dagboek > overzicht
Dagboek augustus 2008Bekiek hele maand 
 
25 augustus om 18:08
  His masters voice over Stork in Amsterdam

Niemand minder as Fries Scheepvaart Museum direkteur Meindert Seffinga himself reageart op myn fraach hoe’t ut nou kan dat un produkt fan Stork in un kafé in Amsterdam staat.

Seffinga: “ Dy skeepstelegrafen fan Stork / Kwant út Sneek komme je nyt allienech in Amsterdam in de rosse buurt teugen, mar over de hele weareld. Dy apparaten wurdden brúkt op groate motorboaten. De masinist ston beneden in de masinekamer bij de stoommasine ( later dieselmotor). De stuuman moest um deurgeve hoe hard de masine fare moest. Eventsjes roepe was der nyt bij – feul te feul lawaai. Dus hadden se dit systeem bedocht. De stuurman laat un harde bel rinkele in de masinekamer en set de hendel op befoarbeld “volle kracht vooruit”. Met een ingewikkeld systeem fan kettingen en tandraderen gaat de wizer op de skeepstelegraaf beneden op dyselfde stand staan: “volle kracht vooruit”. De masinist hoart de bel en siet beneden dat de wizer op un andere stand staan. In dit gefal mut hij dan de motor eventsjes goëd opstoke. Om siën te laten dat hij ut begrepen het, laat hij de bel op de bruch rinkele en laat met syn hendel de wizer in de stuurkabine op “volle kracht vooruit” draaie.
Ut is dus eigenleks de fersnellingspook fan un skip. Heel ingewikkeld. Mar toen kon ut nyt anders. Moai hoe’t minsen froeger ingenieuze dingen foar suk’s bedochten. Kwant – later Stork Kwant – út Sneek maakte dizze apparaten. De wizerplaten hadden opskriften in alle mogeleke talen, tňt in het Turks an toe (nyt in ut Sneker – frees ik).
Un heel spesjalistys bedriëf dat de produkten over de hele weareld ferkocht. En noaoit de Sneker oarsprong ferloochend, want it staat altyd trňts op de wizerplaten fermeld. Nou wurde motoren bediënd met joysticks. Met één hendel wurdt gas geven en stuurt, suwel de achterskroëf as de boegskroëven. En dy hele ferfijnde technyk wurdt nňch hieltyd in Sneek maakt bij Stork - Kwant. Ik hew ut laast siën en was onder de indruk. Bin fan plan oait nňch us un tentoanstelling te maken over de ontwikkeling fan dizze stuurtechnyk – wellicht dreven deur wat Sneker sjovinisme. Mar as één mij dat fegeve sal, dan bin jou dat wel, denk ik… “

Seffinga hartstikkene bedankt foar dizze infňrmasy!





De Sneeker again

Jaja ik weet ut in de laaste logjes staat nňch al us un Engels woard. Mar dęr gaat ut nou eventsjes nyt over. Ut Sneeker Nieuwsblad komt fandaach wél met un reaksy fan de gemeente op ut deur ut Buurtkommité ferspreide bericht over de kommunikasy rond Teater Sneek an de Westersingel. Ut is deselde reaksy dy't ik ok al gaf namelek dat de kommunikasy wel degelek sňrchfuldech weest het. Su hew ik as buurtbewoaner op 3 júly un brief fan ut gemeentebestuur kregen met de mededeling dat ut bestemmingsplan ter insage leid wurde sú en hoe't men reageare kon. Nou su!