| |
 |
28 jannewary om 18:14 |
| |
Bysondere ontmoeting met Jopie òf tòch Judith?
Fanmiddach hew ik un bysondere ontmoeting had met Jopie Yntema-Hangjas, inderdaad deseldse dy’t gister op Omrop Fryslân har levensferhaal deed. Earst even teruch naar un week òf wat. Ik kreech un mailtsje fan Jopie òf wij ok us prate konnen over ut Joadse meiske Rozet IJzerman. Roza het in de oarlòchsjaren onderdoken sitten in Sneek en is op dramatise wize in hannen fan nazi-beulen fallen.
Ik hew un fers over Roza skreven en hierdeur wurdde o.a. de interesse fan Jopie trokken. Jopie mailde mij en ik had futdaleks in de gaten dat Jopie un Joadin is, omdat op har emailadres nyt de naam Jopie staat mar Judith. Op 3 mei anstaande, 70 jaar na de befrijding, is ut de bedoëling dat minsen langs de húzen fan Joadse Snekers gaan om dêr stil te staan bij ut drama fan de Joadeferfòlging in oans eigen stad.
Dergeleke projekten binne der ok al in andere plakken weest, dy’t as doël hewwe en ik sitear wat ik op de website fan Community Joods Monument lees: “ ‘Joodse huizen’ maakt deel uit van de website van Community Joods Monument. Hier worden mensen van toen verbonden met die van nu dankzij de actieve deelname van de bezoekers, schrijft de website. Zij geven een gezicht aan de namen van alle in de oorlog omgekomen Nederlandse Joden.”
Jopie is een fan de frijwillegers dy’t dizze dach met òrganiseare, later wel mear hier over. Anfankelek lach ut in de bedoëling dat Jopie wat fertelle sú over ut leven fan Rozet, mar de geskiedenis fan Rozet het Jopie su angrepen dat se bij mij kommen is met de fraach òf ik ut ferhaal over Rozet fertelle wil.
Dat ut Jopie su angrypt het un reden. As baby fan un half jaar wurdt de kleine Judith Hangjas út de klauwen fan de nazi’s rêden. Judith ( ‘ Jopie ’ ) krijt onderdak bij de family De Jong út Idskenhúzen. Jopie har hele family wurdt fermoard, allienech un nichtje overleefd de Holocaust ok. Jopie het de earste negen jaren fan har leven gyn flau benul dat sij un Joadin is. At se as negenjarech dòrpsmeiske útskolden wurdt foar ‘ smoarge joad ’, begrypt se ut earst nyt. Overstuur gaat se naar har liëve pleechouders, dy’t har dan ut tragise familyferhaal fertelle.
Uteraard het ut e.e.a. un behoarleke impact op Jopie. Tòch fertelt se mij fanmiddach dat se un moaie jeugd had het. Se groeit op in Idskenhúzen en trout later met un man dy’t bij de plisy komt. Pas op latere leeftyd komt ut besef fan Joads wezen bij har naar boven, at har man har stimuleart om naar bijeenkomsten te gaan met minsen dy’t un selde achtergroan as Jopie hewwe. Onderwizeres Jopie, geeft an dat sij gyn traumatise ervaringen het.
Wel geeft se an dat un besoek an fernietegingskamp Auschwitz, de family was oait dry kear in de buurt, har emosjoneel te swaar fiel/falt. Gister las Jopie ok namen foar in Westerbork, ok dat fiel har swaar. Krekt su swaar is ut om de geskiedenis fan Roza te fertellen. Wat Jopie noait bij har eigen familyleden had het, overkomt har nou wel met ut meiske Roza. Ut is te grúwelek om te befatten wat dit meiske andeen is. Aflopen nacht kon Jopie der nyt fan slape. Heftech.
Tegare salle we nou ferder ondersoek doën naar wie Rosa was, want op de derde mei salle ok de moaie ferhalen ferteld wurde. Hoe was Roza as pubermeiske? Had se feul frynden en fryndinnen. Wêr woande Roaza in Amsterdam. Kòrtom ok ut ‘ gewoane ’ leven fan Roza mut ferteld wurde. Bekend is o.a. dat Roza har ouders de oarlòch overleefd hewwe.
Ondertussen hew ik kontakt met minsen dy’t mear over Roza wete. Ik kom ok hier op teruch. |
| |
