| |
 |
2 jannewary om 12:03 |
| |
Met Frijtinkers zet IJlst LF2018 voortreffelijk op de kaart
IJlst- Kort en krachtig was artistiek leider Jos Thie van Under de Toer, vlak voor aanvang van muziektheaterstuk De Frijtinker in IJlst: “Geen gelul’, hier moet het beginnen!”
Samen met Tamara Schoppert was Thie naar IJlst gekomen om daar nog voor de officiële opening van het Culturele Hoofstadjaar, in het weekend van 26/27 januari, mee te maken. Met het duo waren gisteravond 250 bezoekers getuige van de premičre van de door Ypy Zysling geregisseerde stuk mee te maken.
Als het vertrekpunt van alle 32 bijzondere Under de Toer verhalen moet zijn dat kunstenaars samenwerken met de gemeenschap dan is Zysling daar met deze productie volledig in geslaagd! Niet alleen de 250 bezoekers die mee gaan op muziektheatertocht, onder leiding van de gastvrouwen ( wij liepen mee met de voortreffelijke Marry Dijkstra en Eveline van der Meulen) beleven een wonderlijke avond ook de tientallen amateurspelers moeten dat ervaren.
Het is meer dan een stadswandeling door het feeërieke IJlst. Het is pure historische beleving onder leiding van hoofdrolspeelster Titia Huisman, die als herbergierster Gearte vluchteling Tesfalem, gespeeld oor Mauricio Plat, mee neemt op een bijna drie uur ( daar mag nog wel een half uurtje af tijdens de komende voorstellingen… ) durende tocht. Die theatrale tocht voert vanuit De Stadsherberg naar het kerkhof, waar vroeger de Katholieke Sint-Martinuskerk stond en gaat vervolgens langs de nog bestaande godshuizen in IJlst.
De uit Eritrea gevluchte Tesfalem herkent in Gearte de vrijheid en de eigenheid die hem in zijn eigen land ontnomen werden. Onderweg zijn er bizarre en huiveringwekkende taferelen, kinderen die koelbloedig vermoord worden en in de gehaktmolen verdwijnen. Achter de neonverlichte ramen, iedereen kan het zien, maar loopt er letterlijk aan voorbij. En voortdurend zijn er ‘de Klieren’, die het publiek hinderlijk voor de voeten lopen en iedereen de stuipen zo nu en dan op het lijf jagen.
Een van de hoogtepunt is een korte opera die in de Mauritiuskerk wordt opgevoerd. Een fantastische vertelling over populaire dominee Philip Samuel van Ronkel (Thijs Meester) die in 1868 IJlst verlaat nadat hij in twee jaar tijd voor een geweldige opleving heeft gezorgd in kerkelijk IJlst. Zijn vertrek gaat niet zonder slag of stoot, het zwart geklede koor ( de gemeente) is nadrukkelijk aanwezig en is huiveringwekkend goed. Solisten Foekje Ybema-Zysling en Hieke van den Akker zijn er de exponenten van.
Ook heel indrukwekkend is de voorstelling in de doopsgezinde kerk, waar Rycxt Heyne( Renske de Boer) een hoogzwangere huisvrouw en anders denkende veroordeeld wordt tot de doodstraf door verdrinking in een jutezak. Barbaarsheid is van alle tijden. Het verhaal over Rycxt speelde in 1556, maar ook in 2018, martelaren zijn van alle tijden. Het kwaad zit blijkbaar in de bloedbanen van de mens.
Het laatste gedeelte van de tocht voert de bezoekers naar de Stadslaankerk, waar fabrieksdirecteur Jan Nooitgedagt (Gerrit Haaksma) terugkeert in ‘zijn’ gereformeerde kerk. Nooitgedagt ook een vrijdenker, een man van zijn tijd die stond voor zijn principes. Hier stokt de voorstelling enigszins, maar zal in de loop van de week zonder meer gepolijst worden.
De Frijtinker is een waardige opening van LF2018. Ypy Zysling, de acteurs (hoofd-en bijrolspelers), de tientallen vrijwilligers verdienen alle lof. Voor zover het niet het geval al was: IJlst en SWF staan met deze productie volledig op de culturele kaart van Friesland! Dat de landelijke pers voor deze voorstelling op Nieuwjaarsdag voor naar het stedeke aan de Ee gekomen was, is alles zeggend.
Verdere info: www.muziektheaterijlst.nl
Henk van der Veer
|
| |
