| |
 |
4 mei om 17:01 |
| |
Schreeuwen aan het graf
Heel indrukwekkend fon ik oulopen saterdachavend de solo-fertel-foarstelling ‘ Schreeuwen aan het graf ’ fan akteur Fred Vaassen. De Krimpenaar sat fol konsentrasy op ut poadium. Un stoël en un glas water, dat overigens onberoerd bleef, mear nyt. Ut públyk, foar su fer mooglek op krakerege kleurde plestik stoëltsjes, het krap an anderhalf uur doadstil naar ut indringende ferhaal fan Fred Vaasssen lústerd. Hij nam oans met op un reis fan Den Haach naar Poalen. Un reis in retroperspektyf. Beslist gyn sentimental journey. Un man ( ‘ Kees ’ ) leest in de krant ut overlijdensbericht fan un reisgenoat dy’t hij tien jaar earder teugenkwam in de trein onderwech naar Auschwitz.
Beide hewwe un reden om naar Poalen ou te reizen. Kees as soan fan un NSB’er en syn Joadse reisgenoat om ut ferleden te ferwerken. De twee hore mekaars ferhalen en dan bliekt dat ok Kees slachtoffer is fan de oarlňchsferskrikkingen. Un dramatys ferhaal, met tal fan overeenkomsten.
Imponearend is ut ferhaal over de deportasy fan de Joadse man syn family. Ut skuldgefoël, węrom’t hij de oarlňch wel overleefde, mar syn family nyt. Kees het skuldgefoëlens omdat syn fader ( ‘hij had een barkrukkont ’ ) NSB’er was. Ut Joadse jonke siet hoe’t syn ouders en suske op un frachtwagen oufoerd wurde. Utselde beeld het Kees at syn fader na de befrijding deur ‘ mannen in blauwe overalls ’ út hús haald wurdt. De Joadse jongen krijt nachtmerry’s met beelden fan syn moeke dy’t in kamp Auschwitz kaal skeard wurdt. Kees het deselde beelden fan syn moeke, dy’t na de befrijding kaalskeard wurdt. En su binne der talrike overéénkomsten tussen beide kyndes, mannen.
Na ouloop fan de foarstelling hew ik met Fred Vaassen praten. De man sach der moëd út. Gyn wonder want ut fertellen fan su’n ferhaal freet enerzjy. Un uur foar de foarstelling gaat Vaassen al in retręte om hem helemaal te konsentrearen fertelde hij. Hij krijt un heel soad reaksy’s. Allienech de theaterdirekteuren staan nňch nyt in de rij foar un dergeleke produksy. ‘ Ze willen cabaret hč? De mensen willen lachen.’ Ik begryp der ok niks fan węrom’t der saterdachavend gyn resesenten anwezech ware. Ik mach annimme dat Ben van der Knaap de media tňch útnoadegd het? Dizze fertelling ferdiënt un groat públyk! Saterdachavend waren der su'n 125 besoekers skat ik. Folgens mij is ‘ Schreeuwen aan het graf ’ útermate geskikt om as skoalprojekt te presentearen. Der mut dan foarou wel goëd met de learlingen bepraten wurde wat se ferwachte kanne. Om anderhalf uur te lústeren is al un opgave op sichself. Mar Fred Vaassen is un meesterferteller dy’t ut públyk saterdachavend emosjoneel raakte. Is Fred Vaassen met ' Schreeuwen aan het graf' nyt un opsy om folgend jaar na de Doadeherdenking fertelle te laten in de Martini? Der binne nňch genoech Snekers dy't Vaassen syn ferhaal nyt hoard hewwe. En dat sú eigenlek wel mutte, seker op un dach as fandaach.
 |
| |
