Hast na ut ferskinen fan ut boekje ‘Willem Santema in fersetsman’, (dat ik skreef met Willem Santema syn neef) , ferskeen der foarege week un groat artikel over de útgave in ut magazine ‘GezinsGids’.
Chris-Jan de Leeuw (37) skreef ut nadat hij mij earder interviewd had. Bysònder om fan un Seeuw, want dat is Chris-Jan, te horen dat hij raakt is deur de poëzy fan Santema: ‘Gedichten van verzetsman Willem Santema getuigen van geloofsvertrouwen’.
In ut 4 pagina’s tellende artikel, prachtech opmaakt (met liefde!) geeft De Leeuw 30 jaar na dato ut boekje ut plak dat ut toekomt. Foar mij is Willem Santema ok een fan dy fersetsminsen dy’t groate waardearing ferdiënd. Ik bin dan ok heel blij met dizze andacht foar Santema syn poëzij en oans boekje.
Spitech dat neef Willem ut ferskinen fan ut artikel nyt mear metmake mocht. ‘W.O.S.’, overleed foarech jaar.
29 april om 19:16
Conquest of paradise for Greetje Slippens-Poiesz
Múzyk emoasioneart altyd en tidens bysòndere gebeurtenissen des te mear. Fanmiddach hewwe Margaretha Nelly Slippens-Poiesz beter bekend as Greetje ‘Zus’ Slippens naar har laatste rustplaats begeleiden.
Foarou was der un indrukwekkende eucharistyfiering in de Sint Martinuskerk fan Sneek, imponearend deur de múzyk, speuld deur de Losse Flodders en kleinkyndes. Selden, nee nòch noait raakte mij múzyk su as op dizze middach. Toen de kiste binnen draagd wurdde deur de kyndes speulden de Losse Flodders ut Conquest of Paradise. Heel bysònder.
Ok heel bysònder was de bijdrage fan kleinkyn Annegreet Silvius, dy’t met un múzikaal intermezzo har bysondere oma earde.
Later, an ut end fan de diënst dy’t deur un grôfolle kerk bijwoand wurdde klonk ut ‘U Zij de glorie’ nyt minder indrukwekkend as ut al earder noemde Conquest of paradise.
De múzyk was búten de kerkmuren te hoaren. Een fan de Snekers dy’t dêr ston te wachten sei treffend ‘at de hemelpoarten nou nyt open gaan, salle se noait opengaan!’
Un markante Sneekse leeft deur in oans gedachten.
28 april om 20:04
Dizze dagen
Of ik nòch wel us poëzy skriëf, wurdde mij de foarege week fraagd. Jaseker, dat sal ok noait wear ophouwe. Soms twee fersen op un dach, soms in twee maanden nyt.
De drang om te públisearen mach dan minder weze, de minsen dy't dicht bij mij staan krije su nou en dan myn poëzy wel onder ogen. Ik skriëf teminsten om lezen te wurden.
Oulopen week wear twee fersen skreven. Een dêrfan gaat over un wrede gebeurtenis in de somer fan 1944, de Sneker Bloëdnacht. Ik breng dit fers nou nòch nyt naar búten, dat komt later wel. Su lang as ik mij herinner, skriëf ik in dizze dagen fan april/mei faak over de Tweede Weareldoarlòch.
Oulopen donderdachavend, tidens de fijfde kususavend Sneekology, ston Sneek en de Tweede Weareldoarlòch sentraal.
Dick Brouwer, soan fan fersetman Dick Brouwer sr. ('Bontje') nyt allienech over ut fraaie LSC 1890 kompleks mar ok over WO II.
Peter van der Meeren, fertelde in de Spartakamer op ut gemeentelek spòrtkompleks an de Liwwarderwech over ut razziawedstrydboek dat hij skreven het. Uteraard públisear ik nou nòch niks over wat Peter oans donderdachavend ferteld het. De offisiele anbieding is op 21 mei. Fandêr. Ut was wel bysònder dat wij de primeur hewwe mochten fan un indrukwekkend boek.
Earder op de avend las ik fersen foar út myn bundel De Dames Pino. Folop andacht fan dizze groep Snekologen in spé.
Foto's binne fan Nico Altenburg
27 april om 15:45
Oudst speulende O.N.S.-lid
Opnieuw mocht ik gisteravend de wei wear in. Un enòrm foarrecht dat suks nòch altyd kan. Ik weet ut, at foetbalfrynden Hennie en Jan ontbreke ( alle 3 binne mazzeltoffen fan ut súverste water!), bin ik ut oudst speulende O.N.S.-lid. Dat is un apart idee, want in gedachten bliëve je, ik teminsten, foar altyd 'forever young'.
Toen ik fanmòrren fan bêd kwam wist ik wel dat ut nyt su is. Hearlek om je self foar de gek te houwen. Ut folle burst metsongen bij de aubade. Ik hew ut liëve leven lief!
Dat we gisteravend ok wear ongeslagen bleven was moai, mar ut fijnste bericht was tòch wel dat goodold Jan R. op de wech teruch is. Binnenkòrt is hij wear de absolúte foetballende senioar fan O.N.S.
26 april om 17:35
Lintsjes
Elk jaar wear un feest foar un soad frijwillegers: de tradisionele lintsjeregen! Fanmòrren al froech in de Groate Kerk om de útreiking bij te woanen. Buurman Grito Schüster, Greetje Kuiper, Tjeerd de Boer en Theo Ruis mear as goeie bekenden kregen de ‘versierselen’ opspeld deur burgemeester Jannewietske de Vries. Uteraard út naam fan de koaning.
Gister ok bysòndsere Sneekology avend had met Peter van der Meeren, dy’t over syn Razziaboek fertelde. Kom ik later wel op teruch.
25 april om 18:44
Kompjoetersoadsje
[foto komt later...;) ]
Kan ut ok nyt helpen, ik bin un groate digibeet en at der dan un klus komt om fan de ene provider over te stapppen naar de andere. Ja, dan...
Ik mut ut der met doën en ik bin blij dat ik ondersteuning hew fan iemand dy't der wel ferstaan fan het. Mòrren wurdt alles beter.
Ok gyn foto's fandaach. Lukt op 1 òf andere manier ok nyt. Digitale fantoompine!!! Hew anders un prachtmiddach in Jistrum had. Tegare met Tom Coehoorn op pad weest. Hilly Haarms interviewd foar de seary Dòrpsfertellers. Jeuminikkus wat kan dy frou fertelle, prachtege ferhalen om stil fan te wurden! Had un fraaie foto fan Hilly maakt, mar ja su'k sei ut lukt nyt om te ferstúren & te ontfangen en alles wat der tussen in sit. Met andere woarden ut is un groat kompjoetersoadsje.
De heu!
24 april om 17:44
Hylpers
Ut was wear un moaie interview mòrren. Diskear tweetalech: Sij in ut Hylpers, ik in ut Snekers! Beide groat pleiters foar minderheidstalen. Wie't sij is? Binnenkòrt in GrootBolsward/IJsselmeerkust!
23 april om 21:04
GrootSneek
Mòrren un interview met Hans Jellema in het aprilnummer fan GrootSneek!
"Ik was miskyn nòch mar un maand òf 3 bij ut bedriëf. Seit Rinus op un maandachmòrren, must even un hogedrukreiniger en twee jonges metnimme naar Amsterdam for un klusje. Bin ik der middachs en bel ik Rinus op dat ut un behoarleke klus was. ‘Geeft niks je, ik hew un hoteltsje foar jum regeld’. Ik had gyn onderbroek òf tandeburstel bij mij. Ik belde avens myn frou, Anneke. Dy sei ‘dou bist mar laat’. Wêrop ik antwoardde ‘ut wurdt nòch feul later, frijdachmiddach òf avend bin’k der wear!”
En nòch feul mear!!
22 april om 17:02
Un échte Sneekse is nyt mear onder oans
Fanmòrren is Greetje Slippens-Poiesz overleden. Ondanks har hoge leeftyd, se mocht 88 jaar wurde, en broaze gesondheid skrok ik tòch fan ut bericht. Ik bewaar allienech mar goeie herinnerings an har, echt allienech mar fijne andenkens.
Fer teruch in de foarege eeuw maakte ik kennis met Greetje. Ut was de liefde foar Sneek dat oans tegare bond. Toen we nòch in de Hommerts woanden kwam se al bij oans thús en ik kwam ok regelmatech bij har in ‘De Ikel’, har woaning in de Ikelaan flakbij dêr’t froeger ‘myn’ Rehoboth Ulo stond.
Kear op kear waren ut bysòndere ontmoetings. Altyd fol met ferhalen over Sneek en Snekers. Naast oans ontmoetings waren der ok de telefoantsjes en briefkes. Dy laatsten bewaar ik nou as kostbere kleinoden, prònkjuweeltsjes op papier. Faak gedichtjes dy’t se self skreef over overskreef. Altyd út ut hart.
Toen ik in november 1992 myn derde bundeltsje met fersen in ut Snekers útgaf, ‘Dát ok noch’, droech ik ut boekje op an har: ‘Foar Greetje Slippens-Poiësz’. Inderdaad met twee puntsjes op de letter e. “Dat must doën, dan frage se allemaal wêrom’t dy puntsjes derop staan”, adfisearde Greetje. Gewoan fan dy lekkere domme húmòr.
“U zegt nu wel zo mooi Poiesz, maar zelf zeggen we Puis. Wij zijn de Puizen van Sneek. Puis is eigenlijk Sneek. Hé. Als ze Puis zeggen, zeggen ze Sneek”, liet se Fenno Schoustra opskriëve in ut boek ‘Echte Snekers aan het woord’.
Dat ik myn derde Sneker bundel an har opdroech had nòch un reden, ik kreech talrike ferhalen en anekdoates fan Greetje androegen, wêr’t ik dan wear gebrúk fan make mocht bij ut skriëven fan poëzy over de stad en har bewoaners. De bundel dankt syn naam trouwens an ut fers dat ik over har, nakommerke in un gesin fan seuven kyndes út de Skarnestraat, skreef:
Suster Poiësz
toen suster Poiësz -de baakster- na tien jaar noch wear us over de floer kwam seiden de oudste jonges teugen hun fader
hearehitskes man we wisten nyt dat je dàt ok noch deden!
Dat ik júst in dy perioade un soad kontakt met Greetje had, had ongetwifeld te maken met ut feit dat myn ouders krekt overleden waren. Ik had gyn thús mear in Sneek. Greetje was as un moeke, un ouwere frou wêr’t ik un soad met dele kon. Dat maakte ut miskyn wel su persoanlek en bysonder foar mij.
De laatste kear dat ik bij har weest bin, was op 15 jannewary fan dit jaar. Ik mocht har nòch eenkear interviewe in har hús an de Ikelaan. Ut wurdde opnieuw un onfergeteleke ontmoeting. Selden su’n gaoatys interview deen. Ut ferhaal staat, hoe bestaat ut, in de GrootSneek krant fan maart. Ut het deur omstandechheden su weze mutte. Foar de foto moest Greetje even in de taxi. Ut wurdde un heel geheister. Dòchter Annejet hielp en ut kwam helemaal goëd.
Lachend staat Greetje op’e foto hier boven: In de taxi onderwech naar oans Liëve Hear! Want dat se dêr is, twifel ik gyn sekonde an!
Bedankt foar alles Greetje ut was un foarrecht dat ik Jou kenne mocht!
21 april om 12:17
Kampioen der Verslagen Jan Uitham overleden
Krij sukrekt ut bericht deur dat Jan Uitham, de legendarise skaatserider út Groaningen overleden is. Ik mocht dizze hele aimable man twee kear interviewe.
Op 5 febrewary 2009 was de earste kear dat ik Jan Uitham teugenkwam, in de bilbleteek fan Sneek, tidens un opening fan de eksposisy ‘IJskoude Passy’, un reizend kunstprojekt langs de Friese Elfsteden te eare fan ‘Honderd jaar Elfstedentocht’.
Ut projekt fan kunstenares Hansje Busquet-De la Porte: Levensferhalen fan Elfstedenriders òf liever skilderde biografieën & gedichten, fan Elfstedenriders. Jan Uitham was terecht een fan de útferkoarenen. Hij sinjearde ut boekje dat bij de eksposisy útkwam foar mij.
De tweede kear op 21 janewary 2013, tidens un groate reüny fan Elfstedenmatadoaren, mocht ik Uitham interview. De mannen ( én frouwen) kwamen in ut Skatsmuseum fan Bootsma in Hylpen bijmekaar un halve eeuw na dato fan de meast heroïse Elfstedentòch oait, dy fan 1963. Uitham nam alle tiid foar ut Friesland Actueel interview en selden hew ik su’n nuchtere tòpspòrter metmaakt, want dat was hij tòch seker.
De skaatserider had ok un groat gefoël foar onderkoelde(!) húmòr. In un kollum fan Bonne Stienstra fertelt de oud-LC sjoernalist hoe’t Uitham antwoardde op de fraach hoe’t ut met syn gesondheid ging: ‘Ik heb een beetje Parkinson, maar dat valt niemand op, heel Groningen trilt…’
20 april om 18:28
Lekker búten
Wat un somerse dach, en dat op 20 april! Fanmòrren naar Woudsend weest, opening waterspòrtseizoën en Shanty-plus Festival. Hearlek op ut terras fan De Watersport fan un kòpke soep genoaten. Toerist in eigen omgeving-gefoël dêr op de Drieuwpôle!
Fanmiddach naar ut Súderspòrtpark weest, getúge fan un seldseme ONS seuvenklapper teugen VVOG út Harderwyk: 7-0!! Arme arme keeper...
Simpelwech lekker geniete fan un dach búten de deur.
19 april om 17:36
Goeie Frijdach
14 dagen leden, in Brugge, wist ik al wêrom't ik bovenstaande foto's maakt hew: om fandaach op myn weblog te plaatsen.
Ik hew trouwens niks met Kristus an ut krús. Ik bin mear fan 'Kristus fan ut krús!'
18 april om 16:57
Wear un Paradysfogel!
Ekke Atsma is de sufeulste Paradysfogel wêr't ik met praten hew. Fanmiddach in Ealahúzen had ik de voicerecorder lopen toen Ekke an ut woard kwam, over ut skútsjesilen in ut dòrp an de Fluessen.
Alle kearen lukt ut blykber om de goeie toan an te slaan om minsen op de praatstoël te krijen. Ik kan der gyn genoech fan krije! Hearlek om te doën. Ferhaal komt in Skútsje Journaal, ut offisiele òrgaan fan de SKS.
Let us op Ekke syn skipperspet met Friese flach, haanmaakt fan 'laken', met ut dubbele koard en ikeloof motyf op de rane. Ut Sneek fanself!
17 april om 23:02
Te gekke foetbalwedstriden en Paul de Leeuw
Kiek ik kon ut gisteravend as Feyenoordman nyt make om onder ut mom fan 'der is CL foetbal op tv' thús te blieven terwyl de kaartsjes foar Paul de Leeuw al wekenlang in besit waren. Gyn spyt fan had overigens, was un foartreffeleke foarstelling!
Mar ut foetbal fan dy andere klup út oans (!) laan was fanself fan de bútenkategoary. Fantastise prestasy en de gelukwênsen foar al wat fan ut andere road-wit houdt kwam nyt eens út myn Feyenoordtoanen.
Fanavend opnieuw un bizarre pòt sien. Ik siën werl kaansen teugen dy hardlopers út Londen!
En de foto bij dit late blogje? Hier súden gisteravend twee ajax-anhangers sitte, mar dy bleven thús!
16 april om 18:23
De Loadsboat insegend
Dat was wear un bysònder moaie middach! Ik mocht anweze weze bij ut openingsfeest fan De Loodsboat an de Harinxmakade in de stad. Sterkernôch ik was een fan de 3 sprekers. Tegare met wethouwer Stella van Gent en pastoar Peter van der Weide mochten we elk op syn eigen wize un bijdrage levere. Dat hew ik úteraard met un fers deen, myn oade an de Beut wel te ferstaan. Alom herkenning bij ut públyk.
Menear pastoar segende an ut end fan ut offisjele gedeelte de Loadsboat in onder groate belangstelling. Dêrna wear an boar en metsinge met shantykoar De Brûskoppen út Skarnegoutum. Ik hou derfan!
Ut is tòch wel únyk dat un Sneker swartròk út folle burst ‘daar in dat Kleine Café aan de haven’ staat met te singen. Hearlek dat in ut refein Sikke Procee alle kearen wear foarbij komt. Ik siën dat ok as un oade. De man dy’t naast mij sat fertelde dat hij Sikke goëd kennen had, dat hij regelmatech bij Sikke thúskwam. “En ik gaan nòch faak even bij syn graf langes om Sikke goeie te sêgen’. Kiek dat is wat op bòrdsje bij oans beppe in de woankamer ston:’Waar Liefde woont gebiedt de Heer zijn Zegen!’
15 april om 18:15
Opblaze
Fanmòrren hew ik mij fijf minúten opblaasd! Nyt letterlek úteraard mar tòch. Elke maandachmòrren trene we onder leiding fan Martin B. Dat gaat útstekend. Prima anwizings, moaie opbou, kòrtom niks mis met de hardlooptrening fan Martin.
Mar je mutte wel lústere! At de trener seit fan 'idereen draaf in syn eigen tempo fijf minúten òftewel un dribbelpaske om der even in te kommen', dan mutte je dat wel doën. Ik nyt fanmòrren. As un hòkkeling met een fan de feul jongere meiden fan oans loopgroep fan kyt gaan. Nou dat duurde amper 300 sekonden en toen ik ut wel skudde.
Had ik nòch nyt earder metmaakt. Mocht ik fan Martin nyt eens even 'op de plaats rust'. Nyt deurlope en aansens gewoan 4 x 10 minúten achter mekaar drave'. Want dat was ut programma fanmòrren. Uiteindelek lukte ut dêrna wonderwel en klokten we op dizze stralende Befrijdingsdach mar liefst 7.4 km! Moai met de matty's Age & Kees, su as ut hoart....
14 april om 12:31
Palmsundach
Ut is fandaach Palmsundach, de opmaat naar de Stille Week. Foarege week in Brugge fotagrafearde ik un tafereel in een fan de groate RK kerken dêr. Un tematys 40-Dagen hoekje, met allemaal foarwerpen dy’t linkt binne an dizze kristeleke tradisy.
Ik hou derfan, krekt su as de Krúswechrûte dy’t dit jaar foar ut earst in Sneek is. Miskyn is bovenstaande un idee om ok us is in een fan de Sneker kerken te òrganisearen.
13 april om 19:50
Snekers tegare met Stef in ut Klompehòk foar de hel
Allemachtech wat un tè gekke avend was dat gister in Liwwarden dêr’t ik tegare met dòchterlief anwzech was bij un bysonder optreden fan één fan myn groatste inspiratòrs in de Nederlaanse múze: Stef Bos.
Nyt allienech ut konsert was súpermoai, ok na de tiid wurdde ut un onfergeteleke avend toen we met de maestro an de Beerenburg gingen. Toen de stòfsúgers al an waren gingen we pas fut út de foyer fan de Koepelkerk. Earst over ut konsert, un solofoarstelling, met as titel RUIMTE:
Door jezelf klein te maken Wordt de ruimte om je heen groter Het gaat niet om de zanger Het gaat om het lied Zo begon hij aan deze kortstondige reis alleen Even zonder band Met een koffer van songs die gespeeld willen worden Zoals ze zijn geboren Aan de piano of de gitaar En elke avond op avontuur want Er is altijd een wereld Die wij nog niet kennen Altijd een taal Die wij niet verstaan Altijd een wonder Dat we niet kunnen verklaren Altijd een grens Om voorbij te gaan
Allienech ut plak fan dit optreden was al indrukwekkend, de Koepelkerk fan Liwwarden, un majestueus moaie rúmte. Op nòch gyn 20 meter fanou ut poadium, sittend op un houten griffemearde kerkbank. Bedenk ut mar us. Utsicht op un groat rond glas-in-load-rút, dêr’t an ut begin fan de foarstelling dúzend sonnestralen in alle kleuren fan de regenbooch deur heen fielen. Hemels! Lees ok mar even wat Stef Bos der self over skriëft op syn weblog fan fandaach:
“Het publiek wordt een medespeler. De ruimte wordt een regisseur.Het fijne van spelen met de band is dat je er af en toe kunt uitstappen als zanger...je luistert,neemt even afstand en springt daarna weer in het geheel. Het fijne van een solo als deze is dat je voortdurend in het hier en nu bent. Dat maakt elke avond anders. Na twee mooie achtbaan trajecten in IJsselstein en Barendrecht was het gisteren de Koepelkerk in Leeuwarden... een ruimte die me een heel andere kant op dirigeerde.....opeens klinkt alles gedragen en het is zalig om daar mee te spelen...het idee dat er een kansel en een orgel boven je kop hangt is al als een prachtig zwaard van Damocles.”
Stef Bos en ik skele seuven (!) jaar, mar de weareld wêr’t wij út komme het groate overeenkomsten. Hij en ik hewwe un griffemearder achtergroan en ok nòch us soasiaal siën hewwe we deselde achtergroan, dy fan un klein middenstaansgesin. We hewwe der beide ok helemaal gyn nocht an om in un see fan synisme te fersúpen wannear’t we ut over oans griffemearde oukomst hewwe.
Wat un herkenning giseravend toen de singer/songwriter gisteravend fan ut kleine poadium ouliep op soek naar un glaske water, dat úteindelek op de ouderlingebank bleek te staan. Stef Bos ging wear teruch in de tiid, toen hij in su’n bank naast syn fader mocht sitte: Eigenlijk is dit de skybox van de kerk! Je mutte der mar su rap op komme.
Dat gebeurde foar ut skoft, na de pauze hoefde Stef Bos nyt mear om syn glaaske water te soeken, toen kwam un Sneker belêger en eigenaar fan ut kerkteater anskiëten met un fles Beerenburg fan úteraard de Weduwe Joustra. Ut wurdde un lofsang op de Weduwe! Hilarys gewoan. Un ‘Frank Boeijen momentje’, mar dan anders, sa’k mar sêge!!
De teksten fan Stef Bos binne foar mij literêre bonbontsjes, kaviaar dy’t der as un preek bij un griffemearde ouderling in gaan. Fol fan selfrefleksy en altyd tòt denken ansettend. Ok foar Stef Bos kan un moaie útspraak fan un kyn syn dach al onfergetelek make, su as dizze: ‘Pappa ik kan nyt slapen, want de wereld is zo mooi!’
Na ouloop fan ut optreden stonnen we Stef Bos op te wachten in de foyer, tegare met eks-Heerenveenkeeper Hans Vonk, dy’t ok al us bij un optreden fan Stef Bos in Súd-Afrika weest had. Ut laan dêr’t suwel Vonk as Bos ok woane. Toen Stef Bos na un ‘meet & greet’ met o.a. Weima & Van der Werf, in de foyer kwam en oans staan sach kwam hij al gau naar oans toe: ‘Ah, Sneek is er ook. Hoe is het Henk’. Niks gyn poeha, gewoan oprechte belangstelling. Bos het wel wat met Fryslaan en Sneek in ut bysonder, hij genyt fan de taal. Su at ut nou liekt sal Stef Bos, dan wear met band, in febrewary 2020 Theater Sneek an doën.
We hewwe ondertussen un ouspraak maakt foar un besoek an De Weduwe Joustra! En der staat ok nòch un ander afspraakje, mar wat dat is, ferklap ik hier nyt. Ut was fer na midden nachtelek uur toen we in Sneek teruch waren. Met ut boek ‘Ruimte’, fan Stef Bos & Lieke Anna, as kostber besit!
12 april om 18:18
Met Foppe & Douwe
Gisteravend wear grandioase Sneekology avend had. Diskear met Foppe Rosema dy't as sekretaris fan ut Old Burger Weeshús un mear as boeiend ferhaal over ut institút fertelde. Op syn eigen rustege manier wist Foppe oans allemaal te boeien.
Douwe Visser, SKS'er in hart en nieren, was oans gast. Ik mocht Douwe live interview en ok hier was ut wear sear angenaam. Bysonder dat we suks met elkaar beleve magge, sukke fertellers make dizze avenden tòt un únike gebeurtenis.
En tsja, dat Theo R. um wear us nyt gedrage kon, nim ik dan mar op'e koop toe. Uteraard met fette knipooch...;)
11 april om 17:55
Skoanheid!
Echte skoanheid sit fan binnen, dichtte ik oait foar Drogisterij Meidersma. Dat fers is der gelukkech nòch altyd en ik staan der ok nòch helemaal achter. Mar soms het de bútenkant ok wel wat. Ik moch de dame op de cover fan GrootDeFryskeMarren interview. Wat de fotograaf, Johan Bouwer,ferfòlgens deed was tòp!!
10 april om 09:28
Gouden avend met Gulden jonges
Gisteravend un bysòndere avend bij Kees Leeuwen had. Tegare met Age, Gerhard, Gerke, Kees, Hans, en Lute waren we útnoadegd om nòch eenkear de beroemde bami fan de maestro út de Parkstraat te proeven. Ut wurdde un geweldech feest, singe, ete en drinke.
Sumar op un dinsdachavend! Mekaaar prachtege ferhalen fertelle, lústere en f'ral geniete. GOUDEN uren fan GULDEN-mannen dy't wear even kwajonges waren. Manmanman wat is suks tòch onbetaalber moai.
En de bami? De smaakpapillen ontploften hast, su ferskrikkelek lekker. En Kees Leeuwen genoat met folle teugen. Fan syn eigen bami en fan ut geselskap.
Earder dit jaar skreef ik al us un interview met Kees Leeuwen:
Tachtig jarige oud-kok Kees Leeuwen: ‘een snufje hier en een snufje daar!’
Een beetje kok heeft tegenwoordig een eigen kookboek. Sneker Kees Leeuwen moest er even op wachten, maar sinds 6 november is het dan eindelijk zover.’Keessie’s Kookkunsten’ is de titel van het werk dat hij kreeg aangeboden door zijn familie. Op die dag vierde Kees Leeuwen zijn tachtigste verjaardag. Genoeg reden om bij de voormalige eigenaar van Restaurant Leeuwen uit de Parkstraat op bezoek te gaan.
Een prachtige slinger met daarom de afbeelding van kok Kees met verjaardagstaart hangt nog in de woonkamer met ‘uitzicht op de Waterpoort’. Dochter Jacoline wipt voor het gesprek nog even aan om het exclusieve kookboekje ook aan mij te overhandigen. Ik voel mij enorm vereerd en koester het boekje nu al. Immers het recept van Kees Leeuwen zijn bami staat ook in de particuliere uitgave. Wie kent niet het wereldberoemde plastic bakje met bami, pindasaus en spiegelei van ‘Keesie Leeuwen’ uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. Na het stappen in de Sneker horecagelegenheden uiteraard als laatste bezoekje naar snackbar De Lantaarn om er de overheerlijke bamihap van ‘Keesie Leeuwen’ te verorberen.
Het water loop mij nog om de mond. Leeuwen moet er nog om glimlachen en er is een en al herkenning in het ‘fers’ ( zie kader) wat ik op mijn beurt weer exclusief voor hem heb geschreven.
“Kees is niet zo’n prater”, zegt zijn vrouw Annie van Veldhoven voordat ze ons alleen laat. Het blijkt genoeg mee te vallen, rustig en enigszins ingetogen vertelt Kees zijn levensverhaal. Z’n pretoogjes glinsteren bijna voortdurend als hij terugblikt.
Echte horecafamilie
“Ik ben op 6 november 1938 geboren boven het restaurant van mijn ouders, Jurjen en Anna Leeuwen-Prop op de hoek van de Parkstraat nummer 1. Pake en beppe Bauke en Antje Leeuwen waren in 1928 de eerste restauranteigenaars van ons familiebedrijf. Ik heb drie zussen en drie broers, ik was de tweede in de rij. Het klopt trouwens wel wat Annie zei, we waren geen praters. Bij de maaltijden was het altijd ‘eten, mond dicht en klaar, geen verhalen’. Pake en beppe hebben ook nog de eerste Sneker filmzaal, tegenover de Amicitia, gehad. Ik ben opgegroeid in een echte horecafamilie. Tijdens de oorlogsjaren is ons gezin trouwens naar Oldeberkoop vertrokken omdat de Duitsers in 1942 het pand vorderden. Na de oorlog konden we gelukkig weer terugkeren. Ik heb op de Montessorischool in de Willemstraat gezeten, in mijn beleving was dat vlak voor en na de bevrijding”.
Diner uit de muur
In een notendop volgt de carrière van Kees Leeuwen als volgt. In 1952 en 1953, anderhalf jaar jongste bediende bij broodbakker Oppenhuizen in de Kruizebroederstraat. In 1954 bij banketbakker Postma in de Nauwe Noorderhorne aan de slag. In 1956 gevolgd als jongste bediende bij Restaurant Piso om vervolgens een jaar later binnen drie maanden het diploma ‘restaurantkok’ aan de Koksschool in Groningen te behalen. In 1958 begint de dan twintigjarige Kees zijn mariniersopleiding in Doorn en is hij in 1959 in Nieuw-Guinea gelegerd. Als hij in 1960 terugkeert ( ‘ik heb een prima dienstijd gehad’) komt hij bij zijn ouders in de zaak en besluiten hij en zijn vader om naast het café snackbar ‘De Lantaarn’ te beginnen. Met de eerste automatiek waar je snacks ‘uit de muur’ kon trekken, is de familie Leeuwen de eerste in Noord-Nederland. In 1969 nemen Kees en Annie de zaak van Kees zijn ouders over.
“Wat ook bijzonder was, dat we twee douches bij onze zaak lieten bouwen. Voetballers kwamen na de training bij ons douchen! Daarna dronken ze een biertje en wilden ook wel een hartige hap. Kroketjes, nierbroodjes, kleine slaatjes op een kartonnetje. We wilden wat anders, er moest wat gebeuren. Dat werden die trekautomaatjes! Het café was lang niet altijd een vetpot, we hadden er natuurlijk wel vergaderingen en clubs, maar die snackbar was toch wel belangrijk.”
‘Wat je op tafel zet moet voor 100% goed zijn’
Kees ontmoet ‘zijn’ Annie in 1964 tijdens het carnavalsfeest in Hotel Hanenburg. Het stel trouwt in 1966 en wordt gezegend met vier dochters: Heleen, Annemarie, Helma en Jacoline. De oudste dochter is aan de gevolgen van de Hongkonggriep overleden, nog maar twee jaar en twee maanden oud. Er valt een begrijpelijke stilte als Kees deze dramatische gebeurtenis vertelt, het verdriet is na een halve eeuw nog altijd aanwezig. Misschien is zo’n verdrietige gebeurtenis juist ook reden om het leven intens te leven. En dat doen Kees en Annie dan ook nog steeds. De vitaliteit spat eraf!
De tachtigjarige geboortedag van de op en top horecaman werd gevierd met een etentje in het restaurant waar hij en zijn vrouw tot 2004 de pollepel zwaaiden. Het mag dan tegenwoordig de naam Koperen Kees dragen, voor vele oudere Snekers is het nog altijd ‘Leeuwen’. Overigens geeft Kees Leeuwen hoog op van de culinaire kwaliteiten van de tegenwoordige eigenaren Atsje Schilstra en Leo de Ree.
“Leo is een bescheiden rustige man, maar wat hij je voorzet is perfect! Een goede horecaman verzorgt zijn gasten goed. Je moet jezelf blijven en je niet voorbij lopen. Een klein babbeltje is prima, maar wat je op tafel zet moet voor 100% goed zijn. Ik vind het niveau van de horeca in Sneek wel voldoende, maar het is zo langzamerhand wel een beetje veel bij elkaar”, weet Leeuwen. Om er meteen achteraan te laten volgen ‘dat vind ik.’
Tot slot, dat speciale kookboek van hem. Geeft hij nu zijn recepten prijs? Van zijn geweldige huzarensalades, waarvan Sjaak Swart na afloop van de wedstrijd tussen de Sneeker Classics versus Lucky Ajax zo van smikkelde en smulde, komen we dat ook precies te weten? Waarschijnlijk niet Kees zijn kracht ligt bij ‘een snufje hier en een snufje daar’. Maar niemand zal ooit weten wat die extra snufjes inhouden!
9 april om 21:59
Kees Leeuwen
Mòrren ut ferhaal fan un bysòndere avend, nou al legendarys!!
8 april om 17:17
Sushi Rouz opent haar deuren
Herkenning! Dòchterlief dy’t har eigen ouhaal restaurant opent en de ouwelui dy’t hun un slach in de rondte werke op de earste dach dat de toko open is. Ik sach ut fanmiddach an de Fismerk in Sneek, en ik sach dat ut goëd was. De family Mainali komt fan oarsprong út Nepal ( dêr allienech sit al un heel ferhaal achter!) en se bouwe hun leven op in un folkomen andere kultuur.
De soan het al un sushi restaurant in Leiden en syn sus is dus fandaach in Sneek los gaan. Un kleine moeite om un paar foto’s te maken, un spontaan kòrt interview en op GrootSneek site sette. Wat un entûsiasme en gastfrijheid op ut plak dêr’t Thierry jaren leden fúrore maakte as de Voice fan Sneek in syn Cheers. Na dy tiid kwam de klad der un bitsje in. Ik gun dizze aardege minsen alle goëds toe.
Ut onderstaande bericht skreef ik:
Sneek- Wagenwijd stonden vanmiddag de deuren van Sushi Rouz aan het Vismarktplein open. Nee, geen officiële opening ( ‘misschien komt dat later nog wel’) maar iedereen is vanaf nu welkom om de overheerlijke sushi op te halen of te laten bezorgen vanuit het pand waar ooit Cheers in zat.
Aan het enthousiasme van de uitbaters zal het zeker niet liggen, zij hebben er enorm veel zin om hun afhaalrestaurant tot een succes te maken. Roshna Mainali is de eigenares van het nieuwe horeca-etablissement. “Gelukkig hoef ik het niet alleen te doen”, vertelt goedlachse Roshna. “Ik krijg hulp van mijn man Ujjwal Thapa. Vandaag zijn we eigenlijk aan het proefdraaien en zoals je kunt zien heb ik aan hulp geen gebrek. Mijn ouders en broer zijn al druk bezig in de keuken.” Roshna werkt al vanaf haar zestiende in de horeca en deed bij haar broer die in Leiden een sushi-zaak heeft de nodige ervaring op. Het hardwerkende gezin komt van oorsprong uit Nepal en woont al weer heel wat jaren in Nederland. “Omdat er in Sneek nog geen afhaal-sushi restaurant was, leek het ons een goed plan om hier verandering in te brengen. We bezorgen dus ook en de nieuwe fietsen en de scooter staan al klaar om de bestellingen rond te brengen. We hebben een groot assortiment aan sushi’s en ook nog bijgerechten als mini-loempia’s en gefrituurde garnalen.”
Namasté
Op de bovenste foto vlnr: Parjapati Mainali, Udaya Mainali, Roshna Mainali, Ujjwal Thapa en Shila Mainali
7 april om 17:31
Brúsend Brugge
Dat Brugge ut Venentië fan ut Noarden noemd wurdt, dat begryp ik na un weekend in dizze brúsende stad deurbrocht te hewwe. Uteraard dan ok un boattòch deur de grachten maakt. At je in de binnenstad fan Brugge binne, is ut ok nyt su moeilek om je in de middeleeuwen te wanen. Ut stikt der werklek fan de ouwe geveltsjes, de ene nòch beter onderhouden as de andere.
As un Canon Japanner de ene foto na de andere knippe om thús tòt de konklúzy te kommen dat de moaiste foto’s tòch in’e kòp sitte. Brugge is su toeristys as’t mar kan, mar ferder is der niks mis met. Belachlek hoge prizen foar un Belgys biertje an de Grote Markt en twee cappuccino & twee wafels foar €27,50 is domwech lachwekkend: foar dy domme Nederlanders dy’t der willens en wetens in trappe en dy eksploitanten dy’t dergeleke prizen in rekening brenge. De écht Bruggelingen bale freeslek fan dizze anti-reklame foar hun stad.
Krekt su at se ok de smoar in hewwe dat hun frietkotten hieltyd mear ut besit wurde fan nyt-Flamingen.
Mar foar de rest niks gyn ge-eekmiich over dizze stad en syn bewoaners, dy’t geweldech gastfrij binne. Ut stikt der fan de autentike ouwe straatsjes en pleinen, dêr’t ut goëd toeven is. Dizze stad het allúre, en pronkt met recht dat se op de lijst fan ut Wearelderfgoed staan.
Op su’n sonnege saterdachmiddach in april siën je fanself de stad ok op syn moaist, is ut hearlek dwalen deur al dy kleine straatsjes.
Dan maakt ik bewust kontakt met de befòlking, dy’t nòch nyt moëd skynt te wezen fan de toeristen. Prachtege kerken en basiliken het de stad, mar ok dêr komt der amper mear fòlk bij de mis fertelde un frijwilleger fan un sallonkerk (‘de schoonste van Brugge’). Gesoademiter met un biskòp ‘die met de kindjes had gespeeld’, had de plaatseleke parochy gyn goëd deen fertelde hij mij. Ik loof ut graach.
Overal is en siën ik altyd poëzy, an één fan de stadsmúren un prachtech fers over de sòrch:
zorg
zorg is graag onzichtbaar verstopt zich liever in de soep of pruttelt in de saus ze zingt haar lied in moor of koffiezet
zij schik zo schoon een kussen en zit zo graag naast ’t bed tot in de zachtste vingertoppen zalft zij de wonde terwijl ze glimlacht in een schaar knipt zij de nagels kort en kamt de vragen weg
zij kent het huis van kop tot teen en zolders kent zij als geen ander van de bestofte viool verloren in een hoek raakt zij precies die snaar die klaar is om geraakt te worden
schroomvol en op kousenvoeten daalt zij soms treden af naar kelders onder kelders waar ze in eindeloze dieptes de eeuwigheid van zielen ziet
de hemel is er helder de trap kraakt niet
bd
www.familiezorg-wvl.be
En ok su'n fraai stukje straatpoëzy fan Geert de Kockere dat ik graach deel:
Paddestoelen
Hebben geen manieren Ze duiken zomaar ergens op, zwammen aan één stuk door en nemen niet eens hun hoed af
Brugge is ok ut geboarteplak fan Guido Gazelle en ik hew úteraard un besoekje an de kerk brocht dêr’t hij foar ut earst ter kommuny ging. Opfallende winkels en merken hore ok bij un stad as Brugge.
Ik kan my nòch goëd herinnere hoe’t ik op dinsdachmòrrens op de Sneker feemerk groate Flaamse Reuzen in te kleine hòkjes sach. In Brugge is dat nòch altyd su en de eenden en kipen dy’t foar un tientsje te koop anboaden wurden saten der nou ok nyt bepaald jofel bij.
Moai apart is ut ok om begin april un winkel binnen te stappen dy’t fol met kerstbomen en kerstartikels staat. Se hadden ut der ok nòch us smoardruk. Krekt as un spesiale bakkerswinkel dêr’t de minsen rijendik foar stonden te wachten.
Kòrtom. Prachtech weekend in Brugge had, un echte anrader dizze stad, dêr’t je fanút Sneek in 3.45 uur al binne.
4 april om 09:25
Grote belangstelling lezing Louis Godschalk in FSM
Grote belangstelling gisteravond voor de lezing van Louis Godschalk en zijn biograaf Koos Boorsma in het Fries Scheepvaart Museum van Sneek. Daar vertelden Godschalk en Boorsma over het boek ‘Wie ben ik?- De zoektocht van Louis Godschalk’. Als Joods kind was hij ondergedoken in Scharnegoutum ( ‘Das Terroristendorf’) bij de familie Oosterkamp. Louis noemde zijn pleegmoeder Hennie Oosterkamp ‘een engel in en na de oorlog’. Er waren gisteravond dan ook veel (oud-) Scharnegoutumers aanwezig in het FSM.
Voor de pauze vertelden Godschalk en Boorsma over het ontstaan van het boek, na de koffie/thee met oranjekoek mochten de aanwezigen, waaronder een aantal schoolgenoten, vragen stellen. En herinneringen met Louis delen, over hoe zij Louis herinnerden.
Louis zelf zag uiteraard ook om: “Vanaf 1944 alleen op de wereld, vandaag een trotste Joodse vader en grootvader in Israël. Alles is niet zonder slag of stoot gegaan, dat mag duidelijk zijn. Hoewel niet bewust mee gemaakt draag ik de ervaring van de oorlog nog steeds met me mee, net als de vragen die zich later aan mij opdrongen. Wat heeft mijn verloren familie allemaal moeten mee maken? Waarom werd mijn Joodse achtergrond zolang door mijn pleegvader voor mij verborgen gehouden. Vragen waarop ik nooit antwoord heb gekregen of zal krijgen. Waar ik mij aan vasthoud is dat ik de schakel probeer te zijn tussen mijn vermoorde Joodse generatie van vaders kant Godschalk en moederskant Zwaaf. En de nieuwe generatie Godschalk om de Joodse traditie van mijn vermoorde familie door te geven.” […] “Na de oorlog telde de Nederlandse bevolking hun doden, de Joods Nederlandse bevolking telde hun overlevenden!”
Vele aanwezigen lieten na afloop van de indrukwekkende lezing het boek door Godschalk en Boorsma signeren. Kees Poiesz nodigde uit naam van de commissie Sneek 75 Vrij de heer Godschalk uit om in 2020 lezingen te verzorgen. Een knikje van Godschalk was voor Poiesz voldoende: “Dan hebben we dat hierbij afgesproken!” Zo eindigde deze avond met een lach en dronken de aanwezigen nog een glas op het welslagen van de bijeenkomst: “Op kosten van onze gasten”, deelde gastvrouw Dina Eringa, bestuurslid FSM, mee.
3 april om 18:21
Kom met ferhalen...
Fan jongs af an bin ik intresseard weest in alles wat met de Tweede Weareldoarlòch te maken het. Dy interesse sal sondermear anwakkerd weze op de lagere skoal, toen we al un tentoanstelling inrichte mochten om WO II. Der is self nòch un foto fan oans klas, at we in un kring sitte met foarwerpen út ’40/’45. Dy foto is oait plaatst un ge geskiedenismetoade ‘Kind-School & Geschiedenis’ fan Gerrit de Jong cs. Hij sú later myn fakdosent geskiedenis op de P.A. wurde.
Fanmiddach hew ik un lang telefoanys interview met Chris-Jan de Leeuw van de GezinsGids, un kristelek familyblad. Fan de Biblebelt dus. Chris-Jan was in un boek un fers fan Willem Santema, de Sneker fersetsman, teugekomen en behoarlek fan onder de indruk. Omdat de oomsêger fan de fesetsman, ok un Willem Santema, en ik in 1990 un boekje over Willem Santema samensteld hewwe het Chris-Jan de Leeuw nou un interview met mij houden. Over wie’t Willem Santema was en wat hij betekend het as fersetsman fan ut earste uur. Ik mocht dus hast letterlek un boekje over dizze bysondere fersetsman open doën. Toen wij su’n 30 jaar leden met ut samenstellen fan de útgave bezech waren, was ik al onder de indruk fan dizze man.
Nou’t ik fanmiddach wear over Santema fertelde, murk ik dat ik opnieuw raakt wurdde deur syn fersen en brieven fanút de sel. Un amper te befatten Gòdsfertrouwen had Santema, júst in syn gefangenskap. Ik hew dat nyt, mar ik kan der ferrekte min over wannear’t minsen andere minsen de gek ansteke over hun geloof. Ut sal ongetwifeld met myn eigen oukomst te maken hewwe. Feit is wel dat finen en kommunisten skouder an skouder stonnen in hun striid teugen ut fassisme.
Ik fyn ut ok bysonder dat 30 jaar na dato der opnieuw andacht is foar ut leven en werk fan Willem Santema. Miskyn het ut wel te maken met de aktualiteit. Ik mut dus ok niks hewwe fan ekstrimisten, fan wat foar kant dan ok.
Fanavend sal ik naar un lezing over ut boek (en leven ) fan Louis Godschalk. In ut FSM salle Godschalk en de auteur fan ut boek, Koos Boorsma, dy lezing fersòrge. Ik gaat over identiteit: Wie ben ik? Ut is de foartreffeleke titel fan ut boek. Ik hew foarege week al un 20 minúten met Koos Boorsma praten over ut tòt staan kommen fan ut boek. At ut FSM dizze avend nyt òrganiseard had, had ik ut self deen. Ut ferhaal fan/over Louis Godschalk mut (deur) fertelt wurde!
2 april om 20:10
De dorre flakten...
'Werk terwijl het dag is', is de spreuk dy't onder oans familywapen staat. Ik fyn dat gyn gekke spreuk en ik probear um ok altyd in de praktyk te brengen. Overdach de ogen en ogen goëd open òf der ok nieuws in òf over de stad is.
Oulopen twee dagen lukte dat wear aardech met berichten over ut nyt deurgaan fan de Garden of Dance op ut ouwe feemerkterrein en dat der nou eindelek boud wurde mach deur de Veenema Boys.
Un 'skoop' skoare bliëft altyd lekker, soms mutte se je dat gunne, un andere kear magge je der self achter an. Ik bliëf ut moai finen om te doën.
Dat de 'Dorre flakten' an de Lorentzstraat nou eindelek un infulling krijt met un hypermodern tanksjasion is úteraard moai foar de ondernimmers, su'n bericht as earste plaatse het ok wel wat.
En wêr't de Garden of Dance komt? Nòch even wachte, mar ok dat nieuws komt binnenkòrt. Overdach werke, nachts slape!
1 april om 20:56
Altyd noflek
At Eddy van der Noord bij mij komt om te koffydrinken, is ut altyd noflek. Ut klopt gewoan dar der minsen binne dy't enerzjy frete, mar dat der gelukkech ok genoech lui binne dy't enerzjy skenke. Eddy hoart dúdelek bij de laatste groep.
Kreech fanmiddach de nieuwste útgave fan Uitgeverij Louise, de útgeverij fan Eddy. Ut boek sal frijdach anstaande presenteard wurde in ut Theehuis fan Grou. Kan der spitechgenoech nyt bij weze, mar ut is nyt anders. Boek siët der heel fraai út, krekt as al ut werk fan dizze beflogen útgever.
