| |
 |
28 júny om 15:25 |
| |
Pieter de Groot en ut stads
Pieter de Groot ( links ) met syn frou Johanneke Liemburg tidens de laaste Slachte marathon in 2008.
Ut oulopen weekend, saterdach was ut dęr prachtech wear foar, in myn analoge argyf omsneupt. Papier het tňch wat, seker as ut om fergeelde kranten gaat. In één fan dy fergeelde kranten, de LC fan 3 desember 1993, fon ik un moaie DWERS ( kollum ) fan Pieter de Groot. De LC redakteur fan toen, skrieft naar anleiding fan de promoasy fan Reitze Jonkman op’t Liwwarders over ut ‘ sondags stads, plat en Fries ’. Bij Pieter de Groot en dy was ut thús nyt de gewoante om ‘ plat te praten ’.
Ik sitear Pieter hier mar even: “ Ik bin opbracht met ’n stuk beskaving. En nou bin’k, dat magge je rustig wete, stinkend jaloers op Anne Feddema, die tussen de platpraters op ut Cambuursterpad groat wurden is, en nyt hinderd wurdt deur allemaal fatsoensfragen waar middenstandsjonkjes met te maken kregen. ‘Wuust even foar dyn moeke naar de slager om natte wurst.’ Daar is gyn woard Frâns bij, lykt my soa toe, mar myn moeke het dat noait soa seid. Ut was: ‘Wille jou even foar mamme naar de slager om sesysjes.’ Dat klonk wel soa fatsoenlik.”
De opoe fan Pieter de Groot was ‘ echte ’ stadsprater en sukken moesten ‘ oek niks fan’t Fries hewwe ’. Laat nou Pieter syn groatfader, un Frysprater fan Huzum, tňt over de oren ferlyfd wurde op opoe. Hij had ut su te pakken dat y ut Frys wel skiete late wú toen opoe um foar de keus fan syn leven stelde: ‘ Pyt, dyn maten en it Fries, of mij en it Leewarders ’. De lyfde was sterk, want ’t Frys kwam de deur nyt mear in.
Later maakt Pieter deselde gang as syn groatfader, mar dan andersom. Pieter de Groot praat ‘altyd’ Frysk. Miskyn wel onder infloed fan syn frou, Johanneke Liemburg. Mar dat weet ik nyt eksakt. Self skrieft Pieter de Groot, en ik sitear mar wear: “ Foar myself was’t ’n lange worsteling met de identiteit, denk ik nou wel es. Beskaafd stads kon in’e hús, plat was wat foar de achterbuurt, en Fries was de taal fan opa’s kennissen. By de drempel hield ’t op. Opoe het noait begrepen waarom ik later met alle geweld over dy drempel wú. Mar se sei wel: ‘Wat sú opa trots weest hewwe as ie dit weten had.’ In’t verpleeghús kregen we later ferkearing, opoe en ik. ‘ Pyt ’ sei se, ‘no must’s ophouwe met dat Fries, dan gaast mar met dyn kammeraden butenspeulen.’ En ik prate gewoan myn sondagse stads.”
Hoe’t ut met myn taalontwikkeling gaan is, dęrover later mar us. Mar ‘gewoan’ was ut allemaal nyt. Kan ok nyt anders as je un fan hús út Drentstalege moeke hewwe en un Wâldfriese fader. Op straat was de foertaal in myn jongesjaren nňch ‘ gewoan ’ Snekers. Mar dat is in 2011 allang nyt mear ‘ gewoan ’! |
| |
