
blauwe ogen siën waterech teruch in un skier ferleden
bliëve haken bij un deurpòst, un fraksy mar
hier batsten hufterege SD’ers met lompe learzes de fraaie trappen op
-oh ja oh ja die ken ik nog wel mooi hè mooi-
stiltsjes grimlacht se un beladen famliy-geskiedenis fut
en swijgt en swijgt en swijgt
-ik weet het niet meer hoor maar ach wat is het mooi
het lijkt hier wel een museum-
even later ferdwynt se in un lift
|
| |
|
8 mei om 17:05 |
| |
Harlingen foarstad fan London: Prachtege stad!
 |
| |
|
7 mei om 19:01 |
| |
Lekkere foetbalmiddach op ut Súderspòrtpark
Pengel in beeld! ONS wint met 2- 0 fan De Dijk |
| |
|
6 mei om 17:17 |
| |
Sneekology-avend over Joads Sneek en de ‘Razzia-wedstryd’
Gisteravend un moaie waardefolle derde kursusavend had met de Sneekologen in spé fan de negende jaargang. Ut was de tema-avend over Joads Sneek en de ‘Razzia-wedstryd’ op ut Sportpark aan de Leeuwarderweg.
Met Wiebe van Solkema op de bok fan de Shuttle wurdden we naar ut Joads monument fan Dirk Hakse naast ut Hertekamp fan Sneek brocht. Sietse Wierda fertelde dêr op boeiende wize ut ferhaal over dit bysondere kunstwerk.
Dêrna gingen we naar ut Joadse Begraafplak, dêr’t we ok echt op mochten. Dit was foar mij ok de earste kear om met te maken. Ik las twee toepasleke fersen foar en foar de rest hewwe we in stilte dit plak op oans inwerke late. Was heel moai en respektfol.
Ferfòlgens gingen we met de shuttle teruch naar ut Spòrtpark dêr’t sjoernalist en auteur fan ut prachtege boek ’21 Man’, Peter van der Meeren, un mear as foartreffeleke foardacht hield over de tòt staan komming fan ut boek. Peter is un boeiende ferteller met liefde foar de stad Sneek! Hij kan nòch wel 100 jaar in Jutryp woane mar ut is en bliëft un Sneker!
Dick Brouwer, kursist dit jaar mar gisteravend ok angenaam gasthear, liet oans ok nòch ut skúlplak tidens de Razziawedstryd onder de monumentale LSC-tribúne siën. Al met al un rike avend!
 |
| |
|
5 mei om 16:11 |
| |
Kom met verhalen...
Onthulling informatiepaneel neergestort oorlogsvliegtuig B17 bij Griene Dyk-Paviljoenwei
OFFINGAWIER- Vanmiddag heeft de onthulling plaatsgevonden van een informatiepaneel van de op 11 december 1943 neergestorte B17 Amerikaanse bommenwerper nabij de Griene Dyk-Paviljoenwei onder Offingawier.
De plechtigheid begon om 11.00 uur in het dorpshuis ‘De Wier’ in Offingawier, waarna de heer A. Tuinman een lezing hield over de Amerikaanse bommenwerper, die ook wel ‘Het vliegend Fort’ werd genoemd.
Om precies 12.56 uur, de tijd dat het vliegtuig is neergestort op die fatale decemberdag, vond de onthulling van het informatiepaneel plaats, door ooggetuige Germ Kamstra (89) en Renske Boschma.
De Crash
De crash van de B-17 42-3488 van de 385e Bomb Group, 548e Bomb Squadron, USAAF, was op 11 december 1943 vanaf Great Ashfield opgestegen en had de Duitse havenstad Emden als doel. Nadat de bommen waren gelost werd de bommenwerper door luchtafweergeschut geraakt. Boven de provincie Groningen zette een aantal Duitse jagers de aanval in en mede daardoor raakte de machine dusdanig beschadigd, dat meerdere bemanningsleden besloten de aangeschoten B-17 te verlaten. Zij kwamen behouden aan de grond. Het toestel stortte uiteindelijk neer in een weiland bij Offingawier. Zijluikschutters Howard G. Hall en buikkoepelschutter Wilfred M. Husband, die tijdens de onophoudelijke aanvallen gedood werden, werden in de wrakstukken aangetroffen.
Vliegtuigberging
In de loop van december 1943 werden de resten van de eens zo machtige machine door de Duitsers geborgen. De berging verliep voortvarend, omdat de het vliegtuig in een glijvlucht naar beneden was gekomen. In 2007 werden de laatste resten opgeruimd. Er werd toen onder andere een motorplaatje en resten van de benzinetanks gevonden.
Informatiepaneel Crashlocatie
De Stichting Missing Airmen Memorial Foundation heeft samen met de Dorpsbelang Offingawier en de landeigenaar een plan ontwikkeld om de plaats van de crash te Offingawier te markeren met een informatiepaneel. Hierop wordt het verhaal van de vlucht en de bemanning verteld en krijgen alle betrokkenen een gezicht.
Ooggetuigenverslag Germ Kamstra
De nu 89-jarige Germ Kamstra uit Gauw was als 11-jarige jongen getuige van het neerstorten van de bommenwerper. Voordat hij het informatiepaneel onthulde vertelde de heer Kamstra aan de groep aanwezigen hoe hij die dag ervaren had.
“Het gebeurde boven Gauw, waar we het luchtgevecht min of meer meemaakten. Dat was vreeslijk om mee te maken. Het gebeurde vlak boven ons dorp. Omdat het die dag wat bewolkt was, konden we niet alles zien. Ik heb altijd gedacht dat die jachtvliegtuigen van de Duitsers van de Leeuwarder basis kwamen. Maar dat schijnt niet zo te zijn, ze kwamen uit Duitsland. In ieder geval hebben we het luchtgevecht mee gemaakt. Er werd behoorlijk geschoten, ik denk met de ‘Punt-50’. Maar ik hoorde ook een aantal ‘doffe klapkes’, het was net het geluid van een klein kanon. Als Gauwster jeugd zagen we het dus gebeuren en op een gegeven moment was het luchtgevecht voorbij en zagen we dat grote vliegtuig uit de wolken naar onderen suizen. Eigenlijk zonder geluid, want volgens mij was er geen motor meer die draaide en zo is het vliegtuig vanaf Gauw hier in Offingawierster veld terechtgekomen. Onze ouders waren stil en verslagen. Maar de jeugd wilde er snel naar toe. We zijn toen vanaf Gauw gedraafd om bij het neergestorte vliegtuig te komen. Het ging mij niet snel genoeg, ik was op klompen. ‘Dy ha’k de wâl mar even tabetroud’ en zo ben ik op sokken verder gegaan om naar het vliegtuig toe te draven. We zijn er dus geweest. Het rookte nogal wat. Wij waren er op uit om het harde plastic van de ramen te bemachtigen. Daar maakten ze vroeger ringen en zo van. Maar die hebben we niet kunnen vinden. Ze zijn waarschijnlijk heel diep in de grond terechtgekomen. We hebben nog wel een ‘Punt-50’ mee kunnen nemen een koptelefoon. Een van de jongens zei ‘dêr leit ien’, maar dat heb ik niet gezien. We zijn daarna weer naar Gauw terug gegaan.”
Gewonde
“Voor zover ik mij herinner was het aan het begin van de middag dat er roeiboot vanaf de Gauster Silen naar Gauw toe ging. Een van de bemanningsleden zat in het roeibootje en hij kwam in de werkplaats van Minne Jellema, de fietsmaker. Op afstand zagen we dat de man verging van de pijn, hij had een gebroken been. Dokter was erbij, maar die heeft op een of andere manier bedankt om te helpen en daar was de bevolking die er om heen stond niet mee eens. Uiteindelijk is het bemanningslid weer in het roeibootje teruggebracht en zo naar de Gaustersyl geroeid. Dit bemanningslid heeft de crash er dus levend afgebracht.”
 |
| |
|
5 mei om 10:29 |
| |
Meta Gerritsen-Lever eregast tijdens Dodenherdenking Sneek
SNEEK-Gistermiddag heeft mevrouw Meta Gerritsen-Lever een bezoek gebracht aan haar ouderlijk huis aan het Kleinzand nummer 18. De familie Lever verspreidde illegale bladen zoals Vrij Nederland en Trouw, en had vaak Joodse mensen in huis die wachtten op een definitief onderduikadres.
In de nacht van 16 op 17 november 1943 slaat het noodlot toe. Die nacht doet de SD namelijk een overval op het hoofdkwartier aan het Kleinzand. De SD krijgt assistentie van de Sneker politiechef Overzet. Op het moment dat de SD de inval doet, zijn moeder Lever en haar jongste zoon Hendrik niet thuis.
Lever sr., Jan en Meta hebben die nacht ‘maar’ drie ‘gasten’: Piet Faber, zijn verloofde en ‘Annie’(16), een meisje dat in het echt Rozet(‘Rosa’) IJzerman heet. Rozet is die bewuste avond net verhuisd van Wim Stegenga’s gedeelte van het huis naar dat van de familie Lever. Bij Wim logeert dan alleen nog het Joodse meisje Nellie.
Vader Lever wordt gevangen genomen, net als zijn dochter Meta. Hetzelfde lot ondergaan Meta Lever, Rozet IJzerman en Joukje Elgersma, de verloofde van Piet Faber. Ondertussen is Wim Stegenga wakker geworden van het lawaai en hij ziet kans om te ontkomen. Hij heeft de Jodin Nellie dan al op een geheime schuilplaats ondergebracht.
Na de inval werden vader Hendrik en onderduikster Rosa IJzerman afgevoerd naar Duitsland, beide stierven in een concentratiekamp. Zoon Jan sloot zich na zijn ontsnapping aan bij de Knokploeg Groningen en kwam om het leven bij een verzetsactie. De andere zoon, Hendrik jr. was al eerder ondergedoken in Lions maar werd gearresteerd en eindigde voor het vuurpeloton in Vught. Meta en haar moeder bleven na de oorlog alleen achter.
Meta Lever is dus de enige betrokkene die nog leeft. Na een dagenlang verhoor in de Blokhuispoort werd ze weer vrijgelaten. Ze is inmiddels 95 jaar, en was vanavond op uitnodiging van de gemeente Súdwest-Fryslân aanwezig zijn bij de dodenherdenking in Sneek. Samen met haar zoon en schoondochter heeft mevrouw Gerritsen-Lever bloemen gelegd bij het oorlogsmonument.
In de volgende GrootSneek-krant een uitgebreide reportage over het bezoek van mevrouw Lever aan haar ouderlijk huis en interview met haar.
|
| |
|
5 mei om 10:26 |
| |
Doadeherdenking
Burgemeester de Vries tijdens dodenherdenking: Vrijheid deel je met elkaar, vrijheid in verbondenheid
SNEEK- Gisteravond is onder zeer grote belangstelling in Sneek de Dodenherdenking voor het eerst na twee jaar weer met publiek gehouden. Burgemeester Jannewietske de Vries hield een toespraak waarbij ‘delen’ en ‘verbondenheid’ de kernwoorden waren. Leerlingen van de Johannes Post School (Mirna Rachid) en het Bogerman (Nynke de Vries en Benthe Yntema) lazen gedichten en een verhaal voor.
De herdenking vond plaats bij het oorlogsmonument aan het Oud Kerkhof, de Canadese gedenksteen aan de Grote Kerkstraat en het Joods monument in de Stadhuistuin. Eregast was mevrouw Meta Gerritsen-Lever (zie eerder op deze site). Er werden door de gemeente, scholen en maatschappelijke organisaties kransen en bloemen bij de monumenten gelegd.
Toespraak burgemeester Jannewietske de Vries
De bezetting van het dictatoriale naziregime in de Tweede Wereldoorlog maakte duidelijk wat het kapotmaken van de democratische vrijheid betekent. Met het einde van de oorlog kreeg Nederland de vrijheid terug. Vandaag benadrukken we het belang van die vrijheid en democratie. Het is aan ons om ze blijvend te verdiepen en te verdedigen.
Vandaag herdenken we hier in Sneek in aanwezigheid van mevrouw Gerritsen-Lever. Haar familie had tijdens de Tweede Wereldoorlog een zeer belangrijke rol in het verzet in deze regio. Drie van hen, vader Hendrik J. Lever en haar broers Jan en Hendrik hebben het verzet tegen de Duitsers uiteindelijk moeten betalen met hun leven. De familie woonde aan het Kleinzand 18. Hier deden de Duitsers in de nacht van 16 op 17 november 1943 een inval, waarbij een aantal mensen is opgepakt, waaronder mevrouw Lever en haar vader. Het pand is nu onderdeel van het Fries Scheepvaartmuseum.
Vanmiddag zijn wij met mevrouw Lever teruggegaan naar het huis van haar familie. 77 jaar na de bevrijding. Mevrouw Lever was toen een meisje van 15 jaar. Haar op deze plek te zien heeft mij diep geraakt. Het brengt ook het besef dat de Oekraïense meisjes van 15, die ik in de opvanglocaties ontmoet en die de verhalen van hun vlucht vertellen, nog generaties lang om moeten gaan met de verschrikkingen van deze oorlog.
Daarom: verhalen delen. Om de terugkeer van vrijheid en democratie te eren. De verhalen van oorlog en onderdrukking, van verzet en verbondenheid. Verhalen van mensen, van toen en nu.
Verhalen zorgen voor begrip en inzicht, verhalen bieden hoop en troost. Verhalen raken ons omdat ze de essentie van het leven dichtbij brengen: angst en verdriet, vrijheid en doorzettingsvermogen, verlies en herdenken.
Heb oog voor ieders herinneringen en gedachten bij die verhalen. Wie de mensen om zich heen écht ziet en hoort, kan niet achteloos omgaan met vrijheid. Die kan níet onverschillig zijn over wat er om ons heen gebeurt, dichtbij en verder weg.
Verzet en opkomen voor vrijheid begint niet met grote woorden, zoals de dichter Remco Campert het zo treffend verwoord. Maar met kleine daden. Met jezelf een vraag stellen, daarmee begint verzet. En dan die vraag aan een ander stellen. Opkomen voor vrijheid, omdat dit nooit vanzelfsprekend is. De vrijheid om in veiligheid met elkaar te kunnen samenleven. En om te herdenken. Vrijheid deel je met elkaar. Vrijheid in verbondenheid.
|
| |
|
4 mei om 14:39 |
| |
En ik sal skriëve skriëve skriëve...
Indrukwekkende herdenking bij Regiment Perth Monument bijgewoond door veel bezoekers
SNEEK- Rond het middaguur vond er in Sneek een extra herdenking plaats bij het Regiment Perth Monument in Sneek door Canadese bevrijders. De ceremonie bij het Regiment Perth Monument op de gelijknamige rotonde in Sneek werd bijgewoond door de Canadese bevrijders Art Boon en Jim Parks. Beide heren inmiddels 97 jaar oud, maar nog zeer vitaal, hebben samen met burgemeester Jannewietske de Vries een krans gelegd bij het monument.
De korte, maar zeer indrukwekkende ceremonie startte enigszins later dan de geplande 11.30 uur omdat de beide veteranen uitgebreid de tijd namen om handen te schudden met de talrijke aanwezigen. Opvallend veel jongeren en die alle aandacht van Boon en Parks kregen. Na afloop van de plechtigheid deelden beide mannen chocolade ( ‘net als toen…’), speldjes, Fries/Canadese vlaggetjes en ‘poppies’ (klaprozen) uit.
De volksliederen werden gespeeld door trompettisten van het Stedelijk muziekkorps uit Sneek en 13-jarige Daniël de Vries droeg een vers voor.
Art Boon & Jim Parks
Art Boon was in 1945 één van de bevrijders van Sneek vanuit het Perth Regiment. Jim Parks van Royal Winnipeg Rifles Regiment heeft o.a. Dokkum bevrijd. Zij zijn ook in 2015 en in 2018 in Friesland geweest om de herdenkingen en vieringen rond 4 en 5 mei mee te maken, als onderdeel van een gezelschap van 18 Canadese veteranen die Friesland hebben bevrijd. Beide heren zoals genoemd zijn inmiddels 97 jaar oud en kunnen als enige van de groep de reis naar Nederland nog maken. Zij worden vergezeld door 15 familieleden.
Deze extra ceremonie van het Regiment Perth Monument werd georganiseerd door Stichting Canadian Liberators Friesland in samenwerking met de gemeente Súdwest-Fryslân ( Griet van der Veen!). Koos Pot van de stichting: ‘Dit zal echt de laatste keer zijn dat wij de Canadese bevrijders kunnen verwelkomen in Friesland. Als jonge jongens zij zijn destijds naar Europa gekomen, niet wetende of ze ooit weer thuis zouden komen. Ze verdienen het om voor de laatste keer als helden te worden ontvangen’.
Maar gezien de vitaliteit van beide heren, waarvan Jim Parks bijna alle dagen nog in een sportschool is te vinden, valt die uitspraak nog te bezien.
Art Boon en Jim Parks zijn verder aanwezig bij de Dodenherdenking in de Prinsentuin in Leeuwarden en op het Bevrijdingsfestival van 5 mei. Verder gaan ze naar Vredenhof op Schiermonnikoog en zijn ze aanwezig bij de voorstelling Vrijheid & Vrede is niet vanzelfsprekend in Kollum.
Toespraak burgemeester de Vries
In haar Engelstalige toespraak ging burgemeester Jannewietske de Vries ook in op de situatie in Oekraïne: Freedom is precious and vulnerable. The Russian invasion in Ukraine has, yet again, made clear that war in Europe is not something of the past. People all over the world declare their support to the Ukrainian people. It confirms the power of solodarity and the importance of a democratic society. Our hearts go out to the people of Ukraine, the ones that remain in their country and the ones that find safe havens in other countries, like ours.
Gedicht voorgelezen door Daniël de Vries
Voor de 13-jarige Daniël de Vries, leerling van de Weekendschool, was er een eervolle taak tijdens de ceremonie. Hij mocht een vers, geschreven door Koos Pot van de organisatie Canadian Liberators Friesland voorlezen. Hij deed dat op een perfecte manier:
Ik zit binnen en denk aan de tijd
77 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd
5 jaar heeft deze oorlog geduurd
Vele mensen die massaal werden weggestuurd
Op treinen gezet, gedeporteerd
Omdat ze anders waren werden ze bekritiseerd
Verguisd en vergast, zoveel verdriet
Daarom vergeten we de tijd niet
Ik ben stil en weet niet wat te zeggen
Waarom dit is gedaan, dit is niet uit te leggen
Ik geniet nu dat ik mag zijn wie ik ben
Maar als ik terugdenk aan wat er toen is gebeurd, ben ik stil
Vrijheid .......
“Toen ik hier kwam aangelopen dacht ik ‘zoveel mensen?’ Ik vond het wel bijzonder dat ik dit mocht doen. Ik vind oorlog en vrede ook een belangrijk onderwerp en ik leer er veel van op school (‘Tienerschool RSG Sneek’, hvdv).Nu is er weer een oorlog bezig in Oekraïne, dat vind ik jammer. Maar dat wij toch als Nederlanders de Oekraïners die hier nu zijn opvangen en beschermen vind ik fijn”, aldus Daniël.
Tot slot beloofde Jan Kroes uit Sneek nog dat de twee Canadese veteranen een blik met echte Drabbelkoeken mee zouden krijgen. Als dank!
 |
| |
|
3 mei om 19:54 |
| |
Theatervoorstelling over Tweede Wereldoorlog in Fries Scheepvaart Museum
SNEEK- Het Fries Scheepvaart Museum brengt in november 2022 Door het donker op de planken, een nieuw geschreven toneelstuk over de verzetsgroep Lever. De familie Lever, die de kern van de verzetsgroep vormde, woonde in de Tweede Wereldoorlog in één van de panden waar nu het Fries Scheepvaart Museum is gevestigd.
Door het donker draait om de nacht van 16 op 17 november 1943. Toen viel de Sicherheitsdienst het huis van de familie Lever aan het Kleinzand 18 binnen. Zoon Jan wist te ontsnappen, vader Hendrik, dochter Meta en de Joodse onderduikster Rosa (Rozet) IJzerman werden opgepakt en meegenomen naar Leeuwarden. Moeder Berendiena Lever-Niemeyer was niet thuis op het moment van de inval.
Meta Lever is de enige betrokkene die nog leeft. Na een dagenlang verhoor in de Blokhuispoort werd ze weer vrijgelaten. Ze is inmiddels 95 jaar, en zal op 4 mei 2022 op uitnodiging van de gemeente Súdwest-Fryslân aanwezig zijn bij de dodenherdenking in Sneek.
De Groep Lever
De familie Lever verspreidde illegale bladen zoals Vrij Nederland en Trouw, en had vaak Joodse mensen in huis die wachtten op een definitief onderduikadres. Na de inval werden vader Hendrik en onderduikster Rosa IJzerman afgevoerd naar Duitsland, beide stierven in een concentratiekamp. Zoon Jan sloot zich na zijn ontsnapping aan bij de Knokploeg Groningen en kwam om het leven bij een verzetsactie. De andere zoon, Hendrik jr. was al eerder ondergedoken in Lions maar werd gearresteerd en eindigde voor het vuurpeloton in Vught. Meta en haar moeder bleven na de oorlog alleen achter.
Verhalen doorgeven
In het Fries Scheepvaart Museum zijn in het pand op nummer 18 een schilderij een plaquette te zien ter nagedachtenis aan de verschrikkelijke gebeurtenis. Stadsgids Sietse Wierda van het museum, vertelt het verhaal regelmatig. “Iedereen die het hoort, krijgt er kippenvel van” aldus Wierda. “En zo kwam het idee om er meer mee te doen.”
“Wij zien het als onze taak om de verhalen van Sneek in leven te houden” vult museumdirecteur Hester Postma aan. “De Groep Lever speelde een rol van betekenis in het Friese verzet. Wat zich in die novembernacht heeft afgespeeld en wat er daarna met de familie is gebeurd, mogen we nooit vergeten. Verhalen als deze moeten we blijven doorgeven, op alle mogelijke manieren.”
De regie van het stuk is in handen van Lucienne van der Meulen. Zij heeft vaker theaterproducties geregisseerd, maar vindt deze keer de locatie wel heel bijzonder. “We spelen dit verhaal op de plek waar het écht gebeurd is. Dichterbij kun je niet komen.”
Door het donker is speciaal voor de gelegenheid geschreven door Peter Sijbenga. Hij werkt als componist en tekstschrijver onder andere veel voor Tryater. Het stuk zal gespeeld worden door amateurtoneelspelers uit Sneek en omgeving. Binnenkort starten de repetities.
De première voor genodigden is op 16 november 2022. Voor 17, 18 en 19 november kunnen kaarten à € 15,- per stuk worden gekocht via www.friesscheepvaartmuseum.nl/doorhetdonker.
Van het toneelstuk wordt ook een educatieve variant gespeeld voor het voortgezet onderwijs. Docenten die belangstelling hebben om met hun klassen de voorstelling te bezoeken, kunnen zich aanmelden bij educatie@friesscheepvaartmuseum.nl.
 |
| |
|
2 mei om 08:34 |
| |
Omrop Fryslân Kollum, 2 mei 2022
Ferhalen
In ut jaar dat ik geboaren wurdde, 1954, públisearde de dichter Leo Vroman syn overbekende gedicht ‘Vrede’, met de beroemde slotstrofe, en ik sitear:
Kom vanavond met verhalen
hoe de oorlog is verdwenen,
en herhaal ze honderd malen:
alle malen zal ik wenen.
Dizze week en dan spesifyk op 4 mei wurde der wear ferhalen ferteld. Teminsten dat gaat foar mij al jaren op. As jonkje an’e haan fan myn fader met naar ut Oud Kerkhof an’e foët fan’e Groate Kerk bij ut Oarlòchsmonument wurdden de kraansen en bloemen leid. Ut maakte altyd groate indruk op mij. At we thúskwamen, meastal ferklúmd deur de kouwe noarderwyn, kregen we un gebakje fan de Korenbloem. Omdat myn ouders op 4 mei 1938 troud waren.
Dit jaar op 4 mei sal ik op un bysondere manier konfronteard wurde met skrinende ferhalen over de oarlòch in Sneek. Ik hew de ear om tegare met nòch un klein groepke minsen naar de ferhalen fan Meta Lever lústere te maggen. Meta Lever is ondertussen un frou fan 95 jaar. Se fòrmde met har fader Hendrik en har broers Jan en Hendrik ut hart fan wat later bekend wurdde sú de Groep Lever út Sneek. Dy Meta Lever sal de ferhalen fertelle dy’t ik ondertussen al jaren ken, mar woënsdach foar ut earst te horen krij út de moan fan overlevende Meta Lever.
Allinech de ontmoeting met Meta is foar mij al earfol. De ferhalen dy’t Meta har hele leven metdragen het. Seker ut ferhaal over dy noadlottege nacht fan 16 op 17 november 1943, wannear’t de Sicherheitsdienst un overfal doët in ‘e woaning fan de family Lever an ut Kleinsaan 18 in Sneek. Ut ferhaal over Rozet ‘Rosa’ IJzerman, un Joads meiske dat onderdak kreech bij de family Lever, mar in dy bewuste nacht oppakt wurdt krekt as de fader fan Meta.
Beide overleve de kampen dêrna nyt. Krekt as nòch twee broers fan Meta dy’t ok deur de Dútsers fermoard wurdden.
Al dy ferhalen, salle fertelt wurdde. En der is ok ut ferhaal over un andere Joadse onderdúker út Sneek, dy’t de oarlòch wel overleefde. Met un earbetoan an de pleechouders eindeg ik met un gedicht dat ik foar hem en hun skreef. Un fers over un smokkelkyn.
foar de pleechouders
Ids
pas feul later hoarde ik foar ut earst ut ferhaal achter dyn naam
nyt su núver omdatstou de bekendste onbekende wast in Sneek
hoe’t dy groate Ids Hospes op un kouwe woënsdachmòrren in november ‘43
dyn kynderwagen besòrgde bij syn suster in de Ernst Casimirstraat nummer 8
tòt in details las ik dyn dramatise levensferhaal - ut dossier fan bureau O.P.K. -
ferrewech ut dikste fan alle teesurrogaatkyndes dy’t un warm skúlplakje kregen
later sloegst dy ogenskynlek met gemak deur ut leven, dou wast gewoan
één fan oans su’n echte Sneker jonge út ‘e arbeidersbuurt ‘t Sperkhem
over identiteit & su wurdde in de na-oarlòchse jaren amper praten
laat staan over de betekenis fan ouskeid nimmen, dou wast nyt mear
as un plúske in de wyn en gyneen had weet fan dyn latere angstdromen
pas feul later hoarde ik foar ut earst ut ferhaal achter dyn naam
Ids Donald Boot òf was ut tòch David Willem Vischjager ?
|
| |
|
1 mei om 17:38 |
| |
Foetbalweekend
Inderdaad ut was wear us un foetbalweekend, met fanmiddach dé derbywedstryd fan Fryslaan, SC Heerenveen- SC Cambuur. Un pòt dy’t met fuurwerk begon en ok met fuurwerk eindegde: 3-3!
Un wedstryd met werklek der alles op en deran. Hearleke sfear, emoasy’s en foetbal dat derbij paste met úteindelek un terechte útslach.
 |
| |
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
