dagboek > overzicht
Dagboek mei 2022Bekiek hele maand 
 
3 mei om 19:54
 
Theatervoorstelling over Tweede Wereldoorlog in Fries Scheepvaart Museum





SNEEK- Het Fries Scheepvaart Museum brengt in november 2022 Door het donker op de planken, een nieuw geschreven toneelstuk over de verzetsgroep Lever. De familie Lever, die de kern van de verzetsgroep vormde, woonde in de Tweede Wereldoorlog in één van de panden waar nu het Fries Scheepvaart Museum is gevestigd.

Door het donker draait om de nacht van 16 op 17 november 1943. Toen viel de Sicherheitsdienst het huis van de familie Lever aan het Kleinzand 18 binnen. Zoon Jan wist te ontsnappen, vader Hendrik, dochter Meta en de Joodse onderduikster Rosa (Rozet) IJzerman werden opgepakt en meegenomen naar Leeuwarden. Moeder Berendiena Lever-Niemeyer was niet thuis op het moment van de inval.

Meta Lever is de enige betrokkene die nog leeft. Na een dagenlang verhoor in de Blokhuispoort werd ze weer vrijgelaten. Ze is inmiddels 95 jaar, en zal op 4 mei 2022 op uitnodiging van de gemeente Súdwest-Fryslân aanwezig zijn bij de dodenherdenking in Sneek.

De Groep Lever

De familie Lever verspreidde illegale bladen zoals Vrij Nederland en Trouw, en had vaak Joodse mensen in huis die wachtten op een definitief onderduikadres. Na de inval werden vader Hendrik en onderduikster Rosa IJzerman afgevoerd naar Duitsland, beide stierven in een concentratiekamp. Zoon Jan sloot zich na zijn ontsnapping aan bij de Knokploeg Groningen en kwam om het leven bij een verzetsactie. De andere zoon, Hendrik jr. was al eerder ondergedoken in Lions maar werd gearresteerd en eindigde voor het vuurpeloton in Vught. Meta en haar moeder bleven na de oorlog alleen achter.

Verhalen doorgeven

In het Fries Scheepvaart Museum zijn in het pand op nummer 18 een schilderij een plaquette te zien ter nagedachtenis aan de verschrikkelijke gebeurtenis. Stadsgids Sietse Wierda van het museum, vertelt het verhaal regelmatig. “Iedereen die het hoort, krijgt er kippenvel van” aldus Wierda. “En zo kwam het idee om er meer mee te doen.”

“Wij zien het als onze taak om de verhalen van Sneek in leven te houden” vult museumdirecteur Hester Postma aan. “De Groep Lever speelde een rol van betekenis in het Friese verzet. Wat zich in die novembernacht heeft afgespeeld en wat er daarna met de familie is gebeurd, mogen we nooit vergeten. Verhalen als deze moeten we blijven doorgeven, op alle mogelijke manieren.”

De regie van het stuk is in handen van Lucienne van der Meulen. Zij heeft vaker theaterproducties geregisseerd, maar vindt deze keer de locatie wel heel bijzonder. “We spelen dit verhaal op de plek waar het écht gebeurd is. Dichterbij kun je niet komen.”

Door het donker is speciaal voor de gelegenheid geschreven door Peter Sijbenga. Hij werkt als componist en tekstschrijver onder andere veel voor Tryater. Het stuk zal gespeeld worden door amateurtoneelspelers uit Sneek en omgeving. Binnenkort starten de repetities.

De premičre voor genodigden is op 16 november 2022. Voor 17, 18 en 19 november kunnen kaarten ŕ € 15,- per stuk worden gekocht via www.friesscheepvaartmuseum.nl/doorhetdonker.

Van het toneelstuk wordt ook een educatieve variant gespeeld voor het voortgezet onderwijs. Docenten die belangstelling hebben om met hun klassen de voorstelling te bezoeken, kunnen zich aanmelden bij educatie@friesscheepvaartmuseum.nl.