Op woënsdach 31 òktober 2012 speulde O.N.S. (Boso) Sneek teugen Ajax in de derde ronde fan'e KNVB beker. Ut wurdde un legendaris avend. Myn klup ferloar met 0-2 fan de Amsterdammers.
Flak foar de wedstryd interviewde ik trener Frank de Boer, dwars teugen alle protokol fan de KNVB in...Mar tòt myn stomme ferbazing nam Frank de Boer alle tiid foar ut interview. Leverde bovenstaande foto op fan de man dy't dat andere Oranje nou naar de Europese titel leide mach.
19 júny om 21:30
Midden in ut doadwear
Un mins is noait oud genoech om te learen, sterker ik lear elke dach nòch. Gister wear tal fan learmomenten had. Ut had allemaal met ut noadwear te maken. Selden, nee nòch noait earder metmaakt. En ut is nyt overdreven om te sêgen dat ik in ut episentrum sat...In Alkmaar en Bergen dus.
Nou ja, ik bin der nòch. Un geweldege klisjee, mar dêrom ok su klisjee!
Bovenstaande foto is maakt nadat de groatste wolkebreuken al lang weest waren. Fandaach waren se in Bergen nòch druk an ut oprúmen.
18 júny om 13:41
Op ’e kyk bij Erikjan Koopmans
Fanmòrrenfroech al in Liwwarden weest foar wat in jargon dan su moai hyt ‘fotoshoot’, der binne dus foto’a fan mij nommen. Hele aardege fotograaf, Erikjan Koopmans. Siën foar syn portfolio mar us op syn site. Moai werk.
Erikjan sit der met nòch un soad kreatievelingen in un ouwe skoal an de Cornelis Trooststraat 48. Moai dat ut dêr kan. Hoe mear kunst & kultuur, hoe liever ik ut hew. Selfs in de fênsterbanken lach de kunst fan ut leven!
Wêr’t dy foto’s dy’t Erikjan fan mij skoaten het te siën binne? Ach, dat komt later miskyn nòch wel us un kear. Mar dat se públiseard wurde salle is wel seker.
Ik ken trouwens wel fotografen dy’t omraak klikklakke mar wêr’t ik de resultaten later noait wear fan teruchsiën…
In 'e fênstebak an de Cornelis Trooststraat in 058
17 júny om 18:40
Ieskoud!
Ut kon nyt beter op dizze earste tropise dach fan de 2021 somer: un interview op un únike lokasy! Inderdaad un jongesdroom kwam út, un besoek an un echte ijskofabryk en wel dy fan Holiday Ice in Sint Nyk.
Sebastian Beswerda, soan fan oud-klasgenoat Ane Jan, gaf mij un útgebreide rondleiding deur ut prachtege bedriëf, dêr't mar liefst 150 minsen in faste diënst binne. Fasinearend om achter de foardeur fan fabriken te siën en gastfrij ontfangen te wurden.
Uteraard ging ik met un doas ( en nyt su'n skiterege één) fol met hearlek toffe-ies naar hús. Ut was un feestje!
16 júny om 19:26
'k Wú dat ik un Skotse Hoochlander was...
Foto: Ype van der Werf
15 júny om 18:31
Skeepsanker wear op syn plak
Ut ouwe anker an de Bothniakade in Sneek is wear teruch op syn plak. Ut is prachtech moai restaureard. Ut maakt de stad wear un bitsje moaier. Suk klein nieuws plaats ik dan graach ok op de GrootSneek-site. Púre promoasy!
Ferder fyn ik un anker simpelwech un moai symboal!
14 júny om 13:28
Omrop Fryslân Kollum, 14 júny 2021: Marten in Oranje
Ut EK foetbal 2021 is un paar dagen onderwech en ik sal ut earlek bekenne, ik bin wel un bitsje ferslaafd an foetbal. Oranje maakt altyd wel wat los bij mij.
Ik speul al jaren in Oranje, sterkernòch at aansens de kompetisy foar seuventallen wear los gaat sit der un groate kaans in dat ik ut oudst speulende lid van Oranje Nassau Sneek bin. Niks su moai as ut getik fan foetbalskoënproppen op’e tegels fan un kleedkamer om dêrna as un jonge hoan te foelballen op un half feldsje teugen kearels dy’t over ut algemeen un stuk jonger as mij binne. Hearlek om mannen op snelheid te pakken. Myn harddraverij op maandach- en frijdachmòrrens doën ik fanself nyt foar de flaukul!
Ut moaiste fan dy foetballerij fyn ik al jarenlang ut nasitten in’e kantines. De earlekheid gebied te sêgen dat de foarkeur fan alle lokasy’s útgaat naar ut monumentale restaurant fan LSC 1890. Want un bitsje foetbal kultuurbewuste Sneker het ut dan nyt over de kantine fan LSC. Nee, dat is ut Restaurant!
Nyt allienech ut LSC restaurant is un pronkje, mar ok de prachtege tribúne, dy’t landeleke bekenheid kreech na ut públisearen fan ut tegeldikke boek ’21 man’ fan Peter van der Meeren. Un boek over wie’t de 21 mannen waren dy’t op sundach 21 mei 1944 bij un belangrike wedstryd op ut LSC terrein oppakt wurdden. Un dramatise razzia. Jonge Nederlaanse kearels dy’t toen in 1944 in de gefaarleke leeftyd saten, spatten alle kanten út, fonnen un skúlplak onder de houten tribúne en stonnen der doadsangsten út. Wat is der na dy razzia met de mannen dy’t nyt ontsnappe konnen gebeurd? Dat is de kern fan ut prachtege boek.
Op dat feld an de Liwwarderwech in Sneek begon oait myn foetbalkarrière in 1968. De finen fan O.N.S. speulden dêr hun wedstriden op saterdachmiddach, de kakkers fan LSC deden dat un dach later op sundachs. Dêr onder dy in Amsterdamse Skoal styl boude tribúne, overigens finansierd deur ut Old Burger Weeshús, lagen de brúne feterballen in rekken, stonden de kalkemmers en rúkte alles naar foetbal. Ik fon dat as jonkje al un bitsje mysterieus, un bitsje geheimsinech. Nyt in ut laatste plak omdat ik toen ok al dy geskiedenis kon fan 21 mei 1944.
Dat dêr was ut terretoarium fan Marten Ferwerda, un oer-ONS’er. Marten was materiaalman nòch foar ut woard útfonnen wurdde moest. Over Marten hoarde ik fan één fan de bêste ONS-foetballers oait, Red Feenstra, un skitterende anekdoate. Red speulde ok in ut earste fan O.N.S.
Ik was dy saterdachmiddachs betiid en sette myn foetbaltaske alfast in de kleedkamer”, fertelde Red. “Siën ik Marten dêr onder de houten tribúne bezech met un brúnlearen wedstrydbal. Marten dúwt fanatyk de learen bal onder in un emmer met water. Dúwe? Hij fersúpte de bal gewoan. ‘Súpe kring”, mompelde Marten. Op utselde moment siën ik om ut hoekje en foëlt Marten um betrapt.
Mar futdaleks laat hij un Marten Ferwerda grijns siën en hij seit teugen mij: ‘Ja, jonkje ut feld is fanmiddach wat an de droge kant en dy feterballen mutte swaar weze as Wouda’s Meel-sakken en loaiïch op harses ploffe. Oudrukjes achterlate op’t fel tòtdatst un bitsje sterkes siëst en wat wit om’e neus wurdst. Houdst dyn freet hè, watst siën hest’.
Dy middach na de wedstryd stapte Marten fan ut feld. Op ut kale foarhoofd saten allemaal prachtech brúnlearen stempels, fetlearen onderskeidings fan de bêste kopper dy’t der oait in Sneek watte in Nederlaan rondlopen het op un foetbalfeld. Wij sagen letterlek en figuurrlek bij Marten op!
Marten Ferwerda saleger, dêr kanne dy lopende inktlappen fan dat andere Oranje nòch un puntsje an súge!
13 júny om 18:12
O.N.S. Old Skool
Was wear GOUDEN!
12 júny om 15:45
Rustege dach...
Nee, niks an de haan. Teminsten ut is hier frij rustech. Ik hew bovenstaande foto allienech mar skoaten. Foar de rest? Lekker mysterieus!
11 júny om 20:44
SKS
Fanmiddach in Woudsend bij de presentasy fan ut SKS Skûtsje Journaal '21 weest. Foarech jaar had ik al un antal interviews foar ut glossy magazine skreven. Dit jaar nòch un antal. Ut siët der wear prachtewch moai út.
Earder fanmiddach was de ondertekening fan (hoofd-)sponsorkontrakt SKS. Su't ut der nou foarstaat gaat ut skútsjesilen dizze somer wel deur. Moai man!
10 júny om 17:45
Earste fers foar myn pakesêger
Oulopen sundach skreef ik ut earste fers foar myn pakesêger/kleinkyn Nouvé van der Veer. Ut fers stuurde ik op naar de internetredaksy fan ut onfolprezen literêr tydskrift Ensafh. Dêr was dus futdaleks de entré fan de jongste Van der Veer in de literêre tún fan Fryslaan. Ik bin benijd òf ut Snekers der nòch is as Nouvé like oud is as ik nou.
Gyn flau benul. Ut komt su't ut komt, ik bin dan al lang bij de ondergroanse...
Hieronder ut fers dat ik op sundachmòrren 6 júny skreef:
Sundachskyn
fanmòrren lúden de klokken fan ’e Groate Kerk krekt even un bitsje anders as anders fleurech en útgelaten om dyn komst an te kondegen: Nouvé van der Veer sundachskyn út Amsterdam
de lucht is swanger fan nieuwe dagen in ut tòpke fan ’e treurwilg boven de Kerkracht slaat un sanglyster fleurege toanen an dúkt aalskòlver hotel-de-botel kòpke onder
iedereen mach ut wete at ik as groatse pake groatfader un wibelech roestfrij stalen trapke opklim om ’e flach út te steken
un Indise frou in westerse klearen trippeltrappelt foarbij siët mij ferwonderd an, doët un klein dúmke omhooch en seit dúdelek en helder: ‘selamat bertunang’ de weareld is dyn speultún Nouvé
wees fan harte welkom jonge we make der wat moais fan
9 júny om 16:19
Grootse Kunstenaars schilderen op klein formaat bij Bax Kunst
Er is een zeer bijzondere expositie aanstaande bij Galerie Bax Kunst. Deze zomer is “Groots in ‘t Klein” een publiekstrekker voor Súdwest-Fryslân. In deze tentoonstelling worden honderden kunstwerken getoond van toonaangevende kunstenaars. Alle kunstwerken uit de expositie kunnen na aanschaf meteen meegenomen worden.
Galeriehouder Redmer Bax vertelt over het idee om de tentoonstelling te starten: “Voor dit expositie jaar wilden wij een nieuw, en hopelijk jaarlijks terugkerend concept lanceren. Nieuw is het niet helemaal, er zijn geslaagde voorbeelden van collega galeries. Maar door de omvang van dit project is het wel degelijk spraakmakend!”
De expositie ‘’Groots in het klein’’ zal meer dan 750 kleine kunstwerken tonen van de beste kunstenaars uit het aanbod van de Sneker Galerie. Van kunstenaars met wie zij al meer dan 20 jaar samenwerken, tot kunstenaars die zij nieuw introduceren in 2021. Ook vanuit het buitenland stemden kunstenaars enthousiast in. Het te exposeren werk heeft een vaste afmeting van 20 x 20 cm, de kunstenaars werken in vele verschillende technieken. Ondanks het grote aantal geëxposeerde kunstwerken waakt de Galerie er voor dat de inrichting rustig blijft.
Bax vervolgt: “Wij stropen onze mouwen op om onze muren vol te hangen met een enorme veelheid aan kleine werkjes van onze grote kunstenaars, op maat gemaakt. Hierbij hebben wij een strakke regie gehouden in het samenstellen van de tentoonstelling, om zo onze bezoekers en kunstenaars de beste kwaliteit te kunnen bieden. Het loont ook om vaker te komen kijken: De tentoonstelling wordt constant aangevuld met nieuwe kunstwerken! Zo houden wij het commercieel interessant en wordt het gegarandeerd een grote publiekstrekker.”
Het resultaat is een ware snoepwinkel voor elke kunstliefhebber en verzamelaar. Voor de periode is bewust voor een hele zomer gekozen: In deze periode zijn er ook veel toeristen die wellicht interesse in de expositie tonen. Ook van buiten de provincie verwacht de galerie namelijk veel belangstelling. Alle kunstwerken zijn ook online te koop en te bestellen via baxkunst.nl .
De expositie bezoeken
Zaterdag 19 juni wordt de expositie online geopend. Naast online is Galerie Bax Kunst te bezoeken op de vaste openingstijden. ‘Wij volgen hierbij alle mogelijke aanwijzingen van het RIVM, en de geldende maatregelen. Daarnaast maken onze vertrouwde openingstijden het juist goed mogelijk om alle doelgroepen van dienst te zijn. ‘s Ochtends op afspraak, ‘s Middags open voor publiek.’ Aldus curator Redmer Bax. Hij besluit: ‘Ook de thuiszitters willen wij bedienen met deze expositie van hoge kwaliteit. En dat doen wij naast in de Galerie ook online via een virtuele tour en onze website.’
De expositie is dus te allen tijde op de website www.baxkunst.nl en op Youtube te bekijken. Aankopen kunnen online verzorgd worden. Neem hiervoor contact op met de Galerie.
De expositie duurt tot en met 11 september 2021.
8 júny om 18:52
Generasygenoat interviewe
Fanmòrren Fokko de Jong interviewd. Fokko en ik kenne mekaar al mear as un halve eeuw. Tòch foldoende nieuwsgierechheid om un prachtech levensferhaal op te skriëven. Seker herkenberheid, ommers út utselde sosiale Griffemearde milieu, jaren ’50 en ’60. Nyt overdreven fyn, mar wel dúdelek de geur fan KING-pepermunt en sundachs naar de kerk.
Beiden hewwe we der gyn trauma’s an overhouden. Fokko, jonge út un groat gesin fan 9 kyndes. Later na ut overlijden fan syn moeke un nòch groatere húshouding fan 14! Un echte familyman met un groat hart. “Wij kanne noait ‘nee’ sêge. Pleasers, ja dat binne wij!”
Un groate Sneker bek, ok oh su herkenber, mar dat is slechts de bútenkant. Su langsamerhaan de noadege littekens, ut hoart allemaal bij un ryk leven: 'Tel Uw zegeningen 1 voor 1...'
Ut sal ut GrootSneek coverferhaal fan dizze maand wurde. Op’e foto, Fokko met un pasgeboaren lamke. Past wel bij um!
7 júny om 19:30
Omrop Fryslân Kollum
Omrop Fryslân plaatst foarlopech de kollums dy't wij as kollumnisten op faste tiden foar de radiomikrofoan útspreke nyt op'e site. Fandêr dat ik dat hier nou op myn eigen webstek doën.
Pedagogen
‘k Hew se in ’e loop fan myn leven foarbij kommen siën. De pedagogen. Nyt dé pedagogen, want dy bestaan nyt. Nee gewoan ferskillende pedagogen en laat ik ut simpel houwe, skoaljuffrouws en skoalmeesters. Ik hew de mazzel had dat ik un moai swikje goeie onderwizers en onderwizeressen metmaakt hew op de skoalen wêr’t ik naar toe ging. ‘k Hew ok amper òf gyn traumatise ervaringen an myn skoaltiid overhouden.
Ut begon op hast sesjarege leeftyd, toen ik naar de Prinses Margriet Kleuterskoal an de Bloemstraat in Sneek moest. Ik was un òktoberjonkje en ok nòch us eentsje dy’t geboaren wurdde út de laatste week fan ’e wynmaand. Altyd en evech de oudste fan’e klas.
Over myn kleuterskoaltiid kan ik mij amper mear wat heuge, over de lagere skoal des te mear. Der salle sòndermear deur de tiid inkleurde herinnerings bij weze.
Mar ik herinner mij nòch as de dach fan gister hoe’t ik foar ut earst naar skoal ging. ‘k Hew ut fastleid in un fers:
Eben Haëzerskoal
achter bij oans moeke op 'e fyts foar ut earst naar de groate skoal
de Hoge Brugge over de Parkstraat deur
stiif sittend in un houten bankje met ut moaie meiske Willy Weerts
en tussen de geraniums útsicht op 'e Groate Kerk boven ut skoalhek de onbegrypleke woarden 'Eben Haëzer' tot su fer het de Heere oans holpen
mar dat wist ik toen noch nyt
Halverwege de Eben Haëzer skoaltiid gingen we naar de nieuwboude Groen van Prinsterer skoal in de Noorderhoek dêr ’t ik woande.
Dêr hadden we meesters in alle soarten en maten, letterlek en figuerlek. Un minne om nyt te sêge freesleke minne pedagooch was meester A. Dy kearel stuurde mij elke maandachmòrrens na ut ferskes opdreunen de klas út.
Dy ferskes, self hew ik ut altyd over fersen, waren de psalmen en gesangen, dy’t ik de sundachs derfoar in de goodold Nooderkerk út ’e kòp learde. Omdat de preken fan al dy Sneker swartròkken mij in ut minst interesearden. Der prijkte op myn rappòrt dan ok altyd un ‘10’ op Versje.
Nadat wij ut ‘Versje’ opdreund hadden, wú meester A. met de klas singe. Ik druk jonkje moest de klas dan ferlate: ‘Want jij bromt zó…’ En dan ston ik dêr moekesiel allienech op’e gang tussen al dy naar súre regen stinkende jassen op’e kapstòk. Ik lústerden intêns ferdrytech hoe’t myn klasgenoatsjes ‘De dorre vlakten der woestijnen’ út folle burst songen. De tranen bengelden mij dan over de wangen, sufeul onrecht was mij wear andeen.
Jaren laten. Mocht ik EDOZA tidens un konsert in Theater Sneek presenteare. Ut moaiste kadoatsje fankreech ik toen op ut poadium fan een fan de bestuursleden fan ut koar. Ik mocht ut slòliet met ut koar metsinge. ‘Ik zie een poort wijd open staan’.
Nee, at we ut over goeie pedagogen hewwe dan skiët mij de naam fan oans hoofdmeester in’t sin: Meester Theun de Vries. Dy stuurde ok wel us eentsje de klas út, mar dat was wel pedagogys ferantwoard. Jopie befoarbeld. Dy jonge was nòch feul drukker as ik en Jopie riep su nou en dan ok wel us wat ‘ongevraagd’ deur de klas. F’ral at der kwekelingen waren. Jonge learkrachten dy’t ut fak leare moesten.
Toen op un mòrren moest un kwekeling praktykeksamen doën. Meester de Vries sach de bui al hangen, hij bedocht un geweldech plan om de kwekeling in beskerming te nimmen. ‘Zeg Joop, zou jij vanmorgen onze hond wel even uit willen laten?’
En Jopie sei gyn ‘nee’, froech allienech mar ‘hoe lang mach ik futbliëve meester?’ Meester de Vries, un échte pedagooch, antwoardde ‘blijf maar een uurtje weg Joop, dat vindt de hond ook wel fijn!’
De kwekeling slaagde met glaans. Jopie had un wònderskoane mòrren, met de hoan an’e riem langs de oevers fan’e Franekerfaart. dêr’t feul mear te ontdekken fiel as binnen de 4 muren fan un klaslokaal. Wat nou ‘weggelekte onderwijstijd’?
Búten de skoalmuren leare je ut meast! En Jopie wurdde later un beroemd oud-izerkoopman.
6 júny om 21:00
Sundachskyn Nouvé
Oulopen nacht om 00.18 uur, op 06 júny, is geboaren oans prachtege kleinsoan Nouvé van der Veer. Ut geboartegewicht is 3360 gram. Ut gaat foar wònder met dizze kleine weareldburger. Su tròts as’t mar kan. Sinds fandaach dus pake mar ik sal ok lústere naar de earetitel groatfader.
Dizze week op de site fan ut literêr tiidskrift Ensafh ut geboartefers dat ik foar Nouvé skreven hew. Se krije dêrmet de primeur.
Fanmiddach in Amsterdam op kraamfesite weest en earlek is earlek, fan ut stoere praat dat ik nyt sufeul met boarlingen hew is niks mear over.
Ik bin ferkocht!
5 júny om 19:42
Nieuw: It bêste fan Nyk de Vries – Humor út ’e Wâlden
Vorige week verscheen bij uitgeverij Afûk de nieuwe, komische bundel met ultrakorte verhalen van Nyk de Vries (Noardburgum, 1971): It bêste fan Nyk de Vries, humor út de Wâlden.
Nyk de Vries is schrijver, dichter, muzikant én Dichter fan Fryslân. In de nieuwe bundel met zijn beste verhalen, vormen de illustraties van Willie Darktrousers, illustrator, troubadour, producer en op zijn eigen artistieke wijze filosoof, een prachtige aanvulling op de verhalen.
Met zijn prozagedichten, ultrakorte en absurde verhalen, treedt De Vries regelmatig op. Bij zijn performances maakt hij vaak gebruik van muziek en beeld. Van Renger (een filmische roadnovel, die in zowel het Fries als het Nederlands is verschenen) en prozagedichten maakte hij hoorspelbewerkingen voor de VPRO-radio. Voor Omrop Fryslân maakte hij de radiorubriek ‘De Minút fan Nyk’ dat werd genomineerd voor de NL-Awards.
Meer over Nyk de Vries: www.dichterfanfryslan.nl en www.nykdev.nl.
It bêste fan Nyk de Vries, humor út de Wâlden kost € 7,50 en is nu te koop in de boekhandel.
4 júny om 17:45
Zilveren Anjer mear as ferdiënd foar Johan Veenstra
Fanmòrren met un soad nocht naar de útreiking fan de Zilveren Anjers 2020/2021 keken. Ut was te fòlgen op un livestream
Frynd Johan Veenstra, mònsterskriëver út de Stellingwerven was een fan de treachte laureaten. In bovenstaand filmke fertelt Johan over syn (skriëvers)leven. Foar mij is hij ok al heel lang un groate stimúlatòr. Johan fan harte met dizze onderskeiding!
3 júny om 17:32
Iedereen het wat te fertellen...
Of se nou un oud familieresept hewwe òf dat se burgemeester binne, iedereen het wel wat te fertellen. Soms gaan ik allienech met de recorder op stap om minsen te interviewen, un andere kear gaat der un fotograaf met mij op pad. De fotografen wêr't ik met samenwerk foar kranten en tydskriften hewwe allemaal hun eigen kwaliteiten en eigenaardechheden.
Johan Brouwer ging fanmiddach met mij met naar Joure. Onder ut motto fan 'at ik ut lêgend ferdiëne kan, dan hoef ik ut staande nyt te doën', skoat Johan ongetwifeld un fraaie plaat. Ik bin benieuwd wat ut eindresultaat weze sal.
De bovenste foto maakte ik fanmòrren in un toen ok al sonovergoaten Woudsend. Stralende Tessa met rood-getuite lipkes en de moalen fan Woudsend op 'e achtergroan.
2 júny om 18:47
Al wear un dach met un gouden lijstje
Fanmòrren hew ik Tiny Faber interviewd. Un bysònder levensferhaal fan un hele optimistise dame dy’t in har krapan 75 jarege leven al heel wat metmaakt het. Oulopen weekend kreech Tiny út hannen fan har bekende broer Peter, de akteur, de prachtech fòrmgeven (Gerard Hamersma) bundel ‘Vriend van mijn gedachten’.
In ut boek het Tiny har ‘gedachtenspinsels’ an ut papier toefertroud. Hier en dêr mut ik denke an Toon Hermans bij wat Tiny skriëft, mar ut is onmiskenber har eigen gelúd dat se hoare laat. Ut wurdde un prachtmòrren. Foar dergeleke interview siën ik noait op ut hòrloazje. Trouwens sinds ik in 2013 myn omleidings kreech hew ik noait mear un hòrloazy om had: Ik hew de tiid!
Tiny, ondanks har groate liefde foar Sneek, is se in har hele wezen un Amsterdamse. Prachtech om de taal fan de Hoofdstad út har moan te hoaren. Tiny het fanmòrren ok foar mij an ut singen weest. Ut levenslied, ik bin der gek op.
Tjardo de Graaf
Fanmiddach ston Tjardo de Graaf (35) inenen met syn kleine dòchterke foar de deur. Ik kreech un skitterend boek fan ut meiske. Un boek dat har fader skreven hert: ‘Een bijzondere boekenzaak-Het geheim van oom Leonard’. Ut is ut debút fan Tjardo. Tòch geweldech dat hij mij un eksemplaar brocht.
Tjardo is ok nòch us un achterbuurjonge. Ut hele projekt om ut boek útgeven te krijen is op un bysòndere manier tòt staan kommen. Ik sal Tjardo, in ut dageleks leven learaar Nederlaans, binnenkòrt ok interviewe.
Al met al wear un dach met un gouden lijstje. Ik genyt fan ut leven.
1 júny om 22:37
Kollums foar de Omrop
Gister de earste kollum as faste ( mar wat is fast foar un frij man?) kollumnist foar Omrop Fryslân foarlezen. Su nou en dan sal ik un kollum hier plaatste.
Dizze was op fersoek fan enkele minsen dy't reagearden.
Bysòndere Bram
Faste prik. Op woënsdachs had ik altyd pleinwacht, toen ik nòch op’e Praktykskoal werkte. Dat is ondertussen hast al wear tien jaar leden. In myn kòp is ut gewoan as de dach fan gister. At ik pleinwacht had, liep it simpelwech altyd fan ’e ene kan naar de andere kant. Ik ferdwaalde noait, hoe simpel kan’t weze.
Ut moaiste fan pleinwacht fon ik altyd at der kyndes met my opliepen fan de ene kant naar de andere kant fan ut plein. Kyndes dy’t graach hun ferhaal kwyt wilden. Bysòndere ferhalen hoarde ik dan, fan de meast úteenlopende types dy’t bij oans op skoal gingen. Faak swetsferhalen, mar su’k sei ok hele aparte ferhalen.
Bram, ik brúk nyt syn echte naam, was un aparte kwibus dy’t mij op un woënsdachmòrren fertelde dat se thús un werkster hadden. Ik sach um even út myn oochhoeken an en sei allienech mar fan ‘oh’ Met un fraachtteken. Want ik wist hast wel seker dat der bij Bram en dy thús gyn geld was foar un werkster en su’n groat hús hadden se nou ok nyt.
‘Menear looft mij seker nyt hè’, sei Bram na myn fraachteken ‘oh?’ Ik ging der nyt op in, mar nòch foardat we ut an ut eind fan ut plein waren froech ik um wel hoe’t de werkster hite. ‘Dat weet ik nyt hoar’, was Bram syn kòrte antwoard. ‘Dat weestou nyt? Dat fyn ik núver, dou weest tòch wel hoe’t jum werkster hyt?’ Nou, Bram dy wist ut nyt, mar hij beloofde mij ut an de frou te fragen.
Un week later, úteraard wear op woënsdach, kwam Bram rap naast mij lopen. ‘Ha menear, menear weet nòch wel over dy werkster fan foarege week nou?’ ‘Jaseker Bram, dou sú’st even frage hoe’t se hite nou?’ Met syn twinkelende oogjes sach Bram mij an, hij wist ut antwoard op myn fraach. En dat was foar hem al heel bysònder, antwoard wete op un fraach fan un learaar.
‘Se hyt Maatschappelijke werkster! En se komt alle dagen menear. Echt alle dagen!’ Ik sei teugen Bram dat ut prachtech was en dat hij f’ral de groëten doën moest an de werkster. At se yts over skoal en su wete moest, dan kon se mij altyd belle!’
Dyselde Bram ging later dat jaar ok met op kamp. Dry dagen en dry nachten naar Flylaan. In un kampearboerderij. Wat un aventuur. Bram sach der wel enòrm teugen op. Feul mear learlingen trouwens. Ut gròs ging hast noait op fakaansy, hoochút us un nachtje útfanhús. Bram syn moeke fon ut ok wel spannnend, miskyn nòch wel spannender as har seun.
Bram had allemaal instruksy’s fan moeke metkregen. Elke avend even belle, un kaartsje naar syn beppe stúren en gaan su mar deur. Nòch bêst moeilek om dat allemaal te onthouwen.
Ut ging trouwens geweldech met Bram, hij hat gyn last fan onwennechheid en paste um wonderwel goëd an tidens dizze dagen kamp. Allienech op’e derde mòrren moest ik um even apart nimme. Ik fon dat hij nòch al ryklek sjips, paprika, at. En òf ut dêrdeur nou kwam, mar hij had un behoarlek dikke búk.
‘Dou siëst der goëd út kearel, must nyt dikker wurde.’ Hij sach mij met un paar groate brúne ogen an en alles was te siën dat hij self fon dat y nyt te dik was.
‘Wat sit der tòch allemaal onder dyn treningsbroek’, wú ik wete. Toen liet hij mij 3 onderbroeken siën. Dry degeleke HEMA-onderbroeken dy’t Bram over mekaar heen antrokken had.
‘Ik hew mamme beloofd om elke dach un skoane onderbroek an te trekken!’
Inenen begreep ik Bram: ‘Je gaan tòch nyt in je bloate kont staan in un slaapkamer met stapelbêden, dêr’t allemaal andere jonges bij binne?’
En dêrom hat Bram de onderboeken over mekaar heen deen. Groat gelyk Bram! “Ik fyn skoalkamp machtech”, sei Bram ok nòch. Bram un bysòndere jonge en dat was y! Un paar jaar later na dit kamp stapte Bram út ut leven. De maatskappij begreep um nyt en Bram de minsen nyt.
