 |
|
|
|
 |
|
|
|
| |
 |
4 júly om 18:35 |
| |
Heppy met ‘ Blauwe engel over mijn borst ’
Fanmòrren om 10.00 uur de presentasy fan myn debútroman Blauwe engel over mijn borst gehad in ut teatersaaltsje fan de Koperen Kees, un endsje ferder op in de straat. Absolút gyn kouwe bedoëning, laat ik dat foarop stelle. Utgever Eddy van der Noord, fan Uitgeverij Louise, is un man fan ‘ it moat goed en oars mar net! ’
En ut was mear as goëd dêr op’e bovensaal bij de Koperen Kees! Omdat der allemaal aardege minsen bij mekaar waren. Ut was ok bloëdhyt, mar dan fertel ik jum gyn nieuws. Na moaie warme woarden fan Eddy, an ut adres fan al dy minsen dy’t metholpen hewwe om ut boek te realisearen, mocht ik ut woard foeren. Foardar ik dizze toespraak hier integraal deel, wil ik nòch wel kwyt dat ik met folle teugen genoaten hew fan dizze bysondere bijeenkomst. Iedereen, en ik noem ferder gyn namen mear, hartstikkene bedankt dat jum der bij waren. Al dy lui dy’t fanwege fakaansy, hitte en wat foar andere reden nyt anwezech weze konnen, ik hew alle begrip.
Ik bin úteraard ok apetròts op de spesjale prachtútgave in fluweel, dy’t Eddy make laten het bij Fopma in Wier!
Hierbij myn toespraak:
Wat heppie?
Dàt kòrte sintsje, dy fraach liëve familyleden en bêste frynden stelde oans moeke saleger regelmatech an mij. Meastal op sundachmòrren at ik wear us een òf andere kwaal foarwende omdat ik nyt naar kerk wú na un avend stevech deusetten. Wat heppie?
Se had dy fraach op 18 september 2013 ok an mij stelle kannen, toen der un blauwe engel over myn burst denderde. Oans moeke was fan 1913, un generasy dy’t fòlgens mij noait wat had en wannear’t se al wat hadden dan praten se, laat staan krimmenearden se der nyt over.
Na har overlijden op 28 desember 1991 fertelde de dokter dy’t har ondersocht had dat oans moeke an hartfalen overleden was. “ En we hebben ook een aantal littekens op haar hart gevonden die er op duiden dat ze eerder al hartinfarcten gehad moet hebben…”
Uteraard wurdde der over dy heimleke atakjes nyt praten. At wij wat hadden hoochút un opmerking in de trant fan ‘ het gaat wel weer over voordat je een maechien bent…’
Ut is wel dúdelek dat ik nyt op oans moeke liek. Ik hew mear dat teatrale, dat overdrevene. Dat ut in oans family, fan beide kanten, stikt fan ’e lui dy’t un hoge bloëddruk hewwe, dichtslibde kraans- en andere slachaders is un ander ferhaal. Allienech se prate der nyt over. Broer Geert, het un selde operasy ondergaan as ik, ok un by-pass mantsje. Ik hew um der eigenlek noait over hoard. Hij ging na de operasy gewoan wear an ut werk. Nergens last fan.
Nee, dan ik ut nakommerke fan de family. Earst jaren ferstoppertsje speule en op ut moment dat ik aftikt wurde teugen iedereen jerimieare tòt op de Intensive Care fan ut MCL in Liwwarden toe.
“ Dokter? Dokter, krijg ik alsnog een infarct?’ jammer ik door. De arts geeft antwoord. ‘Mijnheer Van der Veer, of u een infarct krijgt ja of nee, dat bepalen wij en niemand anders.’ ‘Dokter, ik zie de deuren van de hel. Verdomme, dokter, doe wat, ik wil niet naar de hel!’ ‘Mijnheer Van der Veer, of u nu in de hemel of in de hel komt, ook dát bepalen wij.”
Jum hewwe ut allemaal al op de achter fan de útnoadeging leze kannen. Gefoël foar drama kan mij nyt ontseid wurde. Dat der un roman komme sú over wat ik metmaakt hew, was al gau dúdelek. Minutieus skreef ik aantekeningen met de bedoëling ut later út te werken. Myn kòp fulde sich met gedachten, dromen, herinneringen en gaan su mar deur. Skreef tegare met Paul van Goor selfs un poll op de site fan Groot Sneek wêrop de lezers un gokje doën konnen over hoeveel omleidingen de stadsdichter van Sneek zou krijgen.
Tsja… dan krije je de lui wel in de gerdinen! Myn Janneke was nou nyt bepaald blij met dizze aksy en dan druk ik mij heel foarsichtech út.
Narsistys gedrach fan de bútenkategoary, sonder ut self echt te beseffen. Dat mutte jum mar fan mij annimme.
Mar allemachtech wat is der un leger fan hulpferleners in alle soarten en maten met mij bezech weest in de aflopen 21 maanden. Tientallen! Hulde an al dy minsen dy’t mij bijstaan en holpen hewwe. Werklek tefeul om allemaal persoanlek op te noemen. Jum dy’t hier fanmòrren anwezech binne om dizze boekpresentasy met te maken seker nyt in ut laaste plak. Dokters, ferpleechkundegen, family, frynden, maten, mantelsòrger, frou en kyndes, trouwe kaartsjeskriëvers, ik bin jum oprecht dankbaar.
Un groat gedeelte fan dizze roman gaat over wat der met de ik-figuur gebeurt at hij foar de bútenwacht onferwacht in ut sikenhús terecht komt. Fanaf dat moment staat syn leven en dat fan syn naasten folledech op’e kòp. Ut is allemaal bêst heftech wannear’t hij op de hartafdeling fan ut Sint Antonius Sikenhús in Sneek en later ut MCL terecht komt. Ut ut perspektyf fan de ik-figuur wurdt un bysonder realistys aventuur beskreven. Welkom in de wondere weareld dy’t sikenhús hyt.
De roman leit absolút nyt swaar op’e maach, der sit un freeslek soad húmòr in de roman. Der wurdt behoarlek observeard deur de ik-figuur. Tussen de regels staat falt nòch us un kear kear un hele roman te lezen. Dy ik-figuur hyt toefallech Henk van der Veer en liek tinderdaad ferdomd feul op mij. Ut is nyt anders.
Nadat de fysike ongemakken ferholpen binne deur un leger an medisy beskriëft dy Henk van der Veer wat der dêrna allemaal gebeurd. Syn beladen fertrek na 37 jaar onderwies wurdt onder ut fergroatglas leid. Ut management, ut (mis-) management fan un skoal krijt behoarlek op syn flikker.
Herkenning foar un heel soad minsen, dat is wat de skriëver met dizze roman bereike wil.
Dat is ok een fan de redenen weest om dizze roman in ut Nederlaans te skriëven, al had Sinees wat dat betreft mear foar de haan leid, was ut nyt dat de auterur dizze taal nyt machtech is. Un andere reden om in un freemde taal, want dat is ut Hollaans foar un Sneker, te skriëven is om afstaan te nimmen. Ik wú nyt konstant sitte te snotteren boven myn toetsebòrd.
Fandaach is ut ok nyt myn foarnimmen om tranen bengele te laten. Of dat lukken gaat is un tweede. Fergeef ut mij mar op foarhaan. Ut is un feestleke dach nou’t myn earste roman ferskynt.
Ik mach overgaan tòt ut bedanken fan un antal minsen en aansens úteraard tòt ut útreiken fan ut offisjele earste eksemplaar.
Bedanke wil ik jum allemaal, want hoe’t ik ut ok wend òf kear, jum sitte hier nyt om ‘e nocht, jum waren en binne nòch enòrm belanryk foar mij. Ik bin doadsbenaud dat wannear’t ik namen noem der un antal fergete sal. Ok hier al fast sòrry, trek ut jum nyt an, de liefde is onbaatsuchtech. Un moai soadsje fan jum figureart trouwens in dizze roman en sommegen hewwe selfs un hoofdròl.
Inderdaad dizze roman befat nòch al wat autobiografise aspekten, mar ok genoech gedeelten wêrbij’t elke overeenkomst met bestaande persoanen, gebeurtenissen, plakken òf entiteiten op puur toefal beruste.
Earst un spesjaal woard fan dank an myn útgever Eddy van der Noord fan Uitgeverij Louise út Grou. Ik doar wol te stellen dat wannear’t ik dij net tsjinkommen wie dit fantastys fraai útjûne boek hjir nou net oanbean wurden wie. Wat bisto in prima kearel om mei gear te wurkjen, wat un grutte stimulatòr hasto foar mij west. Eddy, hartstikkene bedank foar alles. Us gearwurking einigt hjir hjoed net, dat kin ik dy wol fersekerje!
Dank ek oan Yvonne Bos, dy’t de tekst corrigeerde. Dank an Monique Vogelsang foar de mear as foartreflike opmaak en ut ontwerp. Dank oan de drukkers fan Printbase út Sint Johannesgea. Dank an fotograaf Almar Setz dy’t un fleurech pòrtret fan mij maakte. Dank ok an Richard Visser fan de Koperen Kees, dy’t oans hier fandaach su gastfrij ontfangt!
Dan nou un antal minsen dy’t ik un bysonder eksemplaar fan ut boek Blauwe Engel over mijn borst overhandege wil. Let wel nòch nyt ut earste eksemplaar, dat bewaar ik tòt ut laast.
Dokter Sjoerd Alkema, mear as allienech un húsarts foar mij. Fanaf ut begin tòt de dach fan fandaach betrokken bij alles wat mij overkwam. Sjoerd hartstikkene bedankt wastou foar mij deen hest!
Gerlof van der Werf, ik wú dij un fluwelen boek kado geve as afdelingshoofd Hartbewaking & Cardiologie fan oans eigen Sneker sikenhús. Met dij waardear ik alle ferpleechkundegen.
Dokter Frank Slob, kardiolooch en frynd. Ik wú dij un spesjaal eksemplaar anbiede wêrmet ik dan alle kardiologen eare wil dy’t mij su fantastys holpen hewwe.
Harm de Wagt, un hast surrealistys lot, dat wij as O.N.S. ‘ers letterlik neist mekoar yn it sikehûs komme te lizzen. Ek nòchris op’e selde ôfdieling. Do hasty fan alle minsken dy’t hjir binne simpelwei dizze roman ynskreaun. It kin dan ek net oars dat ik foar dij ek in bysûnder eksmplaar fan it boek haw.
Mantelsòrger Kees Poiesz foar dij ok un spesiaal eksemplaar fan Blauwe engel over mijn borst. Ik hoef dij nyt te fertellen watstou allemaal foar mij deen hest, ik bin dy dêr oprecht dankber foar. At ik nyt su hetero was, dan wist ik ut wel. Bist un fantastise maat! Ik hew wel us mindere Roomsen met maakt.
Dan kom ik hieltyd tichterbij it earste eksemplaar, al soene je dat net sizze no’t ik al in tal boeken kado jûn haw.
Foar Ben, Piety & Senne ús bern fansels in eksklúsyf boek. Dat ik wiis mei jim bin is wol dúdelik, omgekeard wie it ek sa haw ik yn it ôfrûne skoft murken.
En dan nou it earste eksemplaar. Gjin lang ferhaal, gjin omhaal fan wurden mar simpelwei in dikke tút foar myn eigen Janneke en dat earste fluwielen eksemplaar is foar dij. Do hast it mear as fertsjinne. Foar yn it boek stean twa wurden: FOAR JANNEKE!
Laat oans nou proaste op ut boek en ut leven! ”
LATER MEAR FOTO'S fan Nico Altenburg! |
| |
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
