dagboek > overzicht
Dagboek júly 2021Bekiek hele maand 
 
18 júly om 21:35
 
Prijs den Heer met blijde galmen verstomd in Zuiderkerk: Orgel gaat naar Polen





Vanavond vond de ondertekening van de officiële akte van overdracht van het orgel uit de Zuiderkerk in Sneek aan de Oudkatholieke gemeente van Lodz in Polen plaats. Morgenvroeg wordt begonnen met het afbouwen en inpakken van het orgel dat in 1893 door orgelmaker Jan Proper uit Kampen in de Gereformeerde Zuiderkerk geplaatst werd.

Geschiedenis

Het in 1893 geplaatste orgel wordt in 1951 door orgelmaker J. Reil hernieuw en in hetzelfde jaar in gebruik genomen. Dat was nodig omdat het oorspronkelijke orgel met haar bescheiden volume amper boven de gemeentezang uitkwam. Niet zo verwonderlijk, de gemeente groeide van 450 naar 900 zitplaatsen, die ook vaak bezet waren. Het opknapwerk kost in 1951 14.250 gulden.
Na de hernieuwing is het orgel een pronkje in de kerk. Het duurt niet lang, al in 1957 hapert het instrument. Door uitdroging ( hete luchtverwarming!) ontstaan er scheuren in de laden met als gevolg lekkage, bij- en doorspraak. Het duurt tot 1979 (!) dat het orgel gerestaureerd wordt. In dat jaar wordt de vernieuwde Zuiderkerk in gebruik genomen met bespeling van het orgel. De restauratie van het orgel kon gedaan worden door een schenking van 125.000 gulden door het bestuur van Aere Perennius. De restauratie wordt verzorgd door orgelmaker Reil uit Heerde. Het probleem van uitdroging speelt in de jaren negentig weer op. In 2001 wordt dit euvel met de nieuwst technieken opgelost. Het orgel heeft sindsdien meer draagkracht en volume en klinkt weer negentiende eeuws.

Overdracht

Vanavond heeft de overdracht van het orgel plaatsgevonden. De ziel is daarmee uit de kerk.
Binnenkort zal er geen enkele Gereformeerde Kerk in Sneek meer als godsgebouw zijn. Niet een uniek gegeven, overal in ons land verdwijnen kerkgebouwen. Wat overblijft is één gebouw waar de Sneker Protestanten bijeenkomen: De Grote- of Martinikerk in het hartje van Sneek.
Wie thuis is in de geschiedenis van de Gereformeerde Kerk van Sneek weet dat eerder, in 2001, het kerkorgel uit de Noorderkerk voor 105.000 gulden verkocht werd aan de Andreaskerk van de Evangelisch-Lutherse gemeente in Rotterdam. De laatste kerkdienst in Noorderkerk was in juni 2001. Het kerkinterieur verhuisde naar Roemenië. Met twee vrachtwagens van Jelle Post uit Sneek gaan banken, stoelen en preekstoel naar Gherla. Gemeentelid Lieuwe Mellema had er sinds de revolutie in 1989 contacten.

Terug naar vanavond

Terug naar vanavond. In een sober programma werd afscheid genomen van het orgel. Organist Folkert Binnema gaf nog eenmaal een demonstratie van het orgel: 22 registers hebben meer dan 4 miljoen combinatiemogelijkheden! Na de demonstratie door de maestro, er was een liveverbinding met Polen, werd overgegaan tot de officiële ondertekening. Voor een symbolisch bedrag van 1 euro ( niet gezien…) gaat het orgel naar Lodz. Henk Jan Greven, scriba van de Algemene Kerkenraad en Tom Metz, voorzitter Kerkrentmeesters, ondertekenden het formulier voor de PKN Sneek. Na de ondertekening volgden nog een avondgebed en werden er nog een aantal liederen gezongen, in het Nederlands en Pools. Gemeentelid Greetje Kuipers las Psalm 100.





Om 20.41 uur klonken voor de laatste keer de orgelklanken: “Voorwaar de aarde zal getuigen/van U, die thans een eeuwig zijt,/tot alle schepselen zich buigen/voor uwe liefd’ en majesteit.”





Sinds vanavond is (Protestant) Sneek een monument kwijt, Lodz is er eentje rijker. De Poolse delegatie beloofde goed op het orgel te passen. Een veertigtal aanwezigen kreeg vanavond een souvenirtje mee als cadeau met erop een afbeelding van het Sneker orgel en de Oudkatholieke kerk in Lodz. Morgen wordt begonnen met het afbouwen van het orgel.