| |
 |
27 desember om 08:38 |
| |
Omrop Fryslân kollum 27 desember 2021
Oalybolle-junky
Niks gyn derde kerstdach, ut is fandaach simpelwech de laatste maandach fan ut jaar Oanses Heren 2021. Nňch un paar dagen te gaan en ut Covid-jaar 2021 sit der op. Gyn útgebreide achteromkiekerij fan mij, ik hew gyn ferlet fan un stieve nekke.
Ik bin wel gek op oalybollen en elk jaar at de oalybollekramen bij oans in de stad staan dan loopt ut water mij alwear in de moan. Ik bin gewoan un oalybolle-junky. Ieder mins het recht op un ouwiking ňf un lichte ferslaving. Al hew ik nyt de gek met watfoar ferslaving dan ok.
Dat der in de tiid tussen de kerstdagen, oud & nieuw en Driekoningen fňlgens laat middeleeuws gebrúk oalybollen eten wurdde, fyn ik hearlek. Arme sloebers en súters gingen in ut ferleden bij de deuren langs om de minsen feul heil en segen toe te węnsen. As dank foar dy nieuwjaarswęnsen kregen se dan in ruil dęrfoar un bitsje eten. De oalybol was bij útstek geskikt om út te delen. Gaan mar na: lekker warm ok nňch us foedsem.
Sukke weetjes fyn ik trouwens om fan te smullen en ik deel ut graach met jum om su’n súterege maandachmňrren an ut eind fan un kalenderjaar. Oalybollen hoart bij oans nasjonaal kultureel erfgoed.
De earlekheid gebied te sęgen dat de Flamingen dy’t in de 16de en 17de eeuw om godsdiënstoarlogen naar de Noardeleke Nederlanden fluchtten de oalybollereseptuur naar Nederlaan brocht hewwe. Se hadden ut trouwens nyt over oalybollen mar over ‘Smoutebollen’. Wat un skitterend moaie om nyt sęge joppege naam. Smout betekent bargefet, węrin’t de bollen bakt wurdden.
Ik sal jum ferder nyt fermoeie met al dy feitsjes. Wel met nňch un moaie oalybolle-ervaring dy’t ik foarech jaar had. Sneker pastoar Peter van der Weide ging flak foar de jaarwisseling in fol ornaat naar dé oalybollefabryk fan Sneek. Menear pastoar sach der skitterend út in syn werkkleding. Dęr op ut industryterrein fan Sneek besprenkelde de earwaarde met un moaie wijwaterkwast mear as dúzend oalybollen.
“Ik doën mar un paar druppels naast de oalybollen hoar”, sei de oud-Bňlserter Van der Weide. As rechtaarde protestant had ik foarou su myn bedenkingen. Wat un overdreven flauwekul en Roomse poespas docht ik. Mar toen kwam de ferklaring fan menear pastoar.
“Disse Sneker ondernimming biedt de oalbollen foar niks an, dat is al un segen op sich. Na un kňrt gebedsje, dat overstemd wurdde deur ut gelúd fan de produsearende oalbollemasines, fertrok de pastoar naar de fersňrgingstehúzen in Sneek, Heech en Blauhús met púden fol oalybollen. Kiek dat is nou nňch us ergens binnen komme.
Ik węns jum un soad gesegende oalybollen toe met nyt te min fine poeiersúker!
|
| |
