| |
 |
21 augustus om 18:10 |
| |
Welkom in de wònderskoane weareld fan de quilts
Je spreke ut út as 'kwilts' en je skriëve ut as quilts! Hoe dan ok, ik mocht fanmiddach de quilteksposisy fan Klazien Hoomans in de Groate Kerk fan Sneek opene. It was mij un war genoegen. Op fersoek hierbij de toespraak:
"Achte anwezegen, gyn een in ut bysonder, want iedereen is bysonder!
Kleden, at ik ut woard kleden hoar denk ik altyd futdaleks an oans moeke, dy’t ik met ut fòlgende fers ear. Ok sij had wat met kleden:
[ Fers DE MELIERE FOARLEZEN út de bundel Spoetnik ]
De deken dêr’t oans moeke op sloech was úteraard gyn quilt, ut sal sonder twifel un eksemplaar fan Texel weest hewwe. Un quilt is ok gyn ‘lapkesguod’ wêr’t de mannenbroeders ut oait over hadden toen Klazien Hoomans ut plan opfatte om un moaie quilt te maken foar de kerk.
We gaan nòch wear even teruch in’e tiid.
Ut is op’e kòp ou 25 jaar leden dat der onder besielende leiding fan Klazien un begin maakt wurdde met ut maken fan un Quilt foar de Martinikerk òf op syn Snekers de Groate Kerk. In 1993had der krekt un grondege restaurasy plakfonnen fan ut monumentale gòdsgebou. As un kreatieve Ali Baba begonnen Klazien en 40 frouwen in de bijsalen fan de Ichtuskerk an ut maken fan un reusachtege quilt dy’t un plakje krije moest in de Groate Kerk. De quilt bestaat út sterren, hemellichamen dy’t un houfast binne foar minsen dy’t onderwech binne. Ut wurdde un pronkstuk fan mar liefst 5500 lapkes. Dy quilt hangt nou over de kraak hier in de kerk. Wat un foarrecht foar al dy dominees dy’t hier foargaan magge: sij hewwe un geweldech moai útsicht op dizze bysondere quilt.
Ut maken fan Quilts is un spannende bezechheid weet Klazien: met un pòtload, wat kleurkes en un passer self ontwerpen maken! Of un bestaand patroan te ferfòrmen, om der anders naar te kieken. In ut internasjonale vocabulaire fan Klazien: Distorted View!
Wat het un Sneker dichter nou met de quilts fan Klazien Hoomans te maken? Mear at ik in earste instaansy docht. Flak foar de Sneekweek, tidens de somerse edisy fan Lekker Sneek, tref ik Klazien in ut hartsje fan de stad. Ut is nyt Klzien dy’t mij fraagt om andacht te skenken an dizze eksposisy mar har partner: Wústou un berichtje skriëve over de quilts?! In myn entûsiasme sêch ik futdaleks toe.
Dan mengt Klazien har ok in ut gesprek, over hoe moeisem ut soms is om liefde foar de kunst met anderen te delen. Want dat ut maken fan quilts un kunstfòrm is, dat is foar mij 100% seker.
Un dichter het woarden noadech om sich te onderskeiden, trouwens un quiltkunstenares is ok nyt fies fan jargon:
Patchwork
Paperpiercing technyk
Langarmmasine
Dubbelzijdig genaaide logcabin
Jeuminikkus dêr hew ik wel an met myn Sneker útdrukkingen in myn nostalgise fersen. Dat skept un baan. Krekt su as de skitterende foto’s met de quilts op Sneker plakjes dy’t tòt de ferbeelding spreke. Is der suk’s as un Sneker quiltkultuur? Ik durf de stelling wel an, dat dy link bestaat. Nim alliennech de boatskequilt met as titel ‘Sneekermeer’ mar. In 1991 ston dy quilt op ut boekomslach fan Patchwork-Quilts fan Irma Eskes en Ankie Vytopil.
En wat te sêgen fan dy prachtege quilt in wurding, dy fan de houten brugge met de kostlek moaie naam Duvelsrak. Prachtech ok su’n drappearde quilt over ut beeld fan de Lapkepoep en de boerin in de Sneker Wijde Burgstraat. Ut brengtmij ut fòlgende fers in’t sin:
Clemens & August
Lapkepoepen su noemden se jum - ja dou Clemens en dou August ! -
soanen fan dy ondernimmende Johann Gerhard Brenninkmeijer
út ut skrale laan fan Mettingen toffelden jum over gòdferlaten wegen
naar ut onbekende Fryslaan om dêr op ut Oasterdyk beskúl te finen
boven un magazyn an de ekonomise slachader fan ut gastfrije Sneek
Die Kasse muss stimmen dat was fleurege Clemens syn sechje
dou gingst der nyt foar omlêgen August, met dyn ingetogen aard
wonst al dy evenredege Súdwesthoekboerinnen om ’e finger
de tekstylhandel konnen se wel an dij overlate: Ich bin immer billiger
- jaja C & A is tòch foardeleger wurdde nyt om’e nocht ut adagium –
en se loofden dij op dyn moaie blauwe ogen August
gyn wònder dat jum tegare in ’e loop fan de jaren
- C & A sinds 1841 staat wel eigenwys -
met al dy andere Roomse Brenninkmeijers
un knoert fan un tekstylimperium opbouden
de grandeur in simpele inisjalen
kleurt blau en road
ferloogend de oukomst fan
dy Lapkepoepen út Mettingen nyt!
Ik bin der fan overtúgd dat wannear’t dy Dútse lapkepoepen nou in oans stad weest waren en ergens op de Marktstraat met Klazien Hoomans in gesprek raakt waren dan seker seid hewwe súden: wurdt ut nyt us tiid dat der un moaie tentoanstelling fan de quilts in de Groate Kerk fan Sneek òrganiseard wurde?
En ik weet dan ok wat ut antwoard fan Klazien weze sú. Dizze duvelskunstenares sú antwoarde met un fertaald repfers fan harself:
Road
Ik hou fan road!
Fan mòrrenroad.
Avendroad, fuurroad,
Donkerroad en lichtroad.
Fan skaanroad en
Bloasroad. Fan roaie
Bessen, roaie kersen,
Roaie appels, roaie bieten
En fanself roaie roazen.
Want: road ferwarmt mij,
road omarmt mij
Ik hou fan road!
En wat is ut moai dat de tentoanstelling der nou ok is, úterwaard met dank an al dy frijwilligers, dy’t ik ear met ut noemen fan de naam Rick Grootenhuis.
Ik hou fan sukke minsen, ik hou fan kreatieve minsen su as Klazien. Ik fyn ut dan ok un groate ear dat ik fanmiddach op de feenterp fan Sneek, in dizze basselyk de tentoanstelling Quilts under de Toer opene mach.
En dat doën ik met ut overhandegen fan un roaie roas an Klazien Hoomans!
|
| |
