| |
 |
1 júly om 19:32 |
| |
Opening BAS-ekspo Spoaren fan Joads Leven in Sneek
Nadat earder al de tentoanstelling Sporen van Joods Leven in de Groate Kerk opend was, opende de Stichting Beeldend Aktief Sneek har deuren foar de eksposisy dy’t utselde tema het. Ds. Alex van Ligten had de ear om de openingstoespraak te houden. Hij deed dat op de syn bekende ansprekende manier, met un knipooch naar de ( syn ) Joadse roots: “ Waarom is deze tentoonstelling dan toch anders dan alle andere die Beeldend Actief Sneek sinds vijfentwintig jaar georganiseerd heeft?”
Met dy sin refereart Van Ligten úteraard an Pesach, Exodus: 'Waarom is deze nacht anders dan alle andere nachten...'
Wat der dan su anders is? Van Ligten noemt un antal ferskillen: “ Dat heeft alles met het onderwerp te maken. ‘Sporen van joods leven in Sneek’ heet de multi-tentoonstelling die in deze maanden in onze stad te zien is: in de Martinikerk en het Scheepvaartmuseum, zelfs op allerlei plaatsen in de stad, waar ‘Struikelstenen’ te vinden zijn, ‘Stroffelstiennen’ in het Fries, een idee van de Berlijnse kunstenaar Gunter Demnig, om de buurtgeschiedenis weer zichtbaar te maken, bij plaatsen waar het joodse leven sporen heeft nagelaten.”
De Sneker dominee, leit fanmiddach ok út hoe’t hij naar kunst siet, wat syn opfatting is om fan kunst te genieten: “ Meestal is het het beste als de kunst voor zich spreekt. Beeldende kunst wordt er voorzichtig gezegd niet altijd beter van als je je redeneringen erop loslaat. Wat de kunstenaar bedoeld heeft, wat er achter zit, of, nog erger, wat de relevantie van het gebodene is, versterkt meestal niet datgene wat kunst met een mens wil doen: ontroering oproepen, het kunnen genieten van pure schoonheid. Ik ben daar in mijn rol als liefhebber nogal streng in, vasthoudend aan het principe dat het bij de schone kunsten ook vooral om de schoonheid gaat. Wat het met me doet, en wat het betekent, dat bepaal ik liever zelf.”
In deze tentoanstelling, met 24 kunstwerken, hewwe de kunstenaars ok teksten ( ‘ toelichtingen ’ ) bij hun werken skreven. Fňlgens Van Ligten diskear ‘ woarden dy’t konkureare met ut werk in ontroering en skoanheid ’.
As ferklaring dat der pas sinds de jaren ‘60/’70 andacht foar de ‘ zesmiljoenvoudige moord ’ kwam haalt Van Ligten Harry Mulisch an dy’t oait sei ‘ dat de herinnering aan de moord en de rekenschap ervan een incubatietijd van twintig/dertig jaar nodig hadden gehad.’
Op syn beurt denkt Van Ligten soms ‘ dat die incubatietijd zelf ook vele jaren nodig heeft, en nog steeds, en steeds weer opnieuw, doorgaat.’
As laaste element dat dizze tentoanstelling anders is as andere eksposisy’s bij BAS noemt Van Ligten ut fňlgende: “ niemand zal behoefte hebben om vandaag bij de werken uit te roepen: ‘Wat mooi, wat hebt u dat knap gedaan!’ Of ‘Wat een verrassende materiaalkeuze!’ De criteria zijn anders. De sporen van joods leven zijn nauw verbonden met het feit dat er sinds de oorlog vrijwel geen nieuwe sporen zijn bijgekomen. En de kunstenaars zelf merkten tijdens het nadenken over en het maken van hun werk ook dat er meer was dan alleen maar wat treffends over Sneek te fabriceren. Ze waren zelf in het geding. Het kreeg op heel directe wijze met henzelf te maken.”
An ut end fan syn toespraak haalt Alex van Ligten nňch un moaie anekdoate an over ut Joads leven in Sneek: “ Toen ik in Sneek kwam wonen vertelde een van de kerkmensen me over haar jeugd: hoe heerlijk het naar vers brood rook als je na de dienst in de Martinikerk over het Hoogend liep: bakker Pino bakte brood, ‘ en soms, ’ vertelde mijn gemeentelid, ‘ gingen we expres pas naar huis als de kerk allang was afgelopen, want dan konden we (het waren de jaren van grote zondagsheiliging en vooral ook: anderen scherp in de gaten houden of zij zich wel aan de zondagsrust hielden!) stiekem wat heerlijk vers brood kopen. Of eierkoeken. We hebben het wel meegemaakt dat er toch nog één van de andere kerkgangers de zaak binnenstapte. Maar toen moesten we gelukkig lachen en deelden we een geheimpje.”
Opfallend dat der fanmiddach gyn enkel lid fan ut kolleezje fan B. & W en mar un enkel raadslid fan de gemeente SWF anwezech waren. Of súden dy sich op dit moment wat onplezierech foële at ut over BAS gaat?!
|
| |
