dagboek > overzicht
Dagboek jannewary 2022Bekiek hele maand 
 
3 jannewary om 08:44
 
De toan fan fan'e moarn Omrop Fryslân





De toan fan Tinus

Dizze week is ut ‘Iiswike’ bij de Omrop. Omdat ut 25 jaar leden is dat de laatste Elfstedentòcht op skaatsten ferreden wurdde. Ik pas mij graach an en lever ‘un stukje’( Snekers hewwe ut noait over ‘kollums’!) dat bij ut onderwerp en de titel fan dit programma-onderdeel past. De toan fan fan’e moarn wurdt ‘De linker groate toan fan Tinus Udding’.
Uteraard ok nòch feul heil & segen en maak der un mar un moai joppech jaar fan. Ik bin ut wel fan plan.

Nou fertel ik jum fanmòrren ut moaiste ferhaal over un toan dat ik út earste haan hoard hew. Teminsten ik fyn dit ut moaiste ferhaal. Ut gaat over de toan fan Elfstedentòchtrider Tinus Udding, dy’t in 1963 as 31ste wedstrydrider eindegde. Ik interviewde de Drent Udding op 21 jannewary 2013 in ut prachtege Skaatsmuseum fan Hylpen. Dêr wêr’t un overbliëfsel fan Tinus syn linker befroaren toan sinds 1994 in un fleske te bewonderen falt. Ik wú ut ferhaal achter dy toan wete en froech ut Udding hoe’t ut nou presys sat. Dat kon moai in 2013 tidens un reuny 50 jaar na de Elfstedentòcht fan ’63.

“Het was bar slecht ijs en na 5 kilometer kwam ik te vallen en had mijn arm uit de kom”, begint Udding ut ferhaal. Na un hongerklòp, 100 falpartijen en ok nòch us as fanou Dokkum de begeleider fan syn broer Bernardus dy’t befroaren ogen had komt Udding un uur naar de legendarise Reinier Paping an bij de finish. ‘Ik was de lamme met mijn schouder uit de kom en mijn broer de blinde met z’n bevroren ogen. Zo kwamen wij bij het beloofde land aan, de finish in Leeuwarden’, siët Udding teruch op dy dach.

Dat mònsterrider Udding, want dat binne al dy lui dy’t dy tòcht fan ’63 útreden hewwe, un uurke na Paping binnenkwam het syn redding weest. “Als je ook maar een uur later was geweest dan hadden we al je tenen moeten amputeren!” En dat seiden de medisy toen Udding tien dagen in ut Akademys Sikenhús fan Groaningen leid had met seuven à acht befroaren toanen! As un soarte fan besnijdenis wurdde de groate linkertoan ferwiderd, teminsten ut bovenste stukje húd kompleet met nagel. Udding het ut stukje toan en de nagel altyd bewaard en skonk ut in ut najaar fan 1994 an ut Schaatsmuseum fan Hylpen.

Dêr staat nou onder un glazen stolpke in un fleske met sterk water de toan fan Tinus te prònken. Ut was apart om tegare met Tinnus Udding naar syn eigen toan te siën. Nou ja, ut omhulsel dêrfan. Mar Snekers, magge graach overdriëve. De Drent Udding het un kostlek moai boekje over de Helse tòcht fan ’63 skreven met un fraaie titel: ‘Mijn teen voor een kruisje’.

Un jaar na myn interview met de skaatsmatadoar overleed Tinus Udding onferwachts.

Gelukkech leve syn ferhalen deur en kenne jum Tinus syn toan nòch bewòndere in ut wònderskoane Skaatsmuseum fan Hylpen. Hopelek gaat ut museum gau wear open.