dagboek > overzicht
Dagboek júly 2023Bekiek hele maand 
 
10 júly om 19:35
 
Omrop Fryslân Kollum





Le Chaim

Overmòrren is ut sufer, dan sal an de Wide Burgstraat in Sneek op ut plak dêr’t earder de synagoge stond un bysònder monument onthuld wurde. ‘De Verdwenen Gemeenschap’ is de naam fan dat gedenkteken, ontwurpen deur Piet Cohen.

Un jaar, su lang mocht ik tegare met Marcel Wallage en Matthijs Graafland an ut projekt werke om ut monument te realisearen dat der nou dan staat. Ut is één fan’e waardefòlste projekten dy’t ik oait deen hew.


Nyt an dy tientallen uren dy’t we der instoken hewwe denk ik nou, mar de enòrme warme reaksy’s dy’t wij as stichtingsbestuur ontfange mochten. Tòt op’e dach fan fandaach. ‘Hewwe jum de finansiering al rond? At der geld komme mut dan wil ik graach helpe.’

Dêr bleef ut nyt bij, der wurdde deur un heel soad minsen werkt an de realisasy fan ut monument. Sponsers gaven met gulle haan. In stilte, dêrom noem ik hun namen nyt.

Se wete ut self wel. Dat is kostber en waardefol in un weareld dy’t nòch altyd in braan staat.

Woënsdach sal ut monument onthuld wurde, dêrbij salle stichtingsfoarsitter Marcel Wallage, burgemeester Jannewietske de Vries, opperrabijn Jacobs en ontwerper Piet Cohen kòrte toespraken houwe.

Ut salle ongetwifeld woarden wurde dy’t der toe doën, woarden geve an de ferdwenen gemeenskap. Sneker Joaden, Joadse Snekers dy’t oait in oans stad leefden en werkten en in alle frijheid naar hun sjoel gingen. Su bliëft de herinnering en leeft de ferdwenen gemeenskap deur.

De onthulling sal nyt allinech deur ut kwartet sprekers deen wurde. Dit monument wurdt breed droegen en dêrom salle der woënsdachmiddach 18 minsen, stuk foar stuk met un ferskillende achtergroan, klaar staan om ut witte doek fan ut monument te trekken.

Ut getal 18 is nyt sumar koasen, dêr is met sufeul dingen rond de realisasy fan dit monument over nadocht. Achttien het un bysòndere betekenis in ut Joadendom. Ut is un geluksgetal, dat foar Leven en Hoop staat. Getallen wurde in ut Hebreeuws ok met letters skreven. En 18 siët er dan krekt su út as ut wurd CHAI, dat leven betekent.

Un moai getal om út te drukken hoe’t der stil staan wurdt bij ut leven fan de Joadse Snekers dy’t in ut hartsje fan Sneek naar de synagoge gingen.

Ut nieuwe Joadse monument wil un levend monument weze, dêr’t ferhalen over Joads Sneek ferteld wurde salle. Dêrom gaat de woënsdach ok un site online, dy’t minsen bij dit plak fan herdenken met un QR-koade skenne kanne. Der is selfs un speurtòcht wêrbij’t besoekers spoarsoeke kanne naar Joads ferleden.

Le Chaim: op ut leven!