| |
 |
4 desember om 08:29 |
| |
Kollum Omrop Fryslân
False nňstalgy & miltfuur
Geskiedenis het altyd myn interesse had. At je nyt wete węr’t je wech komme, wete je ok nyt węr’t je naar toe mutte. Op ’e lagere skoal al saten de andere kyndes en ik met meester Theun de Vries in un moaie kring, sňnder dat der mar eentsje ut woard kringesprek kon. Over froeger prate.
En bij meester Andela hing ik op frijdachmiddach an ’e lippen at hij tussen ut lurken fan sigaren, dy’t hij bij myn fader in’e winkel kocht, prachtege ferhalen fertelde. Nou liekt ut trouwens dat elke skoalmeester moai fertelle kon at ik al dy nostalgise ferhalen over froeger hoar. Flauwekul fanself. Histoarise ferhalen wurde altyd inkleurd deur de tiid.
Foarege week donderdachmňrren begaf ik mij met fotograaf Tom Coehoorn wear búten de stadsgręnzen fan Sneek en kwamen wij tegare terecht in Oudega Smellingerlân. Moaie omgeving met un rike histoary met dikke armoëde was ut dęr 100 jaar leden nňch. We gingen op besoek bij de 95-jarege Dirk de Vries, dy’t syn hele leven lang al in Oudega woant.
Amper de drempel fan syn hús, met de naam ‘To Plak’ over, ňf ik rúkte de geur fan froeger. Sach ut Friesch Dagblad op tafel lęgen en un Kristlek dachboek binnen haanberyk. Un klein modern, su’n 50 jaar oud skat ik, harmonium maakte de Griffemearde omgeving kompleet.
Dirk, dy’t fanself gewoan fan Durk hyt, sette oans an tafel. Skúfelde naar de keuken en kwam teruch met bęste stukken Ouwe Wievekoek, dik besmeard met ‘boerebűter’. En hearleke koffy su’t myn moeke dy oait ok sette.
Durk begon te fertellen en foar te dragen. Nyt su gek at je un kňp fol met ferhalen hewwe over un klein eeuw dy’t achter oans leit. Durk maakte ut nyt moaier as ut was. At je met 13 jaar al an ut sware laanwerk mutte, dan prate je út ervaring. Durk het in syn omgeving armoëde metmaakt.
Ut armoëdeferhaal dat ut measte indruk op mij maakte was un ferhaal over miltfuur in Oudega. Alle koeien moesten bij un boer oumaakt wurde. De kadavers kwamen in un massagraf. Te min tiid om de doaie beesten nňch met modder ou te dekken. Dat kwam de andere dach wel.
Dy andere dach bleek dat der groate hompen flees ousneden waren fan de met miltfuur besmette koeien. “Ja, ik leau dat soks út earmoed dien waard”, fertelde Durk.
Ik wurdde der stil fan. Wat nou dy goeie ouwe tiid!
|
| |
