dagboek > overzicht
Dagboek desember 2009Bekiek hele maand 
 
28 desember om 17:10
 
Dach fogels, dach bloemen, dach Koos





Toen ik midden jaren seuventech fan de foarege eeuw over de drempel fan de ouwe Kweekskoal an de Parallelwech fan Sneek stapte, wurdde ik onderdompeld in un Frystalege tobbe. Ik brak mij de bek hast over woarden as ' boartsjen ' en ' fertutearzje ' om mar us twee foarbeeldsjes te noemen. Mar ik had al gau in de gaten dat at ik wat wú as onderwizer in Fryslaan ut Boerefrys wel in de macht hewwe moest. Utgaan fan de taal fan ut kyn nou. Trouwens ut is groate flauwkul dat Snekers ut Frys nyt leare kanne. En ik fon ut Frys ok wel un moaie taal al besefte ik mij later dat suks lieke groate flauwekul was/is. Un taal is un taal punt ut.

De literatuer in ut Frys was moai oversichtlek en ik had der wel aardechheid an. Sterkernňch toen ik in de Hommerts an skoal kwam seiden de minsen dęr ‘ dy meester is sa foar it Frysk ’. Gek fon ik dat, mar ut had alles te maken met ut feit dat ik ut nyt over ‘ geboaren ’ mar over ‘ berne ’ had, nyt over un ‘ sleutel ’ mar over un ‘ kaai ’. Logys at je un andere taal anleare ( LU & MU ) dan doën je dat nyt halfbakken. At je wat doën mut je ut goëd doën en nyt su as dy autochtoane Friezen dy’t ut befoarbeld over ' kryst ' hewwe terwyl se ' krysttyd ' ňf ' krystdagen ' bedoële.

Myn earste públikasy was un Frystalege bundel: Skrousk ( desimber 1989 ) Pieter de Groot kraakte de bundel helemaal ou in de LC: “ Fan de tolve fersen is mar ien dy’t my slagge taliket ”. Ik mocht Pieter der nyt minder om lije, hij was gewoan earlek en dat duurt ut langst. De bundel raakte anders binnen no-time útferkocht en beleefde twee herdrukken. Met mekaar ferskenen der su’n 500 boekjes. Na Skrousk folgde un ander Frystalech projekt, ' deagewoan dea '. Un hele bysondere útgave, nyt in ut laaste plak deur de metwerking fan de Hegemer beeldend kunstenaar Gerrit Terpstra. Ok ut júbileumboek fan de Koperative Utjowerij, tegare met Doeke Seijens, skreef ik in ut Frys. En met Willem Santema skreef ik nňch un Frystalech gedenkboek over syn oom de fersetsman Willem Santema. Dęrna kwamen der nyt mear bundels ňf boeken fan mij in ut Frys. Nňch wel honderden stukjes, interviews, kollums en resęnsy’s in ut Frys.

Ik hew noait eksplisyt ouskeid fan ut Frys nommen su as auteur Koos Tiemersma dat nou doët. Der wurdt amper op reageard dat Tiemersma un punt achter syn skrieverij in ut Frys set. De onferskillechheid is de groatste pest fan dizze tiid. Nyt dat ik Koos nou oproep om tňch op syn beslút werom te kommen, mar ut is wel un bitsje tekenend hoe’t ut laan der hier heen leit. Ut groate swijgen. Inderdaad nyt inspirearend.

Koos ik hew dy mar één kear in levende lijve ontmoeten, toen docht ik al ‘ dit is gyn Fryske skriuwer ’, feulste aardege fent! Blij dat ik un bijdrage an dyn laaste roman levere mocht: korreksje stedsfrysk. Alle goeds tawinske!