| |
 |
31 jannewary om 16:58 |
| |
I.M. Jan J. Bylsma
Frysk dichter Jan J. Bylsma is ferstoarn. Ut bericht staat fandaach op’e site fan Omrop Fryslân. Dat bericht doët mij mear as ik miskyn wel toegeve wil. Wear un dichter en skriëver út de Friese Lettertún dy’t nyt mear onder oans is. Lul asjeblyft nyt over moaie leeftyd & su, kan’k min over at minsen overleden binne.
Ik weet nňch goëd wannear’t ik Jan J. Bylsma foar ut earst teugen kwam. Sterkernňch ik skreef der over in myn digitale dachboek op 1 augustus 2004. Un dach earder was myn earste ontmoeting met Bylsma.
“In Amersfoart stapten un man en un frou de folle koupé in. Ik lei der frij wat a-sosiaal bij. Tňch trok ik myn benen mar in, toen dúdlek wurde dat de man en de frou teugenover oans sitte wúden. Ik sach de man an en docht: 'Is dat nyt...?' Nee, dy siët der feul jonger út. Hij sei niks en ik hat ok gyn nňcht om te praten. Bij Steenwyk, was ut allemaal fňlk op 'e dyk. Hardfytsen. Kritearium. Ik maakte un opmerking over Boogerd. Gyn respekt foar dy man.”
“Myn overbuurman sei dat er al jaren de Tour nyt mear écht fňlgde. Op myn fraach of ie nňch wel naar ut foetballen ging, antwoardde ie befestegend. Ik froeg 'naar Heerenveen?'. Hij: 'Ja, al fjirtich jier. Op'e oasttribune.' Toen ik wear: 'Hawwe jo der ek wol oer skreaun?' Hij knikte. Toen wist ik ut seker: 'Dan binne jo Jan J. Bylsma!' En ik stelde mij metéén foar. 'Henk van der Veer, Poëzy op Poaten!', sei Jan met un brede grijns op syn ouwe kňp.”
“We hewwe ut laaste stukje naar Heerenveen nyt mear stil weest. Ik hew groate bewondering foar Bylsma syn poëzy. De kilometers tussen Steenwyk en Heerenveen wurde dúdlek dat Jan J. Bylsma ut hearlek fon om over literatuur te praten. Hij gaf naar enege aarzeling toe, dat ie nňch genoech fersen klaar lęgen hat foar un bundel. Allienech fan de negative sfear in de 'Frysk literęre wrâld' hat ie al moai wat jaren skoan syn nňcht.”
“Ut was krekt ňf bloeide ie helemaal op om in kontakt te raken met één fan syn groatste fans. Toen ie met de frou in de tunnel op ut perron fan Heerenveen ferdween waren syn laaste woarden: 'Och je, ik bin krekt opereard, nije hartklep. Dat ik mei net mear roke, net mear drinke en it oare stelt ek neat mear foar!'
“Gelukkech moest ie der self om lache. Ik sal um disse week metéén myn laast bundel toesture. Want beskeiden bin ik nyt! 'Bist idioat', sei Jan, 'as't beskeiden bist komst der noait! Dat sjochst wol oan mij!'
In laad fol mei fersen
Op 6 febrewary 2009 ging ik bij Jan J. Bylsma op besoek in Heerenveen. Dit skreef ik der over: “Un dichter út ut Frys literęre sirkwy dy’t ik hooch sitten hew, is Jan J. Bylsma út Hearenfeen. Ik hew fanmňrren bij Jan en syn frou Gerry koffydronken. We hewwe hearlek an ut rabbelen en relativearen weest, over de Friese skriëvers en dichters.”
“Jan het mij un doas fol met dichtbundels kado geven. An ut end fan’e mňrren praten we trouwens nyt Frys mear, mar Liwwarders en Snekers. Jan is ok un sear ferdiënstlek skilder en múzikant. Un kreatyf mins dizze oud-learaar Nederlaans.”
“In un laad fan syn buro het Jan twee mappen fol met fersen lęgen. Hij wil se bij leven nyt útgeve. “ Mar dou weest nou węr’t se lęge!” De opdracht is dúdelek! Ik hew un antal fan dizze gedichten lezen: prachtech!! ‘ Narretieve poëzy ’ noemt Jan syn werk eigenwys met un fette knipooch naar al dy sabeare literęre pommeranten ( fandaach staat der wear su'n mislekmakende resęnsy fan un skoalmeester in de LC over de moaie debútbundel fan Yva Hokwerda ). Ut wil sufeul sęge as leesbere poëzy. Jan mut helemaal niks hewwe fan hermetise poëzy, mar sal dat noait su sęge. Hij is mear de man fan de iroany. We lęge mekaar wel dizze 78 jarege dichter fan fňrmaat dy’t ok nňch altyd bij SC Heerenveen op de tribúne sit.”
Soms kwam ik Jan nňch teugen bij SC Heerenveen, in syn onouskeideleke houtsje-toutsje-jas. We praten dan in ut foarbijgaan even. Dat is nou dus foargoëd foarbij. En dy fersen in dat laad? Sú moai weze at dy tňch nňch in un bundel útgeven wurde súden.
Syn alderearste bundel ‘Strip-Tease’ ferskeen in 1967. Ik kreech ut fan de dichter. Un heel bysňnder eksemplaar, want hij hat ut earder an syn skoanouders kado geven. De opdracht staat der nňch in:
‘foar myn skoanâlden, út tank foar har bigryp. ’t Hearrenfean, 15-12-1967’
|
| |
